Bismillahir Rohmanir Rohiym
Molik ibn Dinor rahimahulloh bunday hikoya qiladi:
Men Ka’ba atrofida tavof qilayotgan edim. Haj va umra qilayotgan ziyoratchilarning ko‘pligi meni hayratga soldi. Shunda o‘zimcha: «Kimni haji qabul qilindi ekan, borib uni tabriklasam? Kimniki rad etildi ekan, uni taskin bersam», — deb o‘yladim.
Tun bo‘ldi va tushimda bir ovoz: — Ey Molik ibn Dinor! Sen haj va umrachilar haqida so‘raysanmi? Alloh ularning barchasini gunohlarini kechirdi – kattayu kichik, erkagu ayol, qorayu oq ranglisini ham. Lekin bitta odam borki, uning hajini Alloh rad etdi, qabul qilmadi. U odamdan Alloh taolo qattiq g‘azablangan, — dedi.
Bu tush menga qattiq ta’sir qildi. Men butun kecha g‘amga botdim va o‘sha gunohkor odam men emasmanmi, deb xavotir oldim.
Keyingi kecha tushimda yana o‘sha ovozni eshitdim. Lekin bu gal: — U sen emassan, u odam Xurosondagi Balx shahridan. Ismi Muhammad ibn Horun Balxiy, — deyildi.
Ertasi kuni Xuroson qabilalariga borib, Muhammad ibn Horun haqida so‘radim. Ular hayajon bilan: — Voy, sen qanday yaxshi odam haqida so‘rayapsan! U Xurosondagi eng dindor, taqvodor va Qur’onni ko‘p o‘qiydigan insonlardan biri, — deyishdi.
Bu gaplar mening tushimga zid kelardi. Shuning uchun men uni topishni istadim.
— U qirq yildan beri kunduzi ro‘za tutadi, tunlari namoz o‘qiydi va faqat xarobalarda yashaydi. Biz uni Makkaning xarobalarida deb o‘ylaymiz, — deyishdi.
Uni qidirib xarobalarga bordim. Bir payt uni bir devor ortida ko‘rdim. U namoz o‘qib turgan edi. Uning o‘ng qo‘li bo‘yniga bog‘langan, ikki oyog‘iga esa ulkan kishanlar bog‘langan edi.
Mening qadamlarimni eshitib: — Kimsan? - dedi.
— Men Molik ibn Dinorman, — dedim.
— Ey Molik, nima uchun kelding? Agar tush ko‘rgan bo‘lsang, menga aytib ber, — dedi.
Men hijolat bo‘lib: — Aytishdan hayo qilaman, — dedim.
— Yo‘q, menga aytishing kerak, — dedi.
Men tushimni aytib berdim. U uzoq va qattiq yig‘ladi va: — Men oldin juda ko‘p aroq ichar edim. Bir kuni do‘stim bilan mast bo‘lib, uyga qaytdim. Onam tandirda non pishirayotgan edi. Mening mastligimni ko‘rib, menga ovqat olib keldi va: «Bugun Sha’bonning oxirgi kuni. Ertaga Ramazon! Hamma ro‘za tutadi, sen esa mast holda yuribsan! Allohdan uyalmaysanmi?» — dedi.
Mast holda onamni urib yubordim. U menga: «Baloga yo‘liq!» — dedi. Bu so‘zlar mening g‘azabimni keltirdi. Mastlikda uni ko‘tarib, qizib turgan tandirga tashladim. Xotinim buni ko‘rib, meni xonaga qamab qo‘ydi. Tun oxirida mastligim tarqadi. Xotinimdan eshikni ochishni so‘radim. U menga qattiq javob qaytardi. — Nega bunday qilasan? — dedim. — Bu senga oz! — dedi. — Nega? — Onangni o‘ldirding! Uni tandirga tashlab yubording, u yonib ketdi! - dedi.
Men tandirga chiqdim va onamning to‘liq yonib ketganini ko‘rdim.
Shundan keyin butun mol-mulkimni sadaqa qildim, qullarimni ozod qildim. Qirq yildan beri kunduzi ro‘za tutib, kechalari namoz o‘qiyman. Har yili haj qilaman. Har yili senga o‘xshagan bir zot men haqimda shunday tush ko‘radi.
Men uning yuziga qo‘llarimni silkidim va: — Ey badbaxt odam! Sen otashing bilan butun jahonni yoqib yuborishing mumkin edi! — dedim-da, u yerdan ketdim.
Biroq u mening ketishimni his qilib, duo qilardi: — Ey g‘amlarni ketkazuvchi, mushkullarni oson qiluvchi Alloh! Menga rahm qil!
Uyga borib uxladim. Tushimda yana o‘sha ovoz eshitildi: — Ey Molik! Odamlarni Allohning rahmatidan umidsiz qilma! Alloh taolo malaul a’lodan Muhammad ibn Horunga nazar soldi, uning duosini qabul qildi va uning gunohlarini kechirdi. Uning huzuriga borib ayt: Qiyomat kuni Alloh hamma maxluqotni yig‘adi. Zulm qilingan hayvonlarga ham haqi olib beriladi. Onasi bilan uni ham bir yerga jam qiladi va onasining haqini undirib, unga otashidan tottiradi. Keyin esa uni onasi uchun afv etadi.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV
Ulamolar biror bir mazhabga ergashish borasida Quron oyatlari va hadisi shariflardan ishoralar keltirib aytishadiki,«...Agar bilmaydigan bo‘lsangiz, ahli zikrlardan so‘rangiz» (16:43).
Huzayfa roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qilgan hadisda: «Men sizlarning orangizda yana qancha qolishimni bilmayman. Shunday ekan, mendan so‘ng u ikkisi: Abu Bakr va Umarga iqtido qiling» (Termiziy, Ibn Moja, Ahmad), deyilgan.
Imom Muslim «Sahih» asarining sharhlovchisi Imom Navaviy muayyan imomga taqlid qilishning shartligini sharhlab: «Sabab shundaki, mazhablardan birini tanlashga ruxsat berish kishilarni, ular o‘z xohishlariga mos keladigan oson narsaga ergashishiga olib keladi. Ular halol va harom, ruxsat etilgan va man etilgan narsalarning orasidan o‘zlariga mosini tanlaydilar. Bu mazhablar osonlashtirilmagan, tizimlashtirilmagan yoki mashhur bo‘lmagan ilk islom davridan farqli ravishda mas’uliyat tashvishidan ozod qilishga olib keladi. Shular asosida kishi o‘zi qat’iy ravishda amal qiladigan mazhablardan birini tanlashi lozim bo‘ladi», degan .Boshqa manbada: «Bu ummat ijmo qilgan, to‘g‘irlangan, yozib qo‘yilgan to‘rt mazhabdir. Bizning kunimizgacha odamlar unga taqlid qilishib o‘zlarini o‘shandan deb hisoblaydilar. Bunda, ayniqsa, qat’iyatlilik kamaygan, xohishlarimiz ongimizga o‘rnashgan va odamning ahmoqona ehtirosi xuddi fazilat sifatida qaraladigan bugungi kunda, ko‘pgina aniq ustunlik bor», deb yozgan.
Yangi Namangan tumani "Abdulloh ibn Mas’ud" jome masjidi
imom-xatibi Sh.To‘xtabayev