Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Mo‘min uchun eng katta ne’matlardan biri uning vaqti, umridir. Agar oldiga aniq, qat’iy maqsad qo‘ymasa, hayotda o‘z o‘rnini topa olmaydi.

Mo‘min kishi kunlik, haftalik, oylik, yillik, xullas butun umrini rejalab olib, shu asosda harakat qilsa, vaqtiga baraka, mazmun kiradi.

Ayrimlarda mutlaqo reja bo‘lmaydi va nima qilishini bilmay, boshqalar rejasi asosida yashab, ularning rejalariga xizmat qiladi.

Aslida hammaning o‘ziga yarasha kelajakda bajarishi lozim bo‘lgan yumushlari, erishishni ko‘zlagan orzu-maqsadlari bor. Lekin ko‘pchilik ularni tartiblab, muhimlarini qaydlab yozib chiqmagan. Shuning uchun ham, atrofidagilarga qattiq bog‘lanib qolgan va ular ta’siridan tashqariga chiqolmaydi.

Rejani qanday tuzish kerak? Avvalo kishi jismoniy, ruhiy, iqtisodiy, oilaviy va ijtimoiy imkoniyatlarini chamalab, qilishi mumkin bo‘lgan ishlarni belgilaydi. Bu borada ustozlar, ota-onasi va ilmli, hayotiy katta tajribaga ega muvaffaqiyatli kishilarning kun tartiblarini o‘rganish, imkon bo‘lsa, ular bilan fikr almashib, maslahatlarini olish va shulardan kelib chiqib qiladigan har bir ishni vaqtlar kesimida yozib chiqish kerak.

Aytilganidek, «Orzular yozish bilan maqsadga aylanadi». Yozilgan maqsad esa kishini ogohlantirib, dangasalik qilmay va bo‘shashmay olg‘a intilishga undaydi.

Maqsadlarni ma’lum vaqt bilan chegaralab olish ishlarni «ertaga qilaman», «indinga bajaraman» deb ortga surmay, o‘z o‘rnida bajarish lozimligini eslatib turadi.

Doimiy reja asosida qilib boriladigan ish vaqt o‘tishi bilan o‘z samarasini beradi.

Bu haqda ko‘p yozib o‘tirmay, ulamolarimiz rejalaridan birgina namuna keltirsak kifoya:

Shayx Yorqinjon domla rahimahulloh har kuni yaqin sheriklar bilan kamida 100 bet kitob o‘qishni, bir yilda 1000 ta, o‘n yilda esa 10000 ta kitob o‘qishni reja qilgan va shunda bardavom bo‘lgan ekanlar. Bu miqdor mustaqil kitob o‘qishlari va ta’liflaridan tashqari.

Shu kabi ilmda, kasb-hunarda va boshqa har qanday sohada muvaffaqiyatga erishgan kishilar hayotiga nazar tashlasangiz ular o‘z oldiga yuksak maqsad qo‘yib, qadriyatlarini belgilab, mana shu asosda harakat qilganlarini ko‘rasiz.

Albatta, hammasi Alloh taolo bitib qo‘yganidek bo‘ladi. Bizdan sabablarni qilish va harakat talab etiladi. Natija esa Allohdandir. Maqsadlarni yozib, bor kuchimizni sarflab unga erisholmasak yoki umrimiz yetmay qolgan taqdirda ham qilgan yaxshi niyatimiz va harakatimiz uchun ajr olamiz, inshaAlloh.

Muhammad Zarif Muhammad Olim tayyorladi.