Sayt test holatida ishlamoqda!
27 Fevral, 2025   |   28 Sha`bon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:43
Quyosh
07:01
Peshin
12:41
Asr
16:27
Shom
18:14
Xufton
19:27
Bismillah
27 Fevral, 2025, 28 Sha`bon, 1446
Maqolalar

Taomlanish  sirlari (5-qism)

25.02.2025   3320   3 min.
Taomlanish  sirlari (5-qism)

Taomlanish  sirlari (7 qismdan iborat)ni

ULUG‘  USTOZ  ULAMOLARIMIZ  bayon  qilib  berganlar:

     (5-qism)

  1. Qur’oni karim oyati karimalari,
  2. Janobi Payg‘ambarimiz alayhissalomning muborak hadisi shariflari,
  3. dinimiz asoslari,
  4. shariatimiz hukmlari,
  5. sharqona odoblarimiz,
  6. mazhabimiz me’yorlari,
  7. jamiyatshunoslik aloqalari,
  8. odamgarchilik munosabatlari,
  9. insoniy tuyg‘ular,
  10. ruhshunoslik sir-asrorlari,
  11. yurtimiz urf-odatlari,
  12. o‘zbekchilik qoidalari,
  13. madaniyatimiz axloqlari,
  14. insoniy aql va axloqiy normalar,
  15. dono maqollarimiz,
  16. milliy an’analarimiz,
  17. diniy qadriyatlarimiz,
  18. xalqimiz ong-tafakkuri,
  19. millatimiz mentaliteti,
  20. dono xalqimiz dunyoqarashi,
  21. musulmonchiligimiz ko‘rsatmalari

 

a s o s    v a    n ye g i z l a r i d a:

 

  • ulug‘ ajdodlarimizdan davom etib kelayotgan duru gavhar rivoyatlari  va  noyob  hikmatlari,
  • buyuk  ota-bobolarimizdan  eshitib kelayotgan tillo bilan teng pand-nasihatlari  va betakror hikoyalari,
  • mehribon  ota-onalarimizdan  o‘rganib  kelayotgan gavhar o‘gitlari va  mislsiz  so‘zlari,
  • elimiz  tanigan va xalqimiz tan olgan ustozlarimizdan ta’lim olib kelayotgan zar tushunchalari va bebaho ilmlari,
  • jannatmakon  yurtimiz – muqaddas  Vatanimiz  ta’lim  maskanlarida  taralayotgan  durdan  a’lo fanlar va beqiyos bilimlar,
  • zamonaviy olimlarning bilimlari, turli soha mutaxassislarining  ajoyib  kashfiyotlari,
  • bugungi  kunda  va doim  kerak bo‘ladigan  hayotiy  masalalar, dolzarb  mavzular,  qiziqarli  ma’lumotlar  hamda xalqimiz orasida  e’tirof etilgan mezonlar
  • ulug‘ ustozlarimiz – tabarruk ulamolarimiz keng, chuqur va unumli iste’foda etib, batafsil taqdim etgan

DASTURXON ATROFIDA O‘ZINI TUTISH, TAOMLANISH,

ICHIMLIK ICHISH HAMDA OVQATLANGANDAN KЕYINGI

TARTIB-QOIDA VA ODOBLAR 

ga doir nihoyatda foydali maslahat, kerakli tavsiya hamda eng muhim odoblaridan namunalar:

TAOMLANISHDAN  OLDIN:

  1. Ovqatlanishdan avval ikki qo‘lni bo‘g‘imigacha uch marta yuviladi;
  2. taomdan avval ham, keyin ham qo‘lni yuvish kerak;
  3. taomdan avval tizzalab o‘tirilib, ikki bilakni tizzalar o‘rtasiga qo‘yib, ikki qo‘l bilakkacha yuviladi;
  4. yuvilgan qo‘l silkitilmaydi;
  5. yuvilgan qo‘l ishlatilgan kir narsaga emas, balki toza sochiqqa artiladi;
  6. mezbonlar taklif etmaguncha, dasturxon atrofiga o‘tirmaslik;
  7. taomga chaqirilganda unga javob berish yana bir odobdir;
  8. odobli inson ziyofatga ketayotib mezbonning iznisiz u yerga chaqirilmagan kishini olib bormaydi;
  9. chaqirilmagan joyga bormaslik;
  10. taklif etilgan joyga kechikmaslik;
  11. taom kamtarin holda o‘tirib yeyiladi;
  12. taomlanishdan oldin va keyin qo‘lni yuvish;
  13. taomni sufrada, ya’ni dasturxonda yemoq;
  14. dasturxonga birinchi bo‘lib non mahsulotlari keltiriladi;
  15. dasturxon atrofida o‘tirganlar ovqatga taklif etilib, so‘ngra yeyiladi;
  16. agar imkoni bo‘lsa, yolg‘iz ovqatlanilmaydi;
  17. taomlanayotganda oyoq kiyimni yechib o‘tirmoq;
  18. ovqat mahali bo‘lgan vaqtlarda hech kimning uyiga uning chaqirig‘isiz bormaslik;
  19. ovkatlanayotgan odamlar bor joyga salom berib kirishlik;
  20. dasturxon solinib, taom hozir bo‘lsa, namoz vaqti bo‘lib qolsa, avval taomni yeb, so‘ng namoz uchun turish lozim. Shu shart bilanki, namoz qazo bo‘lmasin. Agar vaqt juda kam qolgan bo‘lsa-yu, namoz qazo bo‘lish xavfi bor bo‘lsa, unda oldin namoz o‘qigan afzal;
  21. bir kishilik taomni ikki kishi yeydigan bo‘lib qolsa, bunga mone’ bo‘lmaslik.

                                                   (5 – qism tugadi. Davomi bor...). 

Ibrohimjon domla Inomov

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Alloh taoloni seving!

26.02.2025   2601   2 min.
Alloh taoloni seving!

Allohni seving! Zero, biz Allohga muhabbat qilishga buyurilganmiz. Sayyidimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam: “Alloh taolo sizlarni O‘z ne’matlari ila yeb-ichirib turgani uchun ham U Zotga muhabbat qiling­lar”, deganlar. Bu borada Alloh taolodan ko‘ra muhabbatga haqliroq yana kim bor?! Axir U Zot butun borliqning Yaratuvchisi, uni yo‘qdan bor qilguvchi Zot-ku! Ey inson, U Zot seni yaratib, surat ato etib, go‘zal husn berdi. Sendagi kattayu kichik ne’matlarning barini ato qilgan Zot – Alloh taolodir.

Mustafo Siboiy bunday degan edi:

“Kim Allohni sevsa, boshqasini sevishdan lazzat totmaydi.

Kim qalbini nur bilan yoritsa, uning qalbida zulmatga joy qolmagay.

Kimning ruhi taqvo ila yuksakka ko‘tarilsa, yuksaklikdan boshqasiga rozi bo‘lmagay.

Kim oliymaqom ishlarni yaxshi ko‘rsa, faqat jannatdangina qarorgoh topgay.

Kim buyuklarga muhabbatli bo‘lsa, uni faqatgina Muhammad sollallohu alayhi vasallam bilan birga bo‘lish qanoatlantiradi.

Kim hayotning sir-asrorlarini anglasa, Allohdan bosh­qaga bo‘lgan muhabbatni munosib, arzirli muhabbat deb hisoblamaydi”.

Alloh taolodan boshqaga bo‘lgan muhabbatingizni Allohga bo‘lgan muhabbatingizdan ustun qo‘ymang! Alloh taolo boshqaning muhabbatini Uning muhabbatidan ustun qo‘yganlarga qarata bunday deydi: «Ayting (ey Muhammad!): “Agar ota-onalaringiz, bolalaringiz, aka-ukalaringiz, juftlaringiz, qarindosh-urug‘laringiz va kasb qilib topgan mol-dunyolaringiz, kasod bo‘lishdan qo‘rqqan tijoratlaringiz hamda yaxshi ko‘rgan maskanlaringiz sizlarga Allohdan, Uning Rasuli va Uning yo‘lida jiddu jahd qilishdan suyukliroq bo‘lsa, u holda to Alloh O‘z amrini (ya’ni, azobini) keltirguncha kutib turing. Alloh fosiq qavmni hidoyat qilmas”»[1].


Hasson Shamsiy Poshoning “Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.


[1]  Tavba surasi, 24-oyat.