Saudiya Arabistoni Haj va Umra vaziri Tavfiq ar-Rabia yakshanba kuni Makkada Buyuk hajning 46-simpoziumini ochdi.
"Pandemiyadan keyingi haj: marosimlar va g'amxo'rlik" nomli tadbirda Qirollikdan va musulmon olamidan ma'ruzachilar, olimlar, huquqshunoslar va ulamolar ishtirok etmoqdalar. Bu yilgi Buyuk haj simpoziumi ikki kun davomida sessiyalar, munozaralar va ma'ruzalarni o'z ichiga oladi.
"Hajdan tinchlikka" tadbirining ochilishida ar-Rabia COVID-19 pandemiyasi "2020 yil boshida dunyoni larzaga solganini aytdi". Uning qo'shimcha qilishicha, musulmon dunyosida pandemiya masjidlar, haj, umra, shuningdek, ta'lim va kundalik hayotga olib kelgan tanaffuslarni hech kim oldindan ko'ra olmagan.
Islam.ru xabariga ko'ra, ar-Rabia Saudiya rahbariyatining pandemiya sharoitida hajni davom ettirish to'g'risidagi qarorini yuqori baholadi.
U: "Biz 2020 yilda haj marosimlarini o'tkazmaslikni tavsiya qildik. Biroq, Qirol Salmon ushbu marosimni to'xtatmaslikka va ziyoratchilar sonini 1000 kishigacha cheklashga qaror qildi. Haj ziyorati esa ziyoratchining xavfsizligini kafolatlovchi barcha ogohlantirish va profilaktika choralariga rioya etilgan holda amalga oshirilib, natijalar dalda beruvchi va ishonchli bo'ldi", - dedi u.
Bu yilgi haj "Sog'liqni saqlash vazirligining tavsiyasiga binoan 1 million ziyoratchi bilan cheklangan", dedi u. Qaror Saudiya rasmiylariga "tibbiy xizmat ko'rsatish va ziyoratchilarning xavfsizligini ta'minlashga imkon beradi."
Ikki muqaddas masjid ishlari boshqarmasi raisi shayx doktor Abdul Rahmon Al-Sudais Saudiya davlati barcha imkoniyatlarini haj tizimini saqlashga yo'naltirganini aytdi. Shuningdek, u haj marosimlarini siyosiy shiorlar yoki namoyishlarga aylantirish ta'qiqlangani va hajni insof, adolat va tinchlik belgisi sifatida amalga oshirish kerakligini ta'kidladi.
O'zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati
1. Diniy ibodatlarni bajarish
1.1. Namozlarni o‘z vaqtida o‘qish. Ibodatlar ichida eng afzali – vaqtida o‘qilgan farz namozi sanaladi.
1.2. Ro‘za tutish. Qazo va nafl ro‘zalarni tutish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Qish kunidagi ro‘za qiyinchiliksiz topiladigan g‘animat (o‘lja)dir”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
1.3. Qur’on o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ummatimning eng afzal ibodati Qur’onga qarab tilovat qilishdir”, deganlar. Qur’onni yoddan o‘qishdan ko‘ra, unga qarab o‘qish afzaldir. Chunki Qur’onga qarash ham ibodatdir.
1.4. Tahajjud namozlarini o‘qish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Farz namozdan keyingi eng afzal namoz tungi namozdir”, deganlar (Imom Muslim rivoyati).
1.5. Duo va zikrni ko‘paytirish. “...Allohni ko‘p zikr qiling. Shoyadki, zafar topsangiz” (Juma surasi, 10-oyat).
2. Oilaga yaxshilik qilish
2.1. Ota-onaga yaxshilik qilish. O‘z vaqtida o‘qilgan farz namozdan keyin eng afzal amal bu – ota-ona xizmatida bo‘lish sanaladi. Zero, “Robbingiz, Uning O‘zigagina ibodat qilishingizni hamda ota-onaga yaxshilik qilishni amr etdi” (Isro surasi, 23‑oyat).
2.2. Farzand va ahli ayolga xursandchilik ulashish. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Sizlarning yaxshilaringiz o‘z ahliga yaxshi muomala qilganingizdir. Men o‘z ahliga yaxshi muomala qiluvchirog‘ingizman”, deganlar (Imom Termiziy rivoyati).
3. Ilm olish, kitob o‘qish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Ilm talab qilish har bir musulmon zimmasiga farzdir”, deganlar.
4. Tafakkurga vaqt ajratish
Hasan rahmatullohi alayh aytadilar: “Bir soat tafakkur qilish bir kechani bedor o‘tkazishdan yaxshidir”.
5. Muhtojlarga yordam berish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bir mo‘minning bitta dunyoviy tashvishini aritsa, Alloh taolo uning Qiyomat kunidagi tashvishlaridan birini aritadi. Kim qiynalgan kishiga yengillik keltirsa, Alloh taolo unga dunyoyu Oxiratda yengillik beradi” (Imom Muslim rivoyati).
6. Silai rahm qilish
Dam olish kunlari qavm-qarindoshlar holidan hech bo‘lmasa telefon orqali bo‘lsada xabar olish uchun qulay fursat. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kimni rizqi keng, umri uzoq bo‘lish xursand etsa, silai rahm qilsin (qarindoshlik rishtalarini mustahkamlasin)” (Imom Buxoriy, imom Termiziy rivoyati).
7. Sport bilan shug‘ullanish
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kuchli mo‘min Alloh huzurida kuchsiz mo‘mindan yaxshiroq va mahbubroqdir”, deganlar.
8. Do‘st va yaqinlar holidan xabar olish
Hazrat Ali roziyallohu anhu aytadilar: Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni: “Qaysiki musulmon boshqa bir musulmonni ertalab ziyorat qilsa, to kech kirgunicha unga yetmish ming farishta salavot aytadi. Agar kech kirganida ziyorat qilsa, to tong otgunicha yetmish ming farishta unga salavot aytadi. Unga jannatda bir bog‘ bo‘ladi”, deb aytganlarini eshitdim (Imom Termiziy rivoyati).
Dam olish kunlaringiz xayrli va barakali o‘tsin!
Davron NURMUHAMMAD