Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Aprel, 2025   |   2 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:53
Quyosh
05:22
Peshin
12:25
Asr
17:16
Shom
19:22
Xufton
20:45
Bismillah
30 Aprel, 2025, 2 Zulqa`da, 1446

Hanafiy mazhabida namozdan keyingi zikrlar, tilovat va jamoat bilan duo qilishning fazilatlari

04.07.2022   1941   3 min.
Hanafiy mazhabida namozdan keyingi zikrlar, tilovat va jamoat bilan duo qilishning fazilatlari

Inson uchun er yuzidan ibodatlar ichida eng mahbubi, afzali bu Qur'oni karim tilovatidir. Bu ishga Payg'ambarimiz Muhammad sollollohu alayhi vasallam biz ummatni qiziqtirganlar. Chunki Qur'oni Karim sohibini shafoat qiladi. Shayton vasvasalaridan qo'rg'on bo'ladi. Uning tilovati gunohlarni o'chiradigan, savoblarni ko'paytiradigan go'zal amaldir. Ming afsuslar bo'lsinki keyingi vaqtlarda ayrim johil ilmsiz dinda g'uluvga ketgan insonlar bu ishni qilish dinda yo'q namozdan keyin tilovat qilishlik Payg'ambarimiz Muhammad sollollohu alayhi vasallam davrlarida ham bo'lmagan degan o'zlarining noto'g'ri e'tiqodlarini ilgari surish holatlari ko'paymoqda.


Alloh taolo Toha surasining 124-oyatida quyidagicha marhamat qiladi :
«Kim Mening eslatmamdan yuz o'girsa, bas, uning uchun tang (baxtsiz)turmush (qabr azobi) bo'lishi muqarrar va Biz uni Qiyomat kunida ko'r holda tiriltirurmiz»
Muborak Hadislarda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Oisha roziyallohu anhoni har kuni Qur'oni karim haqqini ado etishga buyurganlar. Buni 200-250 oyat o'qish yoki 100 oyat va Ixlos surasini uch bora o'qish bilan ado etish, deb tushuntirganlar. Qur'oni karimdagi ko'pgina suralar va ba'zi oyatlarning fazilatlari zikr qilingan. Ushbu tilovatning Qiyomat kuni shafoat qilishi, savoblar ko'paytirib yozilishi, hojatlarning ravo bo'lishi, bemorlarga shifo bo'lishi, duolarning ijobat bo'lishi, tetiklik va aqlga musaffolik berishi va boshqa ko'pgina fazilatlari bayon qilingan.
Namozdan keyingi zikrlar
Namozdan keyingi zikrlar borasida Payg'ambarimiz Muhammad sallollohu alayhi vasallamdan ko'plab hadislar vorid bo'lgan bo'lib jumladan:
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi:
«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam shunday dedilar: «Kim har namozdan keyin o'ttiz uch marta tasbeh, o'ttiz uch marta tahmid, o'ttiz uch marta takbir aytsa – hammasi bo'lib to'qson to'qqizta bo'ladi – va keyin yuzinchisida «Laa ilaaha illallohu vahdahu laa shariyka lah, lahul mulku va lahul hamd, va huva 'alaa kulli shay'in qodiyr» (Allohdan o'zga iloh yo'q. U yolg'izdir. Uning sherigi yo'q. Podshohlik Unga xos. Hamdu sano Unga xos. U har narsaga qodirdir) desa, gunohlari dengiz ko'piklaricha bo'lsa ham, kechirib yuboriladi».
Imom Muslim rivoyat qilgan.
Ushbu birgina hadisi sharifdan ko'rinib turibdiki namozdan keyingi tasbehlarning naqadar ulug' va hikmatli ish ekanligi. Shu bois barchalarimiz doimo ushbu ishdan bardavom bo'lsak ayrim mutaassiblarning aytayotgan gaplariga raddiya o'laroq ushbu ishni muntazam bajarib borsak inshaalloh dunyo va oxiratimiz obod bo'lishiga sababchi bo'lgan bo'lamiz.

Nurullo Mahkamov,
Chust tuman “Said Nasimxon to'ra” jome masjidi imom-xatibi

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Sunnat to‘yi uchun so‘qim olib kelish

30.04.2025   776   2 min.
Sunnat to‘yi uchun so‘qim olib kelish

Savol: Biz tomonlarda o‘g‘il farzand uchun qilinadigan sunnat (xatna) to‘yiga kelinning otasi yoki aka-ukalari so‘qim (so‘yiladigan qoramol) olib borishlari shartdek bo‘lib qolgan. Hatto bu narsa  kelin tarafdagilarning burchi degan tushuncha ham bor. Shuning uchun ayrim hollarda ba’zi otalar nevarasini sunnat to‘yiga yerini sotish yoki katta qarzlarni olishgacha majbur bo‘layapti. Shu ishlar dinimizda bormi?

Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Dinimizda xatnani bor ekanligi barchaga ma’lum va bu uchun ziyofat qilib berish ham bor. Ammo bu narsa farz yoki vojib, hatto sunnat ham emas, balki u ayrim sahobiylarning shunchaki odati bo‘lgan. Lekin u hozirgi kunda avj olgandek bema’ni dabdabozlik bilan emas, balki tor doirada kamtarona dasturxon yozib o‘tkazilgan.

Demak, aslida sunnat ham bo‘lmagan ushbu “to‘y”ga so‘qim olib kelish qiz tomonning burchi deyish mantiqsiz ekani ko‘rinib turibdi. Buni johilona hoyu havas ortidan paydo bo‘lgan xurofot desak, to‘g‘riroq bo‘ladi. Aynan mana shunaqa tayini yo‘q “majburiyat”lar tufayli qanchadan-qancha oilalar jabr ko‘ryapti va hatto ayrim oilalar “so‘qim qilinmagani yoki olib kelingan so‘qimning kichkinaligi” sababidan buzilib ketishgacha ham bormoqda.
Dinimizda hadya ulashishga targ‘ib qilingan. Ammo bu chin yurakdan hamda beruvchiga malol kelmasdan amalga oshirilishi kerak.

Shunday ekan, kuyov tomonga yuboriladigan novvoslarni hadya deb bo‘lmaydi. Chunki bu narsa oshkora yoki zimdan qilingan talab yoki kelin tomonning odamlardan uyalib yoxud “qizim xijolat bo‘lmasin”, deb qiladigan “sovg‘asi” bo‘ladi. Kuyov tomonning kelin tomonga bunday talablar qo‘yishi katta xato va gunoh sanaladi. Qolaversa, chin ko‘ngildan berilmagan narsani yeyish ham shubhali hisoblanadi. Zero Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam shunday deganlar:

لا يحل مال امرئ مسلم الا عن طيب نفسه  رواه احمد

“Musulmon kishining moli boshqaga halol emas, faqatgina o‘zi rozi bo‘lib, ko‘nglidan chiqarib bersagina, halol bo‘ladi” (Imom Ahmad rivoyati).

Shunday ekan, bunday ishga chek qo‘yish lozim. Agar qilmoqchi bo‘lsalar, kuyov tomon imkoni darajasida o‘zlari qilsinlar. Agar imkonlari bo‘lmasa, qaynotani zimmasiga yuklamasliklari lozim. Imkon bo‘lmagani uchun bu kabi ehsonni qila olmasa, gunohkor bo‘lmaydi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar