Ҳаммамиз ҳам ўғил уйлантирсак, қиз чиқарсак – фарзандларимизнинг бахту камолини кўрсак, деб орзу қиламиз. Меҳнатларимиз ҳам, дуоларимиз ҳам фарзанди зурриёдларимиз учун.
Шу табиатимизга кўра, қизимизга совчи келса, “Уйи борми, тайинли иш жойи борми, машинаси борми? деб бошлаган саволимиз айланиб-айланиб ётоқхона кровати, кир машинаси, музлатгич, чангютгич кабиларга боради ва қайнота-қайнонаси билан бирга яшайдими, алоҳидами? қабилида юзлаб саволлар сўралади.
Аммо шу саволлар ичида кўпинча асосий саволлар сўралмай қолади: Раббини танийдими, Ибодатга маҳкамми, Қуръони каримни ўқийдими, ҳалол-ҳаромни биладими? Эртага туғилажак фарзандларига ҳалол луқма едириш учун тунни кунга улаб ишлайдими?
Зеро, дунё ҳаётидан мақсад – Жаннатга эришмоқдир. Жаннатга етишмоқ эса Аллоҳ таолонинг розилиги билан бўлади. Раббимизнинг ризоси эса Унинг амрларини бажармоқ, қайтарганларидан қайтмоқ туфайли ҳсоил қилинади. Табиийки, икки ёшнинг биргаликда ҳаёт кечириши ҳам Жаннатга эришиш йўлидаги қадамлардан биридир. Қачонки ёшлар шунга интилса!
Аммо шунча нарсани биламиз-у, динимиз биз мусулмон оилаларнинг қачон кундалик ҳаётига айланишини билмаймиз. Ёшларимиз қачон намоз билан туриб, намоз билан ётишни одат қилади. Қуръони каримни ҳаёти марказига қачон қўяди. Қачон Қуръон деб нафас олиб, Қуръон дея нафас чиқаради? Шуни англаб олмоғимиз учун бизга қабристонларда ўтганлар ортидан ўқишимиз керак бўлган суралар, оятлар талқин этилди. Туғилганда ўқидик, жанозада ўқидик, очилишда ўқидик, ёпилишда ўқидик... Тирикларнинг ўқиганларни уқиб олишига эҳтиёжи йўқ каби тушундик ва ўзимизга зарур бўлган иштиёқ ила ўқимадик...
Саволни тўғри сўрашимиз керак. Бу йигит қўлни қўлга, кўнгилни кўнгилга боғлаб йўлга чиқяптими? Шу қизга Жаннатда ҳам етишмоқни ният қиляптими?
Жаннатда ҳам бирга бўладиган жуфтларни сўрайлик.
Жаннатда ҳам бирга бўладиган жуфтларни топайлик.
Жаннатдаги жуфтимиз бўлсин дея жуфтимизнинг қадрига етайлик.
Раббимиз дунёдаги уйларимизни Жаннат тимсоли ўлароқ гўзал ҳаёт кечирмоғимизни ва охиратда Жаннатига ва жамолига етишмоғимизни насиб айласин.
“Пул емас ота” жоме масжиди имом-хатиби Музаффархон АЪЗАМ тайёрлади.
Ўзбекистон Республикаси Бош прокуратураси хабар беришича, май ойининг 13-санасида бир кунда 3 млрд сўмлик энергоресурсларини талон-торож қилиш ҳолатлари аниқланган. Афсуски, бугун бундай газ ва электр энергияга яширинча уланиб, давлатга миллиардлаб зарар етказган кимсалар ҳақидаги хабарларни тез-тез ўқиб қоламиз.
Бировнинг, айниқса, халқ ҳақидан қўрқмай ўғрилик орқали манфаат топмоқчи бўлаётган инсонлар орамизда кўплаб топилади. Бундайларнинг наздида газ, сув, электр энергия туганмас бойлик. Ундан ҳар ким ўз манфаати йўлида фойдаланиши мумкин. Бироқ бу неъматлар хонадонларга кириб бориши учун минглаб инсонлар меҳнат қилишини, давлат эса миллиардлаб маблағ сарфлашини, улар ҳам бир кун тугаб қолишини хаёлига ҳам келтирмайди.
Аслида ушбу неъматлардан оқилона фойдаланиш, исроф қилмаслик нафақат фуқаролик мажбуриятимиз, балки инсоний вазифамиз, мўминлик бурчимиздир.
Айтиш жоизки, уйда, ишда, кўчада коммунал тўловлар атрофида айланаётган қатор муаммолар ҳақида кўп эшитамиз, баъзан ўзимиз унинг гувоҳи ёки бевосита иштирокчисига айланамиз. Лекин бу муаммолар тўловни ўз вақтида амалга оширмаслик ёки айрим нобоп кимсаларнинг қилмиши оқибатида юзага чиқаётгани ёдимизга ҳам келмайди. Тўловларни имкон бўла туриб асоссиз баҳоналар ёки ўз вақтида тўламаслик ёки ҳисоблагич жиҳозларини тескарига айлантириш ёхуд ҳар хил ҳийлалар ишлатиб, уларни тўлашдан қочиш давлатнинг ва халқнинг ҳақини ейиш ҳисобланади. Чунки табиий бойликлар давлат ва халқ мулкидир.
Қолаверса, коммунал хизматлардан фойдаланиш учун ҳар бир хонадон таъминотчилар билан шартнома тузиб, қўл қўйган ва ўзаро келишувда тўловни ўз вақтида адо этишга келишган. Шу боис тўловларни вақтида адо этишимиз шаръан ҳам жоиз.
Таъкидлаш лозимки, халқнинг мулкида барча фуқаролар, хусусан, кам таъминланганлар, ногиронлар, етим-есирлар, кексаларнинг ҳақи бор. Улардан фойдаланишга келганда фаол бўлиб, тўловга келганда қочаётган, пайсалга солаётганлар юқорида зикр этилган қатламларнинг ҳам ҳақини ўзлаштириб, ноҳақ еяётганини билиб олсинлар. Зеро, Қуръони каримда: “Эй иймон келтирганлар, бир-бирларингизнинг молларингизни ботил йўл билан еманглар” (Нисо сураси 29-оят), дея огоҳлантирилган. Шундай бўлгач, ҳар бир фуқаро ўзгаларнинг молига, айниқса, жамоат мулкига хиёнат этмаслиги даркор! Бунга эътиборсизлик охиратда ёмон оқибатларга олиб келиши мумкин.
Ҳавла бинти Амр розияллоҳу анҳо ривоят қилган ҳадисда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам бундай деганлар: “Баъзи бир одамлар Аллоҳнинг мулки (жамоат пуллари)га хиёнат қилади. Қиёмат куни улар жаҳаннамга равона бўлишади” (Имом Бухорий ривояти). Шундай экан, бу масалага жиддий ёндашишимизга тўғри келади.
Шунингдек, газ, электр энергия ва сув каби неъматлардан оқилона фойдаланиш ҳам динимиз талабидир. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Иқтисод қилган кимса камбағал бўлмас, маслаҳат қилган пушаймон бўлмас” (“Мушкотул насобиҳ”), деб тавсия берганлар.
Ибн Аббос розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам: “Солиҳ ҳидоят, гўзал кўриниш ва иқтисодли бўлиш набийликнинг етмишдан бир жузидир”, дедилар (Имом Бухорий ривояти).
Демак, доим аҳли солиҳлардан бўлиб, тежамкор бўлиш, исрофга йўл қўймаслик, ҳар бир нарсани ўз ўрнида, меъёрида тасарруф қилиш, керагидан ортиқ, беҳудага сарфламаслик набийликнинг етмиш жузидан бир жуз, етмиш бўлагидан бир бўлак экан. Буни ҳар бир мўмин-мусулмон яхши англаб, ҳаётига татбиқ қилиши лозим.
Хулоса қилиб айтганда, ҳалоллик инсон ҳаётини хотиржам, осойишта ва фаровон қилади. Шундай экан, коммунал тўловларни ўз вақтида тўлаб, халқ ҳақига хиёнат қилмайлик, азизлар!
Ғайрат БОЗОРОВ,
Деҳқонобод тумани
“Оқработ ота” жоме масжиди
имом-хатиби
"Ҳидоят" журналининг 6-сонидан олинди