“(Ular) sabrli, sadoqatli, itoatli, saxovatli va sahar chog‘larida (Allohdan) mag‘firat so‘raydigan kishilar edi” (Oli Imron surasi, 17-oyat).
Sahar vaqti duo qabul bo‘ladigan ulug‘ fursatdir. Luqmoni Hakim o‘g‘liga qilgan nasihatlaridan birida: “Ey o‘g‘lim, xo‘roz sendan chaqqonlik qilib, sahar chog‘ida sen uyg‘onmay turib qichqirmasin”, degan ekan (Abul Barokot Nasafiy. Madorikul tanzil va haqoiqul ta’vil).
Yaqub alayhissalomga farzandlari: “Ey, ota, (Allohdan) bizlarning gunohlarimizni mag‘firat qilishini so‘rang! Albatta, bizlar xato qiluvchilardan bo‘lgan ekanmiz” (Yusuf surasi, 97-oyat) deyishganda, Yaqub alayhissalom: “Albatta, Robbimdan sizlarni mag‘firat qilishini so‘rayman. Albatta, U G‘afur (mag‘firatli) va Rahim (rahmli)dir” (Yusuf surasi, 98-oyat) deb istig‘for aytishni sahar vaqtiga qoldirganlar (Tafsirul Qurtubiy, Tafsir ibn Kasir).
Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhu kechani ibodat bilan o‘tkazardi. Nofe’ rahmatullohi alayhdan sahar vaqti bo‘ldi-mi? deb so‘rardi. Agar ha degan javobni olsa, tonggacha duo va istig‘for bilan mashg‘ul bo‘lardi (Ibn Abu Xotim rivoyati).
Ibn Jarir rahmatullohi alayh Ibrohim ibn Hatib rahimahullohdan rivoyat qiladi: «Saharda masjid yaqinida bir mo‘minning istig‘for aytaturib: “Allohim buyurding, itoat etdim. Gunohlarimni kechir” deyayotganini ko‘rdim».
Anas ibn Molik roziyallohu anhu “...sahar chog‘larida (Allohdan) mag‘firat so‘raydigan kishilar”ni Allohdan gunohlarini kechirishini so‘rab istig‘for aytuvchilar” deb tavsiflasa, Qatoda roziyallohu anhu: “Ular sahar vaqtida namoz o‘quvchilar”, degan (Tafsirul Qurtubiy).
Alloh taolo boshqa oyatda jannatdagi taqvodor bandalarining sifatini keltirganida ham saharda istig‘for aytuvchilarni alohida vasf etadi: “(Ular) tunning ozgina (qismidagina) uxlar edilar. Saharlarda ular (Allohdan) mag‘firat so‘rar edilar” (Zoriyot surasi, 17-18 – oyatlar).
Nabiy alayhissalom qudsiy hadislarning birida: “Albatta, Alloh taolo har kuni kechaning uchdan biri qolganda dunyo osmoniga tushadi va tong otguncha “Tavba qiluvchi bormi? Tavbasini qabul qilaman, istig‘for aytuvchi bormi? Mag‘firat qilib, gunohini kechaman? So‘rovchi bormi, so‘raganini beraman”, deydi”, deganlar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Jabroil alayhissalomdan: “Kechaning duo qilish uchun maqbul va duolar tez ijobat bo‘ladigan eng afzal vaqti qaysi?” deb so‘radilar. Shunda Jabroil alayhissalom: “Sahar vaqtidan boshqa paytlarda Arshning larzaga kelganini ko‘rmadim”, dedi (Tafsirul Munir).
“Allohumma anta Robbiy laa ilaha illa anta xolaqtaniy va ana ’abduka va ana ’ala ahdika va va’dika mastato’tu. A’uzu bika min sharri ma sona’tu, abuu laka bi ne’matika alayya va abuu bizambiy fag‘firliy zunubiy fainnahu laa yag‘firuz-zunuba illa anta birohmatika ya Arhamar Rohimiyn”
Allohim! Sen mening Robbimsan. Sendan boshqa iloh yo‘q, faqatgina Sen borsan. Meni Sen yaratding. Shubhasiz, men Sening bandangman. Kuchim yetgani qadar Senga bergan so‘zimda turishga harakat qilyapman. Yo Robbiy, qilayotgan gunohlarimdan Sendan panoh tilayman. Menga lutf etgan ne’matlaringni e’tirof qilaman. Gunohlarimni ham e’tirof etaman. Yo Robbiy! Meni mag‘firat et. Zero, Sendan boshqa meni mag‘firat qiladigan iloh yo‘q.
Alloh taolo gunohlarimizni mag‘firat etadigan, ustimizga fayzu baraka yog‘iladigan qulay fursat – sahar vaqtini g‘animat bilib, uning fazilatidan to‘liq bahramand bo‘lishga intilaylik. Bunda Alloh taolo barchamizga tavfiq ato etsin.
Davron NURMUHAMMAD
Islomning barcha – beshala ruknini ham bajargan odam chinakam saodatlidir. Ayniqsa, hojilik – alohida mas’uliyat talab etadigan maqom. Bu yil yurtimizdan 15 mingdan ziyodroq fuqaro ana shunday sharafga ega bo‘ldi.
Bu yil yurtimizdan hajga borgan yurtdoshlarimiz Arafot vodiysida muftiy, Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari boshchiliklarida yurtga qaytgach, «Yangi O‘zbekistonning tinchlik va ma’naviyat targ‘ibotchilari bo‘lamiz» degan ezgu tashabbusni ilgari surgan edilar.
Bugun, 14 iyul kuni poytaxtimizdagi «Shayx Muhammad Sodiq Muhammad Yusuf» jome masjidi majlislar zalida poytaxtimizda faoliyat yuritayotgan imom-xatiblar, imom noiblari ishtirokida yig‘ilish o‘tkazildi.
Tadbirda O‘zbekiston Respublikasi Din ishlari bo‘yicha qo‘mitasi raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, Toshkent shahar hokimining jamoat va diniy tashkilotlar bilan aloqalar bo‘yicha o‘rinbosari Abdulvosid Xomitjonov, «Nuroniy« jamg‘armasi Toshkent shahar bo‘limi raisi Rustam Kalonov, Mahallalar uyushmasi Toshkent shahar hududiy boshqarmasi boshlig‘i Furqatxo‘ja Mahmudxo‘jayev, Toshkent shahar bosh imom-xatibi Abduqahhor domla Yunusov ishtirok etdi.
– Hojilarga katta ishonch bildirib, ular ma’naviyat targ‘ibotchilaridir, – deydi DIQ raisi birinchi o‘rinbosari Davron Maxsudov. – Hadisi sharifda: “Insonlarning Alloh taologa eng seviklisi odamlarga ko‘p manfaati yetkazadiganidir” (Imom Tabaroniy rivoyati), deyilgan. Shunday ekan, har bir hojiga o‘z hududidagi imom-xatib ko‘makchi bo‘lib, mahallama-mahalla yurib, aholiga, ayniqsa, yoshlarga pandu nasihatlar qilishlari zarur. Chunki hojilarning so‘zlari ta’sirchan bo‘ladi. Farzandlarimizning turli yot g‘oyalar ta’siriga tushib qolishining oldini olishda ularning xizmatidan foydalanishimiz kerak. Hojilarimizning sa’y-harakatlari bilan xalqimizning ma’naviyati, ma’rifati yanada oshadi.
Ana shunday ma’naviy-ma’rifiy tadbirlar orqali hojilarimiz jamiyatimizdagi mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash, jaholatga qarshi ma’rifat bilan kurashish, yoshlar tarbiyasi va oilalar totuvligida ibrat bo‘lmoqdalar.