Ўтаётган йилни сарҳисоб этиш, иш фаолиятни таҳлил қилиш, режалар тузиб, келгуси йил учун мустаҳкам пойдевор тайёрлаш яхши анъанага айланган. Ҳар бир йилнинг ўзига хос номда аталиши эса давлатимиз тараққиётининг муҳим асоси бўлмоқда.
Муҳтарам Президентимиз раҳнамоликларида Қуръон мусобақалари билан бошланган 2018 йил қут-баракали ўтди, Аллоҳ таолонинг неъматлари бисёр бўлди. Юртбошимизнинг диний-маърифий соҳани такомиллаштириш тўғрисидаги бир қатор фармон ва қарорлари асосида:
– Халқаро ислом академияси таъсис этилди;
– Халқаро Ислом цивилизация маркази ташкил этилди;
– “Вақф” хайрия жамоат фонди тузилди;
– Ҳадис илми мактаби номли олий диний таълим муассаси иш бошлади;
– масжид-мадрасаларни давлат рўйхатидан ўтказишда бир қатор имтиёз ва енгилликлар берилди;
– 13 та янги масжид очилди, 39 таси янгидан қурилди, 100 га яқини капитал таъмирланди;
– Ҳаж қилувчилар сони 7200 дан ошди, умра сафарига чекланмаган миқдорда зиёратчилар бориши мумкин бўлди;
– Рамазон ойида 1149 та масжидда хатми Қуръон ўтказилди;
– “Қуръони карим ва тажвид” ҳамда “Араб тили” курслари ташкил этилди, бундан элу халқимиз жуда ҳам мамнун бўлди.
Диний соҳада амалга оширилаётган саъй-ҳаракатларни бутун дунё ҳамжамияти эътироф этмоқда. АҚШ Давлат департаменти Ўзбекистонда диний эркинлик йўлидаги ишларни тан олди. БМТ сессиясида Ўзбекистон ташаббуси билан “Маърифат ва диний бағрикенглик” номли муҳим ҳужжат қабул қилинди.
Юртимиз уламолари халқаро анжуманларда муносиб иштирок этди. Саудия Арабистони, Франция, Испания, Россия, Туркия ва бошқа кўплаб давлатлар мезбонлик қилган нуфузли халқаро тадбирларда вакилларимиз муваффақиятли қатнашди.
Ислом олами билан алоқалар мустаҳкамланиб, мусулмон дунёсининг энг мўътабар уламолари ўлкамизга ташриф буюришди. Азҳари шариф шайхи Аҳмад Тоййиб, йирик муҳаддис Муҳаммад Аввома ва тариқат пешвоси Зулфиқор Аҳмад Нақшбандий каби зотларнинг ташрифи ўзгача файз бахш этди.
2018 йил 28 декабрдаги Президентимиз Мурожаатномасидан келиб чиқсак, 2019 йилни – “Фаол инвестициялар ва ижтимоий ривожланиш йили” деб эълон қилиниши мамлакатимизда тобора куч-қувватга тўлиб бораётган ислоҳотларнинг давоми бўлади. Бошқача айтганда, келгуси йил жамиятимиз ҳаётида инвестиция ва ижтимоий соҳадаги ривожланиш янги босқичига кўтарилади, иншо Аллоҳ.
Ушбу йўналишда Ўзбекистон мусулмонлари идораси ҳам ўзининг муносиб ҳиссасини қўшишга тайёргарлик кўрмоқда. Хусусан, “Вақф” хайрия жамоат фонди аҳолининг ижтимоий ҳимояга муҳтож кишиларини қўллаб-қувватлаш билан бир қаторда жамиятни ижтимоий ривожлантириш лойиҳаларини ҳам ҳаётга тадбиқ этишни ўз олдига мақсад қилган. Сармоядорлар билан ҳам ҳамкорлик ўрнатишни назарда тутган.
Юқорида қайд этилганлар 2018 йилдаги кенг кўламли ишларнинг мухтасар баёни эди. Аллоҳ таоло мана шундай неъматларини янада бардавом айласин.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Мазкур масала юзасидан маъруза қилган Сенатнинг суд-ҳуқуқ масалалари ва коррупцияга қарши курашиш қўмитаси раиси Абдулҳаким Эшмуродов мамлакатимиз ҳаётининг барча жабҳаларида кенг кўламли ислоҳотлар амалга оширилиб, жамиятни янгилаш йўлида туб ўзгаришлар рўй бераётганини таъкидлади. Мазкур эзгу амаллар диний ва миллий қадриятларимизни янада юксалтириш борасида ҳам муҳим ўрин тутмоқда.
Тарихий обидалар, муборак қадамжолар ва зиёратгоҳларнинг ободонлаштирилгани, масжид ва мадрасалар фаолиятининг йўлга қуйилгани, ўзбек халқи ҳамда Ўзбекистонда яшовчи турли миллат вакилларининг миллий ва диний маросимлари, шунингдек, анъанавий байрамларининг ўтказилаётгани бунинг яққол далилидир.
Эътиборлиси, кейинги йилларда Ўзбекистон фуқаролари учун Ҳаж квотаси 3 баробарга оширилиб, Умра зиёратига квоталар тўлиқ бекор қилинди. Улуғ аждодларимизнинг диний-маърифий салоҳиятини дунёга танитиш мақсадида Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ўзбекистондаги Ислом цивилизацияси маркази, Имом Бухорий, Имом Мотуридий, Имом Термизий халқаро илмий-тадқиқот марказлари ташкил этилиб, ўз фаолиятларини кўрсата бошлади.
Қонун ва концепция билан фуқароларнинг виждон эркинлиги ҳуқуқини таъминлаш ва Ўзбекистон Республикаси дунёвий давлат эканига оид конституциявий қоидаларни рўёбга чиқариш ҳамда диний соҳадаги давлат сиёсатининг мақсади, вазифалари, принциплари, устувор йўналишлари ва уларни амалга ошириш механизмлари белгиланмоқда.
Ушбу ҳужжат билан белгиланаётган асосий вазифаларнинг бажарилиши устидан самарали парламент назоратини амалга ошириш мақсадида парламент комиссияси ташкил этилиши назарда тутилмоқда.
Сенатор Комила Каромованинг фикрича, юртимиз аҳолиси кўп миллатли ва кўп конфессияли ҳисобланади. Яъни, 16 та конфессия мавжуд бўлиб, 130 дан ортиқ миллат ва элатлар аҳил ва тинч-тотув яшамоқда. Шундан келиб чиқиб айтишимиз мумкинки, юртимизда умумжамият манфаатларини рўёбга чиқариш, умуммиллий ва умуминсоний қадриятларни белгилаб олиш, ижтимоий адолат асосида тотувликда яшаш учун барқарор муҳитни таъминлаш зарур. Концепцияда айнан ушбу механизмлар белгилаб берилмоқда. Концепциянинг яна бир муҳим томони – унда сохта диний эътиқодлар таъсири остида тақиқланган ташкилотлар таркибига адашиб кириб қолган шахсларни ижтимоийлаштиришга ҳам эътибор қаратилган. Ушбу норма инсонпарварликнинг энг олий намунаси ҳисобланади.
Фуқароларнинг шахсий диний қарашлари асосида маълум бир диннинг бошқаларига нисбатан устунлигини тарғиб қилиш, диний қоидаларни қонунчилик талабларидан юқори қўйишга йўл қўйилмайди.
Шу боис, Концепцияда диний соҳадаги давлат сиёсатининг мақсади фуқароларнинг виждон эркинлигига бўлган ҳуқуқларини амалга ошириш учун тенг шарт-шароитлар яратиш, турли динларга мансуб диний ташкилотлар ўртасида ўзаро муроса ва ҳурмат ўрнатилишига кўмаклашиш, конфессиялараро тотувликни мустаҳкамлаш, жамиятда диний бағрикенгликни ва дунёвийликни таъминлашдан иборат экани белгиланмоқда.
Концепциянинг долзарблиги шундаки, мазкур ҳужжат фуқароларнинг виждон эркинлиги ҳуқуқини таъминлашнинг ҳуқуқий асосларини янада мустаҳкамлаш, диний соҳадаги давлат сиёсатининг мақсади, вазифалари, принципларини ҳамда устувор йўналишларини аниқ белгилашга, бу эса, жамиятда бу соҳада вужудга келиши мумкин бўлган муаммоларни ўз вақтида бартараф этишга, динлараро ва миллатлараро низолар келиб чиқишининг олдини олишга хизмат қилади.
Мажлисда концепциянинг қабул қилиниши диний бағрикенглик ва конфессиялараро тотувликни таъминлашга асосланган муносабатлар моделини ривожлантиришнинг ташкилий-ҳуқуқий асослари такомиллашишига, жамиятда тотувлик, ижтимоий ҳамжиҳатлик ва бирдамлик муҳити мустаҳкамланишига хизмат қилиши қайд этилди. Қонун сенаторлар томонидан маъқулланди.
Норгул Абдураимова,
Носир Ҳайдаров (сурат), ЎзА