Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam qadr kechasi borasida: “U 27-yoki 29-kechadir. Ushbu kecha yerda farishtalar soni mayda toshlardan ham ko‘p bo‘ladi”, dedilar (Imom Ahmad rivoyati).
Bu kecha Qur’oni karim nozil etila boshlagan. “Albatta, Biz U (Qur’on)ni Qadr kechasida tushirdik” (Qadr surasi, 1-oyat).
Bu kecha Rasululloh sollallohu alayhi vasallam uxlamay, tunni ibodat bilan o‘tkazardilar.
Bu kecha “...ming oydan yaxshiroqdir” (Qadr surasi, 3-oyat).
Bu kecha qilingan amallar 1000 oyda qilingan amallardan afzal va savobi ko‘pdir.
Bu kecha farishtalar tinimsiz mo‘min-musulmonlar haqqiga salavot va salomlar aytishadi.
Bu kecha haqida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim Laylatul Qadr kechasini iymon va ixlos bilan bedor o‘tkazsa, uning shu kechagacha sodir etgan barcha gunohlari mag‘firat qilinadi”, (Imom Buxoriy, Imom Muslim, Imom Termiziy rivoyati) deganlar.
Bu kecha Alloh taolo bedor bo‘luvchi bandalarini boshqa oylardan ko‘ra ko‘proq ajru savoblar bilan mukofotlaydi.
Bu kecha issiq ham, sovuq ham bo‘lmaydi. Uning tongida quyosh qizg‘ish bo‘lib chiqadi.
Bu kechada quyosh chiqquniga qadar tinchlik va sokinlik hukm suradi. "U (kecha) to tong otgunicha salomatlikdir" (Qadr surasi, 5-oyat).
Bu kecha haqida Oisha onamiz roziyallohu anho: “Yo Rasululloh agar Qadr kechasini topishga muvaffaq bo‘lsam nima deb duo qilay?” deb so‘radilar.
Shunda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ushbu duoni o‘qishni aytdilar:
اللَّهُمَّ إِنَّكَ عَفُوٌّ كَرِيمٌ تُحِبُّ الْعَفْوَ فَاعْفُ عَنِّي
O‘qilishi: “Allohumma innaka a’fuvvun kariymun tuhibbul a’fva fa’fu a’nniy”
Ma’nosi: “Allohim, albatta, Sen kechirguvchisan, kechirishni yaxshi ko‘rasan. Gunohlarimni kechirgin” (Imom Termiziy rivoyati).
Bu kechada qilingan amallar salkam 84 yil beto‘xtov qilingan ibodatga teng. 84 yil esa taxminan 30 ming-u 295 kunga teng. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ummatimning umrlari oltmish bilan yetmish o‘rtasidadir. Ozlarigina undan tashqarida bo‘ladilar”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
Bu kecha gina-adovat, nafrat-arazlar, xafagarchiliklar unutiladigan, hamma bir-biridan rozilik hamda kechirim so‘raydigan kechadir.
Bu kecha barcha mo‘min-musulmonlarga muborak bo‘lsin! Fazilatli oy va muborak kunning fazilatidan Alloh taolo to‘liq bahramand etsin!
Davron NURMUHAMMAD
Savol: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam barcha musulmonlarning haqqiga duo qilganlar. U zot biz haqimizda o‘zimizdan ko‘ra ko‘proq qayg‘urganlar va bizni o‘zimizdan ham ko‘proq sevganlar. Biroq, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam alohida duo qilgan mo‘minlar toifasi bor. Ular kimlar va nima uchun ularning haqqiga Rasululloh sollallohu alayhi vasallam 3 marta duo qilganlar?
Javob:
عَنِ الْعِرْبَاضِ بْنِ سَارِيَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَي الله عَلَيْهِ وَسَلَّم كَانَ يُصَلِّي عَلَى الصَّفِّ الْأَوَّلِ ثَلَاثًا وَعَلَى الثَّانِي وَاحِدَةً. )رَوَاهُ النَّسَائِيُّ.(
Irboz ibn Soriya roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. “Nabiy sollallohu alayhi vasallam birinchi safga uch marta, ikkinchi safga bir marta salavot aytar edilar” (Imom Nasoiy rivoyati).
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning salavot aytishlari bu – duo qilishlari. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam birinchi safdagilarning haqqiga 3 bora, ikkinchi safdagilarni esa 1 marta duo qilganlar.
عَنِ الْبَرَاءِ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَي الله عَلَيْهِ وَسَلَّم قَالَ: إِنَّ اللهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى الَّذِينَ يَصِلُونَ الصُّفُوفَ الْأُوَلَ، وَمَا مِنْ خَطْوَةٍ أَحَبَّ إِلَى اللهِ مِنْ خُطْوَةٍ يَمْشِيهَا الْعَبْدُ يَصِلُ بِهَا صَفًّا .)رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ وَالنَّسَائِيُّ.(
Baro roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Albatta, Alloh taolo va Uning farishtalari birinchi saflarni to‘ldiruvchilarga salavot aytadilar. Alloh taolo uchun bandaning safni to‘ldirish uchun bosgan qadamidan ko‘ra mahbubroq qadam yo‘qdir”, dedilar (Abu Dovud, Nasoiy rivoyati).
Alloh taoloning salavoti bu – rahmat, farishtalarniki esa, istig‘fordir. Qolaversa, birinchi safni to‘ldirish uchun tashlangan qadamlar – Allohga eng sevimli qadam sanaladi. Birinchi safga bundan ortiq targ‘ib bo‘lmasa kerak.
Demak, birinchi yoki ikkinchi safda bo‘lishga harakat qilish lozim ekan.
Davron NURMUHAMMAD