Sayt test holatida ishlamoqda!
04 Avgust, 2025   |   10 Safar, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:49
Quyosh
05:21
Peshin
12:34
Asr
17:30
Shom
19:41
Xufton
21:05
Bismillah
04 Avgust, 2025, 10 Safar, 1447

Qulog'ingizni kesmang!

11.01.2024   645   4 min.
Qulog'ingizni kesmang!

Hikoya qilinishicha, bir davlatning malikasi podshohi uchun valiahd dunyoga keltirishi kechikib ketibdi. Podshoh mamlakatning turli mintaqalariga elchilar jo'natib eng yaxshi tabiblarni yig'ib kelibdi. Alloh malikaga o'sha tabiblarning qo'li bilan shifo berib, malika valiahdga homilador bo'libdi.

Podshoh quvonchdan ko'klarga uchibdi va shahzoda tug'ilishini kun sanab kutibdi. Nihoyat muddati etib valiahd dunyoga kelganda hammani dahshat qurshab olibdi. Gap shundaki, bola bir quloqli bo'lib tug'ilgan ekan!

Podshoh bundan qattiq bezovtalanibdi va shahzoda ulg'aygach undagi bu nuqson taxtga o'tirishdan mosuvo qilib qo'yishidan qo'rqibdi. U masalaga echim topish maqsadida hamma vazirlari-yu maslahatchilarini yig'ibdi. Maslahatchilardan biri bunday debdi: Podshohim, buning echimi juda oson. Yangi tug'iladigan bolalarning hammasini tug'ilgan payti bitta qulog'ini kesib chiqish kerak. Shunda shahzodamiz ulg'ayganda hamma u bilan bir xil bo'ladi.

Podshohga bu fikr yoqibdi va tug'ilgan chaqaloqning bitta qulog'ini kesib qo'yish bu mamlakatda odat tusiga aylanibdi.

Oradan bir necha o'n yil o'tib aholining hammasi bir quloqli bo'lib qolibdi!

Bir kuni boshqa mamlakatdan bir yigit kelib qolibdi, uning odatdagidek ikkita qulog'i bor ekan. Mamlakat aholisi bu g'arib holatdan ajablanishibdi va uni o'rtaga olib masxaralashibdi. Uni mazahlab “Hoy ikki quloqli” deb chqirishar ekan!

Oxiri baribir tinch qo'ymay, o'zlariga o'xshatib qo'yish uchun uning ham bitta qulog'ini kesib qo'yishibdi. Shunday qilib jamiyat to'laligicha manqurtga aylanibdi. Bunday holat tarixda ming marotabalab kuzatilgan.

Alloh taolo payg'ambarlarni jamiyatdagi mana shunday fikriy va diniy to'siqlarini, qoloqliklarini to'g'irlash uchun yuboradi.

Mana masalan Ibrohim alayhissalomning jamiyatiga shirk g'ov bo'lgan edi. Ibrohim alayhissalom ular ichida yolg'iz bo'lsalar ham ularning manqurtligiga qo'shilmadilar.

Lut alayhissalom xalqi o'sha buzuq ish bilan mashhur edi. Lut alayhissalom ular ichida yolg'iz bo'lsalarda ularning buzuqligiga qo'shilmadilar.

Hato ish hamma odamlar qilsa ham xatoligicha qolaveradi. To'g'ri ish hech kim bajarmasada to'g'rib o'lib qolaveradi!

Qulog'ingizni kesmang!

To'g'ri yo'lda ekaningizga ishongiz komil bo'lsa, boshqalarni rozi qilaman deb undan og'mang. Axir ular xatolaridan xijolat bo'lishmayapti-ku, siz nega to'g'riligingizdan xijolat bo'lishingiz kerak?!

Doim yodda tuting, Qur'oni karimning qaysiki joyida “Ko'pchilik odamlar” so'zi kelgan bo'lsa, doim ketidan:

Yo “Bilmaydilar” (A'rof surasining 187-oyatida, Yusuf surasining 21, 40, 68-oyatlarida, Nahl surasining 38-oyatida, Rum surasining 6 va 30-oyatida, Saba' surasining 28 va 36-oyatida, G'ofir surasining 57-oyatida, Josiya surasining 26-oyatida);

Yoki “Aql yuritmaydilar” (Moida surasining 103-oyatida, Ankabut surasining 63-oyatida, Hujurot surasining 4-oyatida);

Yoxud “Iymon keltirmaydilar” (Hud surasining 17-oyatida, Ra'd surasining 1-oyatida, G'ofir surasining 59-oyatida) so'zi kelgan. Shu uchta so'z doimo “ko'pchilik odamlar” so'zi bilan yonma-yon keladi.

Bundan kelib chiqadiki ko'pincha jamiyatdagi odamlarning aksariyati xato yo'lda bo'ladi va bu bilan “ko'pchilik tarafda bo'lish kerak” degan g'oya puchga chiqadi.

Doktor Hasson Shamsi Poshoning "Metin qoyalar" kitobidan

G'iyosiddin Habibulloh, Ne'matulloh Isomov tarjimasi.

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Chandiq qolur, dog‘ qolur...

01.08.2025   8107   2 min.
Chandiq qolur, dog‘ qolur...

Bir qishloqda jahli tez chiqadigan, o‘zini boshqa olmaydigan o‘spirin yigit bor ekan. Kunlardan birida otasi unga har gal jahli chiqqanida bir mix olib, uyning oldidagi daraxtga qoqishini aytdi.


O‘g‘il shunday qila boshladi. Bir necha mix qoqilgan daraxtni ko‘rib, yigitning unga rahmi keldi. O‘zini boshqarishni, sabrli bo‘lishni o‘rgandi. Daraxtga mix qoqmay qo‘ydi. Buni ko‘rgan ota endi o‘g‘liga qoqilgan mixlarni sug‘urib tashlashni buyurdi. O‘g‘il otasining aytganini bajardi.


Daraxtning yaralari bitib, o‘rnida chandiqlar paydo bo‘ldi. Ota o‘g‘liga:


– Qara, o‘g‘lim! Qoqilgan har bir mix bu daraxtni yaralagan edi. Ularni sug‘urib tashlagan taqdiringda ham, o‘rni, chandiqlari qoldi. Endi daraxtning ana shu joylari mo‘rtlashib, qurt tushadi va uni yemiradi.


O‘g‘il boshini egib qoldi. Ota so‘zida davom etdi:


– Bu-ku bir daraxt ekan, Alloh taolo azizu mukarram qilib yaratgan inson zotining qalb atalmish daraxtiga ham ba’zan til atalmish bolg‘a bilan so‘z atalmish mixlar qoqiladi. Garchi keyin xatolar tan olinib, uzr so‘ralib, u “mix”lar sug‘urib olinsa-da, o‘rnida chandig‘i, dog‘i qoladi... Sen o‘shanday mixlarni qoqishdan saqlan. O‘zingni idora qilishni, jahlingni jilovlashni o‘rgan!..


Darhaqiqat, inson qalbi go‘yo nafis bir oynaga o‘xshaydi. U darz ketsa, keyin hech qachon aslidagidek tiklanmaydi. Shunday ekan, har doim Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallamga o‘xshab muomila qilishni o‘rganaylik hech bo‘lmasa harakat qilaylik. Alloh hammamizni to‘g‘ri yo‘ldan adashtirmasin! Zero, ko‘ngil – Yaratganning nazargohidir.


Qudsiy hadislardan birida Alloh taolo: “Men sizlarning na suratingizga  va na chiroylaringizga qarayman. Balki qalblaringizga qarayman va sizlardagi yaxshi xislatlardan rozi bo‘laman”, degan. 

Akbarshoh Rasulov

O'zbekiston yangiliklari