Aziz vatandoshlar! Avvalo, O‘zbekiston musulmonlari idorasi Farg‘ona viloyati vakilligi, ustoz va ulamolar nomidan barchangizni Ramazon oyi bilan muborak etaman! Iloho, oylarning sultoni bo‘lgan Ramazon har galgidanda fayzli va barakali bo‘lsin!
Ramazon – bu musulmonlarning eng ulug‘ oyi bo‘lib, u Alloh taoloning marhamati va barakasi yog‘iladigan, savoblar ko‘payadigan, duo va tavbalar qabul bo‘ladigan mo‘tabar oydir. Ushbu oyni chin dildan e’zozlab o‘tkazish, ro‘za tutish, Qur’on o‘qish, xayr-ehson qilish va yaxshilikni keng yoyish har bir musulmon uchun sharafdir.
Ramazon oyining ulug‘ligini tasdiqlovchi oyatlar va hadislarda uning fazilatlari alohida ta’kidlangan. Alloh taolo Qur’onda shunday marhamat qiladi:
“Ramazon oyi – unda odamlarga hidoyat hamda hidoyatu furqondan iborat ochiq-oydin hujjatlar bo‘lib, Qur’on nozil qilingan” (Baqara surasi, 185-oyat).
Bu oy Alloh taolo tomonidan mo‘minlarga rahmat sifatida yuborilgan bo‘lib, unda Qur’on nozil bo‘lgan. Shuningdek, Payg‘ambarimiz Muhammad alayhissalom Ramazon oyining ulug‘ligi haqida shunday marhamat qilganlar:
“Ramazon ro‘zasini iymon va savob umidida tutgan odamning o‘tgan gunohlari kechiriladi”.
Bu hadisdan ham ko‘rinib turibdiki, Ramazon musulmonlarga gunohlardan poklanish, qalbini tozalash va Allohning rahmatiga erishish imkoniyatini beradi.
Ramazon – bu faqat och va tashna yurish oyi emas, balki mo‘minlarning o‘zini tarbiya qilish, gunohlardan tiyilish va jamiyatga foyda keltirish vaqti hamdir. Ayniqsa, xayr-ehson qilish bu oyda alohida ahamiyat kasb etadi.
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam Ramazon oyida barcha odamlarga mehribon bo‘lib, saxovatda barchaga namuna bo‘lganlar. Ibn Abbos roziyallohu anhu rivoyat qilgan hadisda shunday deyiladi:
“Rasululloh sollallohu alayhi vasallam eng saxovatli inson edilar. Ramazonda Jabroil alayhissalom u zotning huzurlariga keladigan paytlarda esa yanada saxiy bo‘lib ketardilar. U zot sollallohu alayhi vasallam insonlarga esuvchi shamoldan ham tezroq saxiylik qilishga shoshardilar” (Buxoriy va Muslim rivoyati).
Bu hadisdagi tasvir Payg‘ambarimizning xayr-ehson qilishdagi shijoat va mehribonliklarini ochiq-oydin namoyon etadi.
Tarixda Ramazon oyida xayr-ehson qilib, odamlarga foyda keltirgan buyuk insonlar juda ko‘p bo‘lgan. Bir necha ibratli voqealar:
Muallo ibn Fazl aytadilar: “Solih zotlar Ramazon oyi kirishidan olti oy oldin Alloh taolodan Ramazon oyiga yetkazishini so‘rab duo qilar edilar. Ramazondan keyingi besh oy mobaynida Ramazon oyida qilgan ibodatlari va solih amallarini qabul qilishini iltijo qilib so‘rardilar”.
Imom Zahabiy rahmatullohi alayh aytadi: “Hammod ibn Abu Sulaymon saxiy boy kishi edi. Ramazon oyida har kuni yuz kishiga iftorlik qilib berardi. Iyd namozi o‘qib bo‘lingandan so‘ng ularning har biriga yuz dirhamdan ehson berardi”.
Bu kabi ibratli holatlar bugungi kunda biz uchun ham namunadir. Agar har bir musulmon qo‘lidan kelganicha odamlarga yaxshilik qilsa, jamiyat yanada ahil va barakali bo‘ladi.
Ramazon oyi – bu nafaqat ro‘za tutish, balki insoniylik, saxovat va ezgulik oyidir. Har bir mo‘min bu oyda imkon qadar Qur’on o‘qib, Allohga yaqinlashishi, xayr-ehson qilib, muhtojlarga yordam berishi, oilasi, qo‘shnilari va jamiyat uchun foydali ishlarni qilishga harakat qilishi lozim.
Bu oyda qilingan har bir yaxshilik, ozgina sadaqa va hatto birovga mehr bilan muomala qilish ham katta savoblarga sabab bo‘ladi. Zero, Payg‘ambarimiz alayhissalom aytganlar: Kimki ro‘zadorni iftor qildirsa, bas, unga uning savobi mislicha berilur (Imom Bayhaqiy rivoyati).
Shunday ekan, ushbu muborak oyda vaqtimizni behuda o‘tkazmasdan, ibodat va yaxshiliklar bilan band bo‘laylik. Alloh taolo barchamizni Ramazon oyining barakalaridan bahramand qilsin!
Ubaydulloh Abdullayev,
Farg‘ona viloyati bosh imom-xatibi
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Shayx Muhammad Mutavalliy Sha’roniy rahmatullohi alayh aytadilar:
"Bir kuni Ramazon oyida shomdan bir soat avval uyga qaytayotgan edim. Shu paytda masjiddagi darsimga ba’zan tashrif buyuradigan faqir odam meni to‘xtatdi. U meni qattiq quvonch bilan quchoqlab, ko‘z yoshlari bilan: — Sizdan iltimos qilaman, Alloh yuzi uchun, bugun mening uyimda iftor qiling! — dedi.
Shayx shunday davom etadi:
— Uning iltijosi tilimni tutib qo‘ydi, xohishi yuragimni zabt etdi va meni Alloh yuzi bilan so‘ragani qalbimni yoritdi.
Men unga: — Birodar, ahlim meni kutayapti, holatim bunga mos emas. Ammo...
Shunday desam-da, o‘zimni u kishi bilan yurib ketayotganimni sezdim. Uning uyini qayerdaligini ham, sharoiti qandayligini ham bilmasdim, shu qadar muhimi, iftorga ozgina vaqt qolgan edi.
Uning uyiga yetib borganimizda, bir xonali uy, oshxona va kichik ochiq bir hovli ekan. Uning uyi biron kishidan sotib olingan binoning tom qismida joylashgan bo‘lib, alohida kirish yo‘li va eski yog‘och zinasi bor edi. Zina ikki kishi bir vaqtda chiqishga dosh bera olmasdi, u eskirgan va arang turgan taxtalardek tuyuldi.
U odam haddan tashqari xursand edi. U menga minnatdorlik so‘zlarini aytib: — Qarang, ustoz, bu uy menga tegishli! (Albatta, barcha mulk Allohniki). Dunyoda hech kim mendan bir tiyin ham talab qila olmaydi! Qarang, ustoz, quyosh ertalab xonamga nur sochadi, kechqurun esa qarshi tomondan botadi. Men tong va shom oldidan shu yerda Qur’on o‘qiyman. Xotinim Alloh undan rozi bo‘lsin, ana u yerdagi oyna oldida o‘tirib, men uchun duo qiladi. Vallohi, ustoz, o‘zimni juda baxtiyor his qilaman, xuddi jannatda yashayotgandek!
Shayx shunday davom etadi:
— Bu so‘zlar go‘yo yuragimda jo‘r bo‘lib turardi. Men ehtiyotkorlik bilan zinadan chiqarkanman, yog‘ochlar sinmasin deb qo‘rqardim.
Biroz vaqt o‘tib, xonaga kirdik. Men o‘tirdim, u esa rafiqasi tomon yo‘l oldi. Shunda uning past ovozda: — Ustoz bugun bizning uyda iftor qiladilar, hozir taom tayyorla, — degan so‘zlari eshitildi. Xotini esa qiynalgan holda: — Vallohi, uyda birgina fuldan (bug‘doy yoki no‘xatdan tayyorlangan taom) boshqa hech narsa yo‘q. Iftorga ham yarim soat qoldi, bizda hatto tayyorlashga mahsulot ham yo‘q! — dedi.
Shayx:
— Bu muloqotning barchasini eshitib turdim. Shunda uy sohibiga bunday dedim: — Birodar, sizdan bir iltimosim bor: men bilan birga masjidga yuring, u yerda birodarlarimiz bilan birga iftor qilamiz. Keyin men siz bilan uyingizga qaytaman va sizga duo qilaman.
Uy sohibi rozi bo‘ldi va ular birgalikda masjidga yo‘l olishdi. Masjidda jamoat bilan birga iftor qilishdi va ibodat qilishdi. Keyin shayx va uy sohibi uning uyiga qaytishdi. Shayx unga va uning oilasiga duo qildi va ular bilan suhbatlashdi. Bu voqea uy sohibining qalbida chuqur iz qoldirdi va uning iymonini mustahkamladi.
Bu qissa bizga mehr-muhabbat, saxovat va birodarlikning ahamiyatini ko‘rsatadi. Shayxning uy sohibining holatini tushunib, uning ehtiromini saqlab, uni masjidga taklif qilishi va u yerda jamoat bilan birga iftor qilishlari ularning har ikkisi uchun ham barakotli bo‘ldi. Bu holat bizga insonlar o‘rtasidagi mehr-muhabbat va hamjihatlikning qanchalik muhim ekanligini eslatadi".
Homidjon domla ISHMATBЕKOV