Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Iyul, 2025   |   29 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:34
Quyosh
05:11
Peshin
12:35
Asr
17:37
Shom
19:52
Xufton
21:21
Bismillah
24 Iyul, 2025, 29 Muharram, 1447

Yaxshilik va taqvo yo'lida hamkorlik qiling

16.09.2022   1001   2 min.
Yaxshilik va taqvo yo'lida hamkorlik qiling

Yeru osmonlarning Parvardigori Alloh taolo insonlarni yaxshilik yo'lida hamkorlik qilishga chaqirib, Kalomida shunday xitob qiladi:

وَتَعَاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَالتَّقْوَىٰ ۖ وَلَا تَعَاوَنُوا عَلَى الْإِثْمِ وَالْعُدْوَانِ

Ya'ni, “Yaxshilik va taqvo yo'lida hamkorlik qiling, gunoh va dushmanlik yo'lida hamkorlik qilmang”. Moida surasining 2-oyatidagi ushbu mo''jazgina jumla dunyodagi barcha hamkorliklar uchun asosiy qoida bo'lib hisoblanadi. Mufassir ulamolar bu oyatni juda keng ma'nolar bilan tafsir qilganlar. Shular jumlasidan, har bir kishi o'zidagi bor narsa, bor imkoniyat bilan boshqalarga yaxshilikni ulashsin, yordam bersin. Olim ilmi bilan, boy moli bilan va hakozo. Ushbu ma'noni Payg'ambarimizning: “Insonlarning eng yaxshisi – o'zgalarga manfaati ko'prog'idir” mazmunidagi hadislari yanada ta'kidlaydi.

Bugungi bezovta dunyoning turli taraflarida notinchliklar, turli nizo-yu janjallar avj olgan bir paytda zaminimizning sayqali Samarqand shahrida er yuzi aholisining qariyb yarmi yashayotgan mamlakatlar rahbarlarining xayrli maqsadlarni o'z oldiga qo'ygan holda, xalqlarning manfaatlarini ro'yobga chiqarishni ko'zlagan holda yig'ilishi mubolag'asiz Yaratuvchining mazkur chaqirig'iga hamohangdir. Zero, ushbu sammitda juda ko'plab bitimlar va kelishuvlar imzolanishi umid qilinmoqdaki, ularning ro'yobga chiqishi xalqlar farovonligi uchun xizmat qiladi, inshaalloh.

Rasululloh alayhissalom payg'ambar bo'lishlaridan oldin johiliyat davrida «Hilful fuzul» degan bir shartnomada ishtirok etdilar. Bu shartnoma u Zot sollallohu alayhi vasallam guvoh bo'lgan eng ahamiyatli kelishuvlardan edi. Siyrat kitoblarida ushbu bitim insonlarga zulm qilinishining oldini olish, kishilarni haqqiga erishtirish maqsadida tuzilgani batafsil rivoyat qilingan. Shuning uchun ham bu shartnoma arablar orasida «Hilful fuzul», ya'ni «Yordam beruvchilar shartnomasi» deya mashhur bo'lgan.

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bu shartnoma bilan fahrlanar va ko'pincha unda ishtirok etganlarni eslardilar. Hatto Payg'ambar bo'lganlaridan keyin shunday marhamat qilgan edilarki: —“Abdulloh ibn Jud'onning uyida bir shartnomaga ishtirok etgan edim. Agar hozir ham shunday bir shartnomaga taklif qilinsam, albatta ishtirok etardim”.

Ushbu rivoyat ham shuni anglatadiki, Islom dini dunyoning obodligi, yurtlarning tinchlik-barqarorligi, xalqlarning farovonligi yo'lidagi shunday sammitlar va anjumanlarni doimo qo'llab-quvvatlaydi. Musulmonlarni bu kabi ishlarda faol ishtirokchi bo'lishga undaydi.

 

Muhammadyusuf Hushvaqtov

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Hazrati inson bo‘ling!..

22.07.2025   4483   2 min.
Hazrati inson bo‘ling!..

Mashina yo‘liga chiqib ketgan odamni ko‘rib haydovchi zo‘rg‘a to‘xtatib qoldi. Undan ham oldin yonidagi do‘sti tushasolib yo‘lovchining yoqasidan oldi. Uzr so‘rab dovdirayotgan odamni ko‘rib, haydovchi tez tushdi-da, do‘stidan uning yoqasini qo‘yib yuborishini so‘radi.


– Bu nima deganing?! Sal bo‘lmasa qamalib ketarding-ku buni deb, – yanada jahli chiqdi do‘stining.


– Sen uni qo‘yib yuboraver, gap bor... Bo‘ldi, aka, hushyor bo‘lib yetib oling... Yo‘q, shoshmang...


Haydovchi hatto u odamning qo‘liga pul ham berdi. Do‘stini hayron qoldirib, mashinaga qaytdi.


Do‘stining savol nazari bilan qarab turganini ko‘rib, izoh bera boshladi:

– Bir soatcha oldin dorixonaga kirgandim. Shu odamga ko‘zim tushgandi. Qo‘lida dorilar ro‘yxati yozilgan qog‘oz, puli yetmaganidan mung‘ayib turgan edi. Dorilar narxini eshitib, og‘ir qadamlar bilan chiqib ketgandi. Ortidan chiqib yordam bergim keldi. Lekin pulimni qizg‘ondim. Tashqariga chiqqanimda u onasi bilan gaplashib turgan ekan. Haligi odam onasi bilan gaplashib bo‘lgach: “Shuncha pulni qayerdan topaman? Yo Alloh! O‘zing yo‘l ko‘rsat, deganini eshitib ham indamay ketaverdim. Go‘yo unga pul bersam o‘zim och qoladiganday... Holbuki, Alloh taolo O‘z Kalomida: “Shayton sizlarni (xayr-ehson qilishda) kambag‘al bo‘lib qolishdan qo‘rqitadi(Baqara surasi, 268-oyat) deya ogohlantirganini bilardim. Yana “Kimki (bir) hasana (savobli ish) qilsa, unga o‘n barobar (ko‘paytirib yozilur)” (An’om surasi, 160-oyat) degan va’dasini ham o‘qigandim. Baribir xomlik qildim. Sal bo‘lmasa o‘sha xasislik qilgan pulimdan o‘n, yuz hissasi chiqib ketadigan bir musibatga duchor bo‘lardim. Mayli, hechdan ko‘ra kech bo‘lsa ham, Alloh imkon berdi. Shuning uchun ayb u odamdamas, o‘zimda, deb bildim...


Ha, azizlar! Hayotimizda bunday holatlarga duch kelib turamiz. Avvalo, birov bilan tushunmovchilik bo‘lib qolsa u odamning ahvolini so‘raylik. Balki biror musibat yo tashvishda yurgandir. Darhol tilimizga kelgan so‘zlar bilan xaqorat qilib, urishib ketmaylik. Bunaqa vaziyatlarda shayton vasvasa qilishini unutmaylik. Xulosa qilishga shoshilmaylik. Hazrati inson degan nomga munosib ish tutaylik.


Akbarshoh Rasulov

O'zbekiston yangiliklari