Bismillahir Rohmanir Rohiym
Vaqtimizning qanday tez o‘tib ketayotganini tasavvur qiling. Hayotimiz tez o‘tmoqda, ishlarimiz tugayveradi, amallarimiz oxiriga yetadi. Qarang, qanday qilib bu muborak oyning avvalgi o‘n kunligi o‘tdi, keyingi o‘n kunligi ham o‘tib ketdi! Allohga qasamki, kunlar va tunlar juda tez o‘tib ketmoqda!
Alloh taologa hamd bo‘lsinki, U bizni bu kunlarga yetkazdi. Bu kunlar – butun Ramazonning eng yaxshisi, bu kechalar esa eng ulug‘ kechalardir. Inson o‘ziga nazar tashlab, bugungi kunda qanday ahvolda ekanini ko‘rishi kerak. Ushbu o‘n kunlikka qanday kirdi? Oldingi kechalardagi ibodatini davom ettiryaptimi yoki tark qilib qo‘ydimi? Bu kechalarga ulug‘ zotlar ulkan ishtiyoq bilan intizor bo‘lishar, ularni qo‘msashar, har yili ularni kutishar edi.
Bu oy fazilatlarga boy. Bu oyda eng ulug‘ fazilat – oxirgi o‘n kunlikdir. Bu kunlar rahmat va barakotlar bilan to‘lgan. Eng oliy fazilat esa Laylatul-Qadrdir. Bu kechani o‘tkazib yubormaslik kerak. Barcha mo‘minlar bu kechada ulkan mukofotga erishish uchun harakat qilishlari lozim.
Hazrat Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning odatlari shunday ediki, Ramazon oyining oxirgi o‘n kunligiga yetib kelganlarida, ibodatga qattiqroq sho‘ng‘ib ketar edilar.
Barcha ibodatlar sabr talab qiladi. Alloh taolo aytadi:
"Albatta, sabr qilganlarga ajru mukofotlari cheksiz beriladi" (Zumar, 10).
Bu so‘nggi o‘n kunlikda ibodatga qattiqroq yopishib olish lozim. Har bir musulmon Ramazonning ilk kunlarida qanday ibodat qilgan bo‘lsa, so‘nggi kunlarda uni yanada oshirishi kerak.
Qadr kechasi Ramazonning eng ulug‘ kechasidir. Unda qilingan amal ming oylik ibodatga tengdir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam:
"Kim Laylatul-Qadrni ibodat bilan o‘tkazsa, uning oldingi gunohlari kechiriladi" deganlar (Imom Buxoriy, Imom Muslim).
Demak, bu kechani ibodat bilan o‘tkazish – ulkan baxt va imkoniyatdir.
Bu kunlar va kechalar – jannat eshiklari ochiladigan, gunohlar kechiriladigan, do‘zaxdan ozod bo‘lish uchun imkoniyat taqdim etadigan vaqtdir.
Shuning uchun, kim bu kunlardan foydalanmasa, uning yo‘qotgan narsasi juda katta bo‘ladi. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam: "Kim Ramazonga yetsa va gunohlari kechirilmasa, o‘sha odam haqiqiy baxtsizdir", deganlar.
Alloh taolo bizga bu kunlarni baraka bilan o‘tkazishni nasib qilsin va Laylatul-Qadrga yetib, uni ibodat bilan o‘tkazishga muvaffaq qilsin.
Homidjon qori ISHMATBЕKOV
Savol: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam barcha musulmonlarning haqqiga duo qilganlar. U zot biz haqimizda o‘zimizdan ko‘ra ko‘proq qayg‘urganlar va bizni o‘zimizdan ham ko‘proq sevganlar. Biroq, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam alohida duo qilgan mo‘minlar toifasi bor. Ular kimlar va nima uchun ularning haqqiga Rasululloh sollallohu alayhi vasallam 3 marta duo qilganlar?
Javob:
عَنِ الْعِرْبَاضِ بْنِ سَارِيَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَي الله عَلَيْهِ وَسَلَّم كَانَ يُصَلِّي عَلَى الصَّفِّ الْأَوَّلِ ثَلَاثًا وَعَلَى الثَّانِي وَاحِدَةً. )رَوَاهُ النَّسَائِيُّ.(
Irboz ibn Soriya roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. “Nabiy sollallohu alayhi vasallam birinchi safga uch marta, ikkinchi safga bir marta salavot aytar edilar” (Imom Nasoiy rivoyati).
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning salavot aytishlari bu – duo qilishlari. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam birinchi safdagilarning haqqiga 3 bora, ikkinchi safdagilarni esa 1 marta duo qilganlar.
عَنِ الْبَرَاءِ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَي الله عَلَيْهِ وَسَلَّم قَالَ: إِنَّ اللهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى الَّذِينَ يَصِلُونَ الصُّفُوفَ الْأُوَلَ، وَمَا مِنْ خَطْوَةٍ أَحَبَّ إِلَى اللهِ مِنْ خُطْوَةٍ يَمْشِيهَا الْعَبْدُ يَصِلُ بِهَا صَفًّا .)رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ وَالنَّسَائِيُّ.(
Baro roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Albatta, Alloh taolo va Uning farishtalari birinchi saflarni to‘ldiruvchilarga salavot aytadilar. Alloh taolo uchun bandaning safni to‘ldirish uchun bosgan qadamidan ko‘ra mahbubroq qadam yo‘qdir”, dedilar (Abu Dovud, Nasoiy rivoyati).
Alloh taoloning salavoti bu – rahmat, farishtalarniki esa, istig‘fordir. Qolaversa, birinchi safni to‘ldirish uchun tashlangan qadamlar – Allohga eng sevimli qadam sanaladi. Birinchi safga bundan ortiq targ‘ib bo‘lmasa kerak.
Demak, birinchi yoki ikkinchi safda bo‘lishga harakat qilish lozim ekan.
Davron NURMUHAMMAD