Allohdan qo‘rqish – taqvoning eng yuksak darajasi
Barcha hamdlar Allohga, U Zot bizni yaratib, to‘g‘ri yo‘lga hidoyat qildi. Salavotu durudimiz Uning oxirgi elchisi, rahmat payg‘ambari Muhammad sollallohu alayhi vasallamga va u zotning ahli oilasi, sahobalariga bo‘lsin.
Allohdan qo‘rqish nima?
Allohdan qo‘rqish – bu Undan hadiksirash, gunohlardan saqlanish, Uning buyurganini bajarish va qaytarganidan chetlanish demakdir. Bu qo‘rquv dunyoviy qo‘rquvlardan farqli bo‘lib, u muhabbat va taqvoga asoslangan.
Alloh taolo Qur’oni Karimda bunday marhamat qiladi: “Mo‘min bandalarga ayt: “Allohdan qo‘rqinglar!” (Zumar, 53).
Allohdan qo‘rqish – iymonning alomati va iymon sohiblarining yuksak fazilatidir. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bunday deganlar: “Men sizlarning ichingizda Allohdan eng ko‘p qo‘rquvchi va Unga eng taqvodor odamman” (Imom Buxoriy, Imom Muslim rivoyati).
Bu hadisdan anglashiladiki, haqiqiy iymon sohibi bo‘lish uchun Allohdan qo‘rqish zarur.
Allohdan qo‘rqishning fazilatlari
1. Gunohlardan tiyilish.
Allohdan qo‘rqqan banda harom ishlardan saqlanadi. Qur’onda bunday deyiladi: “Kim Allohdan qo‘rqsa, U Zot unga chiqish yo‘lini beradi va uni o‘ylamagan joyidan rizqlantiradi” (Taloq, 2-3).
Demak, taqvodor odam har qanday qiyinchilikdan Allohning marhamati bilan qutulib ketadi.
2. Qalbning poklanishi.
Allohdan qo‘rqish insonning qalbini poklaydi. Ulamolar aytishganki: “Allohdan qo‘rqqan insonning qalbi nurlanadi”.
3. Oxiratda najot topish.
Qiyomat kuni Allohning g‘azabidan faqat taqvodorlar najot topadi. Qur’onda bunday aytilgan: “Qiyomat kuni Allohdan qo‘rqqan kishilar najot topadilar” (Naba, 31).
4. Dunyo va oxiratda muvaffaqiyat.
Alloh taolo yana bunday marhamat qiladi: “Agar qishloq ahli iymon keltirib, taqvodor bo‘lganlarida edi, albatta, ularga osmon va yer barakotlarini ochib qo‘yar edik” (A’rof, 96).
Allohdan qo‘rqishni qanday kuchaytirish mumkin?
1. Qur’on va hadis o‘qish – Allohning kalomi inson qalbiga qo‘rquv va muhabbat olib kiradi.
2. Zikr va duo qilish – Allohni ko‘p eslab, gunohlardan mag‘firat so‘rash.
3. Oxirat haqida tafakkur qilish – Qiyomat, qabr hayoti va hisob-kitobni o‘ylab yashash.
4. Solih insonlar bilan birga bo‘lish – Taqvodor odamlar bilan birga bo‘lish qalbda Allohdan qo‘rqishni mustahkamlaydi.
Allohdan qo‘rqish – mo‘min uchun eng katta fazilatdir. Kim U Zotdan qo‘rqib yashasa, Alloh uni dunyo va oxiratda muvaffaqiyatli qiladi.
Allohdan duo qilib so‘raymizki, qalblarimizni taqvo va muhabbat bilan to‘ldirsin va bizni O‘z g‘azabidan asrasin! Omin!
Homidjon qori ISHMATBЕKOV
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Odamlarning ustiga yolg‘onchi yillar soya soladi. O‘sha kezlarda yolg‘onchi tasdiqlanadi, rostgo‘y yolg‘onchiga chiqariladi. Xoin kishi ishonarli bo‘ladi, omonatdor kishi xoinga chiqarib qo‘yiladi va ruvaybiza gapiradi”, dedilar. U zotga: “Ruvaybiza” kim? – deyildi. Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Ommaning ishini gapiradigan esi past odam”[1], dedilar.
Ibn Manzur “Lisonul arab” kitobida: “Ruvaybiza – bir ish qilish qo‘lidan kelmaydigan notavon odam. Ko‘pincha, bu so‘z esi pastlarga nisbatan ishlatiladi, chunki ular uyida ko‘p o‘tirishadi va katta ishlar bilan kam shug‘ullanishadi”, degan[2].
Davralarda o‘tirib poyintar-soyintar gap gapiradigan kishini uchratganmisiz?
Yoki maza-bemaza ishlar to‘g‘risida uzundan-uzun maqolalar yozadigan muxbirlarni uchratasizmi?
Yoxud bekorchi ko‘rsatuvlarga chiqib, birorta foyda keltirmaydigan ishlarni gapiradigan odamlarni ko‘rgan bo‘lsangiz kerak. Ko‘pincha bunday holatlar zarar keltirib, dilni xira qiladi. Odamlarning boshini aylantirib, fikrlarini chalg‘itadi.
Hammajlislarning qay biri yaxshiroq?
Ibn Abbos roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi: “Yo Allohning Rasuli, bizlarga qay bir hammajlis yaxshiroq?” – deyishdi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Uni ko‘rish sizga Allohni eslatadigan, u bilan gaplashish ilmingizga ilm qo‘shadigan va amali sizlarga oxiratni eslatadiganidir”, [3] dedilar.
Bizning hamsuhbatlarimiz orasida bunday sifatlilar topiladimi?
Do‘st-yorlar bilan birga o‘tirsangiz, o‘sha o‘tirishingizni Habibimiz sollallohu alayhi vasallam o‘rgatgan lafzlar bilan yakunlash esingizdan chiqmasin. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday deganlar: “Birov bir davrada o‘tirsa va behuda gaplar ko‘payib ketsa, o‘rnidan turayotib: “Subhanakallohumma va bihamdika, ashhadu allaa ilaha illaa anta. Astag‘firuka va atuubu ilayk”, deydigan bo‘lsa, o‘sha majlis davomida bo‘lgan ishlar mag‘firat qilinadi”[4].
O‘ylab ko‘ring, shu zikrni aytish uchun qancha vaqt ketadi? Bor-yo‘g‘i bir necha soniya. Biroq qanchadan-qancha odamlar bu fazilatdan bebahra qolishyapti. Axir, bu olamlar Robbi tarafidan bo‘ladigan afv va mag‘firatku...
Hasson Shamsiy Poshoning
“Jannat bo‘stonidagi oilaviy oqshomlar” nomli kitobidan
G‘iyosiddin Habibulloh, Ilhom Ohund, Abdulbosit Abdulvohid tarjimasi.
[1] Ibn Moja rivoyati.
[2] Lisonul arab, 7/153.
[3] Imom Abu Dovud, Imom Termiziy rivoyati.
[4] Imom Termiziy rivoyati.