Bismillahir Rohmanir Rohiym
Savol: Men ham shavvol oyida olti kun ro‘za tutmoqchi edim. Ammo Ramazon oyida ham olti kun sababli tuta olmaganman. Endi men shavvol oyida 6 kun ro‘za tutsam Ramazonning qazosini tutib bergan hisoblanamanmi?
Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Shavvol oyidagi olti kunlik ro‘za qazo ro‘zalar o‘rniga o‘tmaydi. Shuning uchun zimmasida Ramazon oyi ro‘zasidan qarzi bor bo‘lgan kishi avvalo qazo ro‘zasini tutishi maqsadga muvofiq. Chunki qazo ro‘zalarni nafllardan avval tutilgani afzal sanaladi. Qazo ro‘zasini tutayotgan kishi bomdod namozining vaqti (subhi sodiq) kirmasidan avval "Ramazon oyidan tuta olmagan qazo ro‘zani tutish"ni niyat qilishi kerak bo‘ladi. Agar niyat qilolmay subhi sodiqdan keyin niyat qilsa, niyati e’tiborli bo‘lmaydi.
Shavvol oyidagi olti kunlik ro‘za nafl ibodat bo‘lib, uni shavvol oyi davomida tutsa ham bo‘ladi. Shuning uchun Siz avval qazo ro‘zalarni mukammal tutib olib, keyin shavvol oyi davomida olti kun ro‘za tutishingiz maqsadga muvofiq. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
Mamlakatimizda diniy-ma’rifiy sohadagi keng ko‘lamli islohotlar xalqaro ekspertlar tomonidan yuksak baholanmoqda. Bu o‘zgarishlar zamirida zaminimizdan yetishib chiqqan buyuk allomalar, shaxslar, ilm-fanga ulkan hissa qo‘shgan mashhur ajdodlarimiz xotirasini abadiylashtirish, boy ilmiy merosini keng targ‘ib qilish ishlari mujassam.
Samarqand shahrida o‘tkazilgan "Moturidiylik — bag‘rikenglik, mo‘tadillik va ma’rifat ta’limoti" mavzusidagi xalqaro ilmiy-amaliy anjuman fikrimizni tasdiqlaydi. Ushbu nufuzli anjumanda "Imom Moturidiy va uning izdoshlari ilmiy merosining islom ilmlari rivojidagi o‘rni", "Moturidiylik ta’limotida umuminsoniy qadriyatlar talqini", "XXI asrda moturidiylik ta’limotining ahamiyati" kabi sho‘balarda muhokamalar bo‘lib o‘tdi. Muftiylar, ilm-fan arboblari va ilmiy tadqiqotchilar o‘z ma’ruzalarida buyuk bobomizning ilmiy merosi, moturidiylik ta’limotining mohiyati kabi muhim masalalarda so‘z yuritdi.
Tadbirda Misr, Turkiya, Malayziya, Indoneziya, BAA, Saudiya Arabistoni, Kuvayt, Qatar, Pokiston, Ozarbayjon, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston kabi 20 dan ortiq davlatdan 70 dan ziyod muftiy, nufuzli islomshunos olimlar, davlat va jamoat arboblari, moturidiyshunos tadqiqotchilar, tarixshunoslar va diniy-ma’rifiy soha vakillari qatnashdi.
Jamoliddin Karimov,
Imom Moturidiy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori
Manba: "Yangi O‘zbekiston" gazetasi 2025 yil 1 may, 88-son