Sayt test holatida ishlamoqda!
08 May, 2025   |   10 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:40
Quyosh
05:12
Peshin
12:25
Asr
17:20
Shom
19:31
Xufton
20:57
Bismillah
08 May, 2025, 10 Zulqa`da, 1446
Yangiliklar

Eski o‘zbek tili – temuriylar saltanatining davlat tili

03.04.2025   5879   2 min.
Eski o‘zbek tili – temuriylar saltanatining davlat tili

Temuriylar davrida til, adabiyot va xalqning savod masalasiga alohida ahamiyat qaratilgan. Shuning uchun ham o‘z davrida badiiy adabiyotda durdona asarlar yaratildi. 
 

Prezident Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan tashkil etilayotgan O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi ekspozitsiyasiga o‘rta asrlarda bitilgan temuriylar saltanatidagi til va yozuvlar haqida ma’lumotlar beruvchi tarixiy asarlar hamda manbalar joy oladi.
 

Shuningdek ekspozitsiyadan, sohibqiron Amir Temurning eski o‘zbek tilidagi hujjatlari — 1378 yilda Xorazmda Abu Muslim avlodlariga bergan tarxon yorlig‘i, 1400 yilda Sig‘noqlik Sirojiddinni Shayxul-islom lavozimiga tayinlash munosabati bilan bergan farmonning mulyaji o‘rin egallaydi. 
 

Eski o‘zbek tilida turkiy xatda bitilgan hujjatlar – Shoxruh Mirzoning 1422 yildagi vasiqasi, Abu Said Mirzoning 1468 yili oq quyunlilar hukmdori Uzun Hasanga yo‘llagan diplomatik maktubi, Umarshayx Mirzoning Marg‘ilon buzurglaridan Mir Said Ahmadga 1469 yilda bergan vasiqasining mulyajlari ekspozitsiyaning qimmatli eksponati hisoblanadi. 
 

Eski o‘zbek tili faqat temuriylar saltanatida emas balki o‘sha davrdagi barcha turkiy ellarda rasmiy til vazifasini o‘tagan. Shuning uchun ekspozitsiyadan ushbu faktni tasdiqlovchi hujjatlar — Fotih Sulton Mehmedning 1473 yili oq quyunlilar hukmdori Uzun Hasan ustidan qozonilgan g‘alaba tantanasiga bag‘ishlab yozdirgan zafar yorlig‘i, 1466 yili Mahmudxonning Fotih Sulton Mehmedga yo‘llagan maktubi, Ahmadxonning 1477 yilda Fotih Sulton Mehmedga yo‘llangan xati hamda Qrim xonlarining 1453 yildan boshlab 1479 yilga qadar usmonli sultonlarga yo‘llagan maktublarining nusxalari joy oladi. 


Loyihalar Toshkent davlat sharqshunoslik universiteti boshchiligida amalga oshirilishi rejalashtirilgan. 

O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi
Axborot xizmati

Eski o‘zbek tili – temuriylar saltanatining davlat tili
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Juma kuni asrdan keyin

07.05.2025   650   1 min.
Juma kuni asrdan keyin

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Juma kuni o‘n ikki soatdir. Undan qaysi soatda musulmon Allohdan biror narsa so‘rasa, Alloh taolo unga o‘sha narsani berur. Uni asrdan keyingi oxirgi soatda izlanglar", dedilar.

Solihlardan biri aytadi: "Juma kuni asr bilan shom orasida duo qilganimda Robbim duolarimni ijobat qilaverdi. Hatto Robbimdan biron narsa so‘rashga uyaladigan bo‘lib qoldim".

Fazl ibn Fazola rahimahulloh juma kuni asr namozini o‘qigach to quyosh botgunicha duo qilishdan to‘xtamas edi.

Maqolalar