Sayt test holatida ishlamoqda!
04 May, 2025   |   6 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:46
Quyosh
05:17
Peshin
12:25
Asr
17:18
Shom
19:27
Xufton
20:51
Bismillah
04 May, 2025, 6 Zulqa`da, 1446

Qo'llarni kindik ostiga qo'yish – sunnat amal

05.12.2023   1248   3 min.
Qo'llarni kindik ostiga qo'yish – sunnat amal

Namozxon nigohini sajda qilinadigan joyga qaratadi, qo'llar kindikdan pastga, o'ng qo'lning bosh va chinachoq (jimjiloq) barmoqlari chap qo'lning bo'g'inini ushlaydi. Qolgan o'rtadagi uchala barmoq erkin qo'yiladi.

Voil ibn Hujr roziyallohu anhu aytadilar: “Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamni namozda o'ng qo'llarini chap qo'llari ustiga kindik ostiga qo'yganlarini ko'rdim” (Imom Ibn Abu Shayba rivoyati).

Yana bir rivoyatda bunday keladi: Abu Voil roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Abu Hurayra roziyallohu anhu aytdilar: “Namozda kaftning ustiga kaftni qo'yib, kindik ostida ushlanadi” (Imom Abu Dovud rivoyati).

Alloma Zafar Ahmad Usmoniy mana shu rivoyatni keltirib, bunday deganlar: “Muhammad ibn Sirin Abu Hurayra roziyallohu anhudan hadis rivoyat qilganlarida, u zotdan “Bu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdanmi?” deb so'rashgan. Shunda Ibn Sirin rahmatullohi alayh: “Abu Hurayra roziyallohu anhuning har bir hadisi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdandir”, deb javob berganlar.

Demak, bundan Abu Hurayra roziyallohu anhuning har bir hadisi marfu' (Rasulullohdan kelgan) ekanligi kelib chiqadi. Shunday qilib, namozda qo'llarni kindik ostiga qo'yish sunnat ekanligi sobit bo'lgan”.

Abu Juhayfa roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi. Ali roziyallohu anhu aytdilar: “Namozda qo'lni qo'lning ustiga qo'yib, kindik ostiga tushirish – sunnatdir” (Imom Abu Dovud rivoyati).

Bu hadis Imom Ahmadning «Musnad»ida ham keltirilgan. Hofiz ibn Hajar o'zining «Tajridu zavoidi musnad al-Bazzor» asarida: “Agar hadis «Musnadi Ahmad»da kelsa, boshqa Musnadlarga hojat yo'q”, degan. Shunday qilib, ushbu hadis hasan darajasidan tushmaydi (“E'lous sunan” kitobi).

Namozda qo'lni kindik ostiga qo'yish haqida “Muxtasaru-l-Viqoya” kitobida bunday deyilgan: (Namoz o'quvchi) o'ng qo'lini chap qo'lining ustiga qilib, kindik ostiga qo'yadi”.

Namozda qo'lni kindik ostida tutishning ba'zi afzalliklari haqida “Muzmarot” kitobidan bunday deyilgan: “Qo'lni kindik ostida tutish – kamtarlikka yaqinroqdir, xushu' va avrat a'zolarini yopilishiga olib boruvchiroqdir, izorni tushib ketishdan saqlaguvchiroqdir”.

Demak, namozda qo'lni qayerda tutish holati haqidagi hadislarni muvofiqlashtirish kerak bo'ladi. Uni esa faqat ijtihod qilishga qodir ulamolarimiz aniqlab beradilar.

Hanafiy mazhabimiz mujtahidlari yuqoridagi hadislarga asoslanib, erkaklar qo'llarini kindik ostida tutadilar deyishgan. Qolaversa ushbu holat erkaklarda ta'zim va xushu'ga yaqinroqdir.

 “Sunnatga muvofiq namoz o'qing” kitobidan olindi.

Jaholatga qarshi ma'rifat
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Qabristondan joy sotib olish mumkinmi?

02.05.2025   3183   1 min.
Qabristondan joy sotib olish mumkinmi?

Savol: Hozirgi kunda ayrim odamlar qabristonlardan o‘zlari, oilasi uchun yer sotib olib, sag‘ana qildirib qo‘yishmoqda. Bu ishlari to‘g‘rimi?


Javob: Bismillahir Rohmanir Rohiym. Qabristonlar omma foydalanishi uchun hukumat tarafidan berilgan umumiy joy hisoblanadi, hech kimning shaxsiy mulki emas.

Shunga ko‘ra unga kimdir egalik qilishi, u joydan yer sotishi yoki sotib olishi mumkin emas. Bizdan avvalgi avlodlar, ota-bobolarimiz qabristondan biror narsani olishga, hatto qurigan giyoh olishdan ham cho‘chiganlar.

Hozirda ham ayrim odamlar qabristondagi meva va o‘t-o‘lanlardan foydalanish haqida ko‘p savol berishlari bejizga emas, ana shu hadikdan paydo bo‘lgan. Ammo ming afsuski, ayrim odamlar tomonidan kimlar bilandir til biriktirib, yer sotib olish holati oz bo‘lsa-da, paydo bo‘lmoqda. Bundan ehtiyot bo‘lish lozim. Chunki bu nohaqdan yer olish hisoblanadi. Bu haqda Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam qattiq ogohlantirib, bunday deganlar: “Kim bir qarich yerni nohaqdan olsa, qiyomat kuni uni yetti qavat yer yutadi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).

Sa’id ibn Zayd roziyallohu anhudan qilingan rivoyatda Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Kim bir qarich yerni zulm ila olsa, qiyomat kuni uning bo‘yniga yetti qavat yer osib qo‘yiladi”, deganlar (Muttafaqun alayh).

Bu ishning qanchalik og‘ir ekanini tushunmagan odamlar turli vositalar bilan bir qarich bo‘lsa ham birovning yerini o‘ziga qo‘shib olishga harakat qiladilar. Islomda bu ish zulm hisoblanadi va katta gunoh sifatida qoralanadi. Vallohu a’lam.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.

Maqolalar