Қуйида келтириладиган фикрлар, ҳикматлар ижтимоий тармоқлардаги турли саҳифалардан олиб таржима қилинган. Бундан ташқари саҳобаи киромлар, улуғ олимлар, Яқин Шарқ, Осиё, Европа ва Америка мутафаккирларининг бир қатор фикрлари ҳам берилган.
*****
— Роббинг ким?
— Аллоҳ.
— Пайғамбаринг ким?
— Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам.
— Дининг нима?
— Ислом дини.
Эй Аллоҳ! Бизни савол-жавоб пайтида собит қилгин!
*****
Ўнг томонга қараб ётиш тўла ором олишга, юрак фаолияти яхшиланишига, тушда бузилиш бўлмаслигига, бомдодга осон туришга сабаб бўлар экан. Энг асосийси — Суннатга амал қилингани учун савоб олинади. Набавий кўрсатмалар бахт-саодат омилидир.
*****
Сабр - ҳаётнинг “қулоғи”га: “Модомики, Аллоҳ мен билан бирга экан, ҳаргиз енгилмайман” деб шивирлашингдир.
Ховатир роқия журнали”
*****
Эҳтимол, золим зулм билан кўп нарсага эга бўлар. Лекин мазлумнинг дуоси билан ҳамма нарсасидан ажралади.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Агар ёлғиз турганимда насиҳат қилсангиз, чиндан насиҳат қилган бўласиз. Агар кўпчиликнинг ичида насиҳат қилсангиз, шарманда қилган бўласиз.
*****
Одам боласига ажабланаман:
Молнинг барчасини тўплайди. Кейин барчасини дунёда қолдириб кетади. Кейин охиратда барчаси учун ҳисобга тортилади.
*****
Имом Шофеий раҳимаҳуллоҳ шундай дедилар: «Тавозеъ олийжаноб инсонларнинг хулқларидандир. Такаббурлик пасткашларнинг иллатларидандир. Тавозеъ муҳаббатнинг пайдо бўлишига сабаб бўлади.
Қаноат роҳатнинг пайдо бўлишига сабаб бўлади».
*****
Абдураҳмон ибн Авф розияллоҳу анҳу қуллари билан бирга овқатланарди. Танимаган одам у кишини қуллари орасидан ажрата олмасди.
*****
Оқила аёл эрига айтадиган ҳар бир гапига шакар қўшиб гапиради.
Оқила аёл эрига айтадиган ҳар бир гапидан тузни олиб ташлаб гапиради.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Агар бир инсоннинг хулқини билмоқчи бўлсанг, раҳбарлари билан қандай муомала қилишига эмас, балки, ўзидан қуйироқдагилар билан қандай муомала қилишига қара!
*****
Ким яхши кўрганидан хабар олмоқчи бўлса, унинг учун масофаларнинг ҳеч қандай аҳамияти йўқ.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Уч нарса ҳаётга бўлган қарашингизнинг ўзгаришига сабаб бўлади:
*****
Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳу дедилар: “Агар қалбларимиз пок бўлганда, Роббимизнинг Каломига тўймаган бўлардик”.
*****
Одамлар ҳақида ҳукм қилишга шошилма! Агар шошилиб ҳукм қилсанг, азиз кишига зулм қилиб, арзон кимсанинг қадрини кўтариб қўясан.
*****
Инсонларнинг барчасини рози қилиш етиб бўлмас орзудир. Шундай экан, бор ғаминг Роббингни рози қилиш бўлсин!
*****
Биласизми...
Жанубий Африканинг Кейптаун шаҳрида табарруотлар (хайр-садақалар) билан тўла кўча бор. Ҳар қандай муҳтож киши қийналмасдан олиши учун одамлар кийимларини ва поябзалларини йўл четига осиб қўйишади.
“Ховатир роқия журнали”
*****
— Дада, анавилар ахлатчиларми?
— Йўқ, болам. Ахлатчилар бизмиз. Улар эса кўчаларни биз ташлаган ахлатлардан тозаловчилардир.
*****
«Ие, манавининг бурни пучуқ экан», «Бўйни қара, найнов эканми», «Мана бу одам пакана экан»...
Кимнинг устидан куляпсиз?! Махлуқнинг устиданми ёки Холиқнинг устиданми?!
*****
Биласизми...
Агар сиз бургутнинг кўзидек кўзга эга бўлганингизда, ўн қаватли бинонинг баландлигидаги томдан туриб ердаги чумолини кўришга қодир бўлар эдингиз.
“Ховатир роқия журнали”
*****
Тананинг касаллиги оғриқлар биландир. Қалбларнинг касаллиги гуноҳлар биландир. Тана касал бўлган пайтда таомнинг мазасини сезмаганидек, гуноҳлардан қорайган қалб ибодат ҳаловатини сезмайди.
*****
«Каҳф» сурасидан олинган ибрат
Бас, яхшилик, хайрият Аллоҳ таоло ихтиёр қилган нарсададир!
*****
— Барча томонлари берк тўрт девор орасида бўлганимда, ризқим қаердан киради?
— Ўлим фариштаси кирадиган жойдан!
*****
Интернет материалларидан тўплаб, таржима қилувчи
Нозимжон Иминжонов
1. Диний ибодатларни бажариш
1.1. Намозларни ўз вақтида ўқиш. Ибодатлар ичида энг афзали – вақтида ўқилган фарз намози саналади.
1.2. Рўза тутиш. Қазо ва нафл рўзаларни тутиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қиш кунидаги рўза қийинчиликсиз топиладиган ғанимат (ўлжа)дир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
1.3. Қуръон ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умматимнинг энг афзал ибодати Қуръонга қараб тиловат қилишдир”, деганлар. Қуръонни ёддан ўқишдан кўра, унга қараб ўқиш афзалдир. Чунки Қуръонга қараш ҳам ибодатдир.
1.4. Таҳажжуд намозларини ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Фарз намоздан кейинги энг афзал намоз тунги намоздир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
1.5. Дуо ва зикрни кўпайтириш. “...Аллоҳни кўп зикр қилинг. Шоядки, зафар топсангиз” (Жума сураси, 10-оят).
2. Оилага яхшилик қилиш
2.1. Ота-онага яхшилик қилиш. Ўз вақтида ўқилган фарз намоздан кейин энг афзал амал бу – ота-она хизматида бўлиш саналади. Зеро, “Роббингиз, Унинг Ўзигагина ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага яхшилик қилишни амр этди” (Исро сураси, 23‑оят).
2.2. Фарзанд ва аҳли аёлга хурсандчилик улашиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизларнинг яхшиларингиз ўз аҳлига яхши муомала қилганингиздир. Мен ўз аҳлига яхши муомала қилувчироғингизман”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
3. Илм олиш, китоб ўқиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Илм талаб қилиш ҳар бир мусулмон зиммасига фарздир”, деганлар.
4. Тафаккурга вақт ажратиш
Ҳасан раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Бир соат тафаккур қилиш бир кечани бедор ўтказишдан яхшидир”.
5. Муҳтожларга ёрдам бериш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бир мўминнинг битта дунёвий ташвишини аритса, Аллоҳ таоло унинг Қиёмат кунидаги ташвишларидан бирини аритади. Ким қийналган кишига енгиллик келтирса, Аллоҳ таоло унга дунёю Охиратда енгиллик беради” (Имом Муслим ривояти).
6. Силаи раҳм қилиш
Дам олиш кунлари қавм-қариндошлар ҳолидан ҳеч бўлмаса телефон орқали бўлсада хабар олиш учун қулай фурсат. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни ризқи кенг, умри узоқ бўлиш хурсанд этса, силаи раҳм қилсин (қариндошлик ришталарини мустаҳкамласин)” (Имом Бухорий, имом Термизий ривояти).
7. Спорт билан шуғулланиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кучли мўмин Аллоҳ ҳузурида кучсиз мўминдан яхшироқ ва маҳбуброқдир”, деганлар.
8. Дўст ва яқинлар ҳолидан хабар олиш
Ҳазрат Али розияллоҳу анҳу айтадилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни: “Қайсики мусулмон бошқа бир мусулмонни эрталаб зиёрат қилса, то кеч киргунича унга етмиш минг фаришта салавот айтади. Агар кеч кирганида зиёрат қилса, то тонг отгунича етмиш минг фаришта унга салавот айтади. Унга жаннатда бир боғ бўлади”, деб айтганларини эшитдим (Имом Термизий ривояти).
Дам олиш кунларингиз хайрли ва баракали ўтсин!
Даврон НУРМУҲАММАД