Hashr surasining ilk oyatlari Allohga tasbeh bilan boshlanib: “Osmonlar va Yerdagi (barcha) narsalar Allohga tasbeh aytur. U Aziz (qudratli) va Hakim (hikmatli)dir” (Hashr surasi, 1-oyat), so'nggi oyatlari ham tasbeh bilan yakunlanadi: “Osmonlar va Yerdagi (bor) narsa Unga tasbeh aytur. U Qudratli va Hikmatli (zot)dir” (Hashr surasi, 24-oyat).
“Hashr” – “Jamlab surgun qilish” degan ma'noni anglatadi. Yigirma to'rt oyatdan iborat ushbu sura Madinai munavvarada, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamga “Bayyina” surasi nozil qilingan so'ng nozil bo'lgan.
Hashr – Qiyomat kunining nomlaridan biri sanaladi. Oxiratda insonlarning barchasi mahshargohda to'planadi. Hayotlik vaqtlarida qilgan har bir yaxshi va yomon amallari uchun Alloh taoloning oldida javob berishadi.
Ma'qil ibn Yasor roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kim tong ottirganda uch marta “A'uzu billahis-samiy'il a'liym minash shaytonir rojiym” deb turib, “Hashr” surasining oxiridan uch oyatni tilovat qilsa, Alloh unga etmish ming farishtani vakil qilib qo'yadi. Ular unga kech kirguncha salavot aytadilar. Agar u o'sha kuni o'lsa, shahid holida o'ladi. Kim o'shalarni kech kirganda aytsa, xuddi o'shandoq bo'ladi», dedilar (Imom Termiziy rivoyati).
Davron NURMUHAMMAD
Bugun, 25 dekabr kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari yurtimizning turli hududlaridan kelgan fuqarolarni qabul qilib, muammo, arz va takliflarini tingladilar.
Qabul jarayonida Andijon, Namangan, Farg‘ona, Buxoro, Samarqand, Toshkent, Qashqadaryo viloyatlari va Toshkent shahridan kelgan fuqarolarning masjidlar holati, oilaviy masalalar, diniy ta’lim, haj-umra hamda moddiy yordam olish yuzasidan murojaatlari ko‘rib chiqildi.
Jumladan, oilaviy munosabatlarda kelganlarga muammolar yechimi bo‘yicha maslahatlar, shar’iy masalalar yechimi yuzasidan tavsiyalar va moddiy yordam so‘raganlarga belgilangan tartibda ko‘mak berildi. Ayrim masalalar bo‘yicha murojaatlarni ko‘rib chiqish uchun Idora bo‘limlariga tegishli vazifalar yuklandi.
Darhaqiqat, birovning dardini yengillatish, uning tashvishlari osongina bartaraf etilishiga hissa qo‘shish – savobi ulug‘ amal. Chunonchi Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: “... Kim birodarining hojatini ravo qilsa, Alloh uning hojatini ravo qiladi. Kim bir musulmonning tashvishni aritsa, Alloh uning Qiyomat kunidagi tashvishlaridan birini aritadi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Mana shunday qabul jarayonlari mamlakatimizdagi barcha jome masjidlarda haftaning har chorshanba kuni imom-domlalar tomonidan amalga oshirilmoqda.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati