O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazi shtabida Qur’on zali ekspozitsiyasini tashkil etish bo‘yicha navbatdagi muhokama yig‘ilishi bo‘lib o‘tdi.
Unda Prezident Shavkat Mirziyoyev tashabbusi bilan bunyod etilayotgan ushbu Markazning eng muhim bo‘limlaridan biri – Qur’oni karim zali konsepsiyasini yanada mukammallashtirish, uning tarkibiy qismlarini boyitish va tashkil etish masalalari ko‘rib chiqildi. Qur’on karim zali uchun tanlangan eksponatlarni toifalarga ajratish, birinchi toifaga kiruvchi loyihalarning texnik topshiriqlarini tayyorlash, shuningdek, ayrim eksponatlarni ekspozitsiyaga kiritish yoki kiritmaslik masalalari atroflicha tahlil qilindi.
Shuningdek, yig‘ilish davomida Qur’on zali ekspozitsiyasida multimedia mahsulotlaridan foydalanish imkoniyatlari, interaktiv yondashuvlar orqali mehmonlarga Qur’on tarixini zamonaviy shaklda yetkazish imkoniyatlari ham muhokama qilindi. Mazkur ekspozitsiya O‘zbekistonning boy diniy-madaniy merosini keng jamoatchilikka tanitishda muhim qadam bo‘lishi kutilmoqda.
Ma’lumot o‘rnida ta’kidlash joizki, Qur’on zalida O‘zbekistonga aloqador 114 ta noyob Qur’on qo‘lyozmasi jamlanadi. Ular orasida Hazrati Usmon Qur’oni, VIII asrga oid Katta Langar Qur’oni, hamda turli tarixiy sulolalar davrida yurtimizda yaratilgan yoki asrab kelinayotgan betakror nusxalar mavjud.
Savol: Rasululloh sollallohu alayhi vasallam barcha musulmonlarning haqqiga duo qilganlar. U zot biz haqimizda o‘zimizdan ko‘ra ko‘proq qayg‘urganlar va bizni o‘zimizdan ham ko‘proq sevganlar. Biroq, Rasululloh sollallohu alayhi vasallam alohida duo qilgan mo‘minlar toifasi bor. Ular kimlar va nima uchun ularning haqqiga Rasululloh sollallohu alayhi vasallam 3 marta duo qilganlar?
Javob:
عَنِ الْعِرْبَاضِ بْنِ سَارِيَةَ رَضِي اللهُ عَنْهُ أَنَّ النَّبِيَّ صَلَي الله عَلَيْهِ وَسَلَّم كَانَ يُصَلِّي عَلَى الصَّفِّ الْأَوَّلِ ثَلَاثًا وَعَلَى الثَّانِي وَاحِدَةً. )رَوَاهُ النَّسَائِيُّ.(
Irboz ibn Soriya roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. “Nabiy sollallohu alayhi vasallam birinchi safga uch marta, ikkinchi safga bir marta salavot aytar edilar” (Imom Nasoiy rivoyati).
Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning salavot aytishlari bu – duo qilishlari. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam birinchi safdagilarning haqqiga 3 bora, ikkinchi safdagilarni esa 1 marta duo qilganlar.
عَنِ الْبَرَاءِ رَضِي اللهُ عَنْهُ، عَنِ النَّبِيِّ صَلَي الله عَلَيْهِ وَسَلَّم قَالَ: إِنَّ اللهَ وَمَلَائِكَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَى الَّذِينَ يَصِلُونَ الصُّفُوفَ الْأُوَلَ، وَمَا مِنْ خَطْوَةٍ أَحَبَّ إِلَى اللهِ مِنْ خُطْوَةٍ يَمْشِيهَا الْعَبْدُ يَصِلُ بِهَا صَفًّا .)رَوَاهُ أَبُو دَاوُدَ وَالنَّسَائِيُّ.(
Baro roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Nabiy sollallohu alayhi vasallam: “Albatta, Alloh taolo va Uning farishtalari birinchi saflarni to‘ldiruvchilarga salavot aytadilar. Alloh taolo uchun bandaning safni to‘ldirish uchun bosgan qadamidan ko‘ra mahbubroq qadam yo‘qdir”, dedilar (Abu Dovud, Nasoiy rivoyati).
Alloh taoloning salavoti bu – rahmat, farishtalarniki esa, istig‘fordir. Qolaversa, birinchi safni to‘ldirish uchun tashlangan qadamlar – Allohga eng sevimli qadam sanaladi. Birinchi safga bundan ortiq targ‘ib bo‘lmasa kerak.
Demak, birinchi yoki ikkinchi safda bo‘lishga harakat qilish lozim ekan.
Davron NURMUHAMMAD