1. Metabolizmni yaxshilash
Ro‘za tutish davomida organizm qondagi shakar va insulin darajasini nazorat qilishni o‘rganadi. Tadqiqotlar shuni ko‘rsatadiki, ro‘za tutish insulin sezgirligini oshirib, 2-xil diabet xavfini kamaytiradi.
2. Qon bosimini pasaytirish
Ro‘za tutish davomida organizmdagi natriy (tuz) mikdori kamayib, qon bosimi pasayishi mumkin. Bu yurak-qon tomir kasalliklari xavfini kamaytiradi.
3. Vaznni kamaytirish
Ro‘za tutish ortiqcha vaznni kamaytirish uchun samarali usuldir. Organizm sahar va iftor oralig‘ida yonchi moddalarni ishlatib, yog‘larni eritishni boshlaydi.
4. Qondagi xolesterinni kamaytirish
Ro‘za tutish davomida “yaxshi” xolesterin (HDL) ko‘payib, “yomon” xolesterin (LDL) kamayadi. Bu yurak-qon tomir tizimini yaxshilashga yordam beradi.
5. Ichki organlarni tozalash
Ro‘za tutish davomida organizm autofagiya (jisman hujayralarni tozalash) jarayonini boshlaydi. Bu jarayon ortiqcha toksinlardan xalos bo‘lish va ichki organlarning ish faoliyatini yaxshilashga yordam beradi.
6. Miya faoliyatini yaxshilash
Ro‘za tutish miyaning neyroplastik (o‘zgartirish) qobiliyatini oshiradi. Bu esa xotira, o‘rganish va fikrlash qobiliyatini yaxshilashga yordam beradi.
7. Immunitetni kuchlantirish
Ro‘za tutish davomida organizm yangi immun hujayralarni ishlab chiqaradi. Bu esa immunitet tizimini kuchlantirib, kasalliklarga qarshi kurashish qobiliyatini oshiradi.
8. Ruhiy tinchlik va stressni kamaytirish
Ro‘za tutish davomida organizmda endorfin (baxt gormoni) ko‘payib, stress va tashvishni kamaytiradi. Bu esa ruhiy tinchlik va xotirjamlikka olib keladi.
Ilmiy tadqiqotlarga asoslangan xulosa
Ramazon oyida ro‘za tutish nafaqat ibodat, balki sog‘lom turmush tarzini saqlash uchun xam ajoyib imkoniyatdir. Tibbiy jihatdan ro‘za tutish organizmni tozalash, metabolizmni yaxshilash va turli kasalliklarning oldini olishda muhim ahamiyatga ega.
Ammo, ro‘za tutishda muvozanatni saqlash muhim. Sahar va iftorda sog‘lom va balandlangan ovqatlanish, suvni yetarli mikdorda ichish va tanani ortiqcha charchatmaslik kerak.
Er-xotin uzoq vaqt birga hayot kechirishdi. Turmushlariga 30 yil to‘lgan kuni ayol ertalabki nonushta uchun non pishirdi. Aslida u bu ishini har doim qilardi. Ayol odatiga ko‘ra eriga nonning tepa qismini bermoqchi bo‘ldi. Biroz o‘ylanib turdi-da: “Bugun bir marta nonning tepa qismini o‘zimga olib, tag qismini erimga beraman. 30 yil mobaynida nonning tepa qismini yegim keldi. Endi bir marta odatga xilof qilsam bo‘lar”, deb o‘yladi. Eriga nonning tag qismini uzatdi. Erining nonning tag qismini olishi bilan quvonib ketdi: “Bugun qanday ham zo‘r sovg‘a berding. Men o‘zi yoshligimdan nonning tagini yeyishni yaxshi ko‘raman. Lekin menga ustini berganing uchun sen ham tag qismini yaxshi ko‘rsang kerak, deb doim tepa qismini yerdim”, dedi.
Xulosa shuki, birgalikdagi hayot davomida bir-birini avaylash, o‘zi yaxshi ko‘rgan narsani boshqaga ham ilinish juda go‘zal fazilatdir.
Ramazon oyida saharlik va iftorlik paytlari shirin taomlar tayyorlab berayotgan onalarimiz, jufti halollarimizning haqlariga duo qilaylik. Tarovihlar, xatmlar so‘ngida o‘zimizga tilagan tilaklarni ularga ham ilinaylik! Zero, o‘ziga ravo ko‘rganini boshqaga ham ravo ko‘rmaguncha iymonimiz komil bo‘lmasligi haqida hadisi sharif bor.
Anas ibn Molik roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. «Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Sizlardan birortangiz o‘zi uchun yaxshi ko‘rgan narsani birodari uchun ham ravo ko‘rmaguncha komil mo‘min bo‘la olmaydi”, dedilar» (Beshovlaridan faqat Abu Dovud rivoyat qilmagan).
Akbarshoh Rasulov