Namozxon masjidga kirganida agar farz namozlari ado etilmayotgan bo'lsa, masjid bilan salomlashish niyatida o'qiydigan namozi “tahiyyatul masjid” deyiladi.
Bu namoz ikki yoki to'rt rakat o'qiladi. Afzali to'rt rakat o'qishdir. Tahiyyatul masjid namozini masjidga kirgan kishi o'tirmasdan oldin o'qishi sunnat hisoblanadi.
Mabodo o'tirib olingan bo'lsa ham turib o'qiladi. Unda ma'lum suralarni o'qish shart qilinmagan.
Tahiyyatul masjid namozini quyidagi paytlarda o'qib bo'lmaydi:
– Quyosh chiqayotgan, qiyomga (tikkaga) kelgan va botayotgan vaqtlarda;
– Asr namozini adosidan keyin shom namozini o'qib bo'lguncha;
– Bomdod namozini vaqti kirgandan boshlab quyosh chiqqunigacha;
– Imom xutba qilayotgan paytda;
– Hayit kuni quyosh chiqqandan keyin ham to hayit namozi o'qilgunigacha.
Tahiyyatul masjid namozini o'qib bo'lmaydigan vaqtlarda masjidga kirgan kishi “Subhaanallohi, valhamdulillahivalaailahaillallohuvallohuakbar. Allohummasollivasallim'alanabiyyinaaMuhammad”ni aytsa masjid haqqini ado qilgan bo'ladi.
Abu Qatoda roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Birortangizmasjidgakirsa, o'tirishdanoldinikkirakatnamozo'qisin”, deganlar (ImomBuxoriy, ImomMuslimrivoyati).
Bir masjidga bir kunda bir necha bor kirilsa, bir marta o'qilgan tahiyyatul masjid namozi kifoya qiladi.
"Sunnatga muvofiq namoz o'qing" kitobidan olindi.
Qozog‘iston musulmonlari diniy boshqarmasi tashkil topganiga 35 yil to‘lgani munosabati bilan Olmaota shahrida “Markaziy Osiyo va Qozog‘istonda Islom: tarixiy an’analar va zamonaviy imkoniyatlar” mavzusida nufuzli xalqaro anjuman o‘tkazildi. Unda turli davlatlardan kelgan islom ulamolari ishtirok etishdi. Jumladan, O‘zbekiston musulmonlari idorasi huzuridagi Fatvo markazi direktor o‘rinbosari G‘ulomiddin Xolboyev ham qatnashib, “Sun’iy ong (intellekt) va uning hukmi” mavzusida chiqish qildi.
Darhaqiqat, sun’iy ong (SO) – odam kabi fikrlab, qo‘yilgan muammoga yechim topishga yo‘naltirilgan bugungi texnologiya. Garchi u turli uskuna va jihozlar ko‘rinishida bo‘lsa ham, qaror qabul qilish, insoniy xulq-atvorga taqlid qilish kabi qobiliyatlarga ega.
Axborot asri deb atalayotgan bugunga kelib ilm-fan va axborot-kommunikatsiya texnologiyalari juda ham tez va shiddat bilan rivojlanib bormoqda. Taraqqiy etgan o‘lkalarda sun’iy intellekt imkoniyatlaridan foydalanish kengayib, u ko‘plab sohalarga kirib bormoqda. Ushbu “ong”ning shar’iy hukmiga aniqlik kiritish zamona faqihlari oldida turgan muhim vazifalardan. Zero, undan musulmonlar ham keng miqyosda foydalanmoqda.
O‘zbekiston ulamolari vakili G‘ulomiddin domla Xolboyevning chiqishi shu ma’noda katta qiziqish bilan tinglandi.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati