Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
08 Июл, 2025   |   13 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:15
Қуёш
04:58
Пешин
12:33
Аср
17:41
Шом
20:02
Хуфтон
21:37
Bismillah
08 Июл, 2025, 13 Муҳаррам, 1447

Муфтий ҳазрат ҳаётига чизгилар (4-қисм)

08.01.2021   1969   8 min.
Муфтий ҳазрат ҳаётига чизгилар (4-қисм)

(Давоми, 1-қисм2-қисм, 3-қисм) 

Шавкат Мирзиёев президентлик лавозимида иш бошлаганларидан кейин мўмин-мусулмонларнинг иймон эътиқодларига каттагина эътибор ва эркинлик берилди. Юртбошимизнинг Самарқанд вилоятига қилган ташрифлари чоғи “Маданият ва маърифат” телеканали орқали диний-маъриф йўналишда бир қатор кўрсатувлар тайёрлаш ҳақида топшириқ берган эканлар. Шу йиғилишда қатнашган муфтий ҳазрат эртаси куни мени чақириб: “Президентимиз шунақа топшириқ бердилар, ижросини таъминлашимиз керак”, – дедилар. Зудлик билан кўрсатувлар лойиҳасини тайёрлашни буюрдилар. Ўша пайтда идора котибияти бошлиғи Улуғбек Султонов эди. Мубашшир Аҳмад домла эса матбуот бўлимида ишларди. Лойиҳа уларга маъқул келди. Тўртта кўрсатув лойиҳаси тайёр бўлди: "Олтин силсила",  "Қуръони каримни ўрганамиз", "Битиклар мутолааси" ва "Сўраган эдингиз". 

Лойиҳа ҳужжатлари билан ҳазратнинг ҳузурига кирдик. Лойиҳаларни тушунтириб, асосий иш телевидение раҳбариятидан розилик олиш ва декорация масаласида кўмак сўраш лозимлигини айтдик. Ҳазрат хурсанд бўлиб, шу каби хайрли ишлар учун барча имкониятларини ишга солишларини билдирди. Улуғбекка ТВ раҳбариятига хат тайёрлаш топшириғини бердилар. Унда кўрсатувларни тасвирга олиш учун махсус павильонлар қуриш ва бошқа барча ташкилий ишлар сарф-харажати диний идора томонидан қопланиши кўрсатиб ўтилиши лозимлигини таъкидладилар. Иш бошқарувчи Рустамга эса ҳозирдан декорация ишларини бошлаш кераклигини уқдирдилар. Мубашшир домлага ҳар бир кўрсатувнинг иштирокчилари ва бошловчилигига номзодлар рўйхатини тузиш ва тасдиқ учун тақдим қилиш вазифасини юкладилар. Мубашшир домла ҳазратнинг ҳузуридан чиққанларидан сўнг, хурсанд  бўлиб: “Ҳазрат нақадар холис одам-а?” – деб мамнун бўлган эди. 

Диний идора томонидан барча ишлар бажарилди. Компания раҳбарияти бу ишга розилик берди. Тўрттала кўрсатув бир муддат эфир юзини кўрди. У юртимиз аҳолисига қанчалик маърифат тарқатгани, билим бисотларини бойитгани айни ҳақиқат.   

***

Президентимизнинг ташаббуси билан диний идора мамлакат миқёсида, Қуръони каримни ўқиш мусобақасини ташкиллаштирди. Туман босқичи ғолиби вилоят босқичига, вилоят босқичи ғолиблари республика финал босқичида ўз маҳоратларини синовдан ўтказишлари режалаштирилди. Ташкилий қўмита, ҳакамлар ҳайъати ташкил этилди. Барча мусобақа бўладиган жойлар аниқланиб, дизайн асосида декорациялар қурилди. Қориларнинг овозларини сифатли ёзиш учун барча қулайликлар муҳайё қилинди. Баъзи жойларда мухлислар учун мусобақани бевосита онлайн тарзида кузатиш имконияти яратилди.

Хуллас, мусобақа кўтаринки ва  чиройли ўтиши учун барча заруриятлар қилиниб, бошлаш санаси ҳам белгиланди. Шу асно каминада бир фикр – мусобақани телевидение орқали намойиш қилиш ғояси туғилди. Зотан, шу йўл билан биз бир талай мақсадга эришамиз. Биринчидан, Қуръон тиловатидан миллионлаб мухлислар баҳраманд бўладилар. Иккинчидан, телевидениенинг рейтинги ошади. Учинчидан, конституциямизда виждон эркинлиги ҳақидаги эркинликларимиз амалда эканини намойиш этамиз.

Шу каби таклифларимни муфтий ҳазратга айтганимда, хурсанд бўлиб, қилиниши керак бўлган ишлар кимларга боғлиқлигини ва қайси телеканалда узатсак, яхши бўлишини сўрадилар. "Маданият ва маърифат" телеканалининг руҳияти мусобақага тушиши ва бу соҳани тушунган малакали кадрлар борлигини айтдим. Эртаси куни тегишли жойлардан рухсат бўлганини ва ишни ҳозирдан бошлайверишим мумкинлигини айтиб, дуо бердилар. Телевидение раҳбарияти "Маданият ва маърифат" телеканалида ҳар куни йигирма беш дақиқалик эфир ажратди ва уни тўлдириш, сифати бўйича жавобгарликни бўйнимга қўйди. Шарафли, савобли айни пайтда масъулиятли иш эди бу. Шунинг учун шахсий монтаж столимни ҳам ТВга кўчирдим, ҳарна-да! Иброҳим деган намозхон, Қуръони каримнинг тиловат қилинишини хуш кўрадиган укамиз билан қориларимиз томонидан ўқилган тиловатларни эфирга беришни бошладик.

Ҳар куни 6–7 соатлик материал олардик. Уни эшитиб, эфирга лойиқларни яна бир бор кўриб, ҳакамлар тузатган жойларини тўғрилаб, Қуръони каримга қараб, тўғрилигига ишонч бўлгандан сўнг эфирга берардик. Тушунарсиз ҳолларда машҳурроқ қорилардан сўрардик. Чунки бу жараённи аҳли илмлар, кўплаб  ҳофизи Қуръонлар кузатиб бораётгани бор гап эди. Қолаверса, Қуръони каримга муҳаббат ҳаммасидан устун эди. Тиловатлар ажойиб тарзда эфирга узатилди. Жараён мусобақанинг республика босқичи якунлангунча давом этди. Олти ой телеэкранда узлуксиз тиловат  берилди. Табриклар, ташаккурлар бўлди.
Бир куни эфирга масъуллардан бири – Муқаддас синглимиз каминага миннатдорчилик билдирган бўлиб, Қуръон тиловатини жуда кўп мухлислар томоша қилаётганини, телеканал мутасаддилари ва ходимларига роса савоб ёғилаётганини тўлқинланиб-тўлқинланиб гапирди. Шунда мен: “Муқаддас, буни биз тайёрлаб эфирга бераяпмиз, холос. Аммо бир нарсани англангки, кимдир шу иш устида ҳимоя бўлиб турмаса, бу нарса умуман эфирга кетмаслиги аниқ. Қаршиликлар бўлиши табиий, аввало, Президентимиз ташаббуси, қолаверса, муфтий ҳазратларининг қатъиятлиги туфайли шу мартабага эришиб турибмиз, дедим. Кейин дуога қўл очиб, бутун Ўзбекистон халқига, мўмин-мусулмон қавмига раҳнамо бўлиб турган инсонлар ҳақига дуои хайрлар қилдик. 

Аллоҳ уларнинг хизматларидан рози бўлсин!

***

Қуръони карим оятларини тўлиқ ёд олган кишиларни элда қори, ҳофизи Қуръон, деб эъзозлашади. Муборак ҳадисларда эса мана шу вазифани тўла адо этган фарзанднинг ота-онасига ажр-мукофот борлиги, бир қорини дунёга келтирган ота-она бошига зиёси қуёшникидан ҳам чароғон тож кийдирилиши марҳамат қилинган.  

Юқорида номини зикр этганим Иброҳим: “Дилмурод ака, қориларнинг ота-оналари Аллоҳнинг наздида юксак мартаба тутар эканлар-а, ахир жаннатда тож кийишдек мукофотнинг баҳоси бўлмаса керак, – деб қолди. У бу гапни чин юракдан, ҳавас билан сўзлади. Чунки Иброҳим намозга, рўзага ҳарис йигит. Тақвоси такаббурликдан йироқ, ибодати намойишкорлик ғаразидан холи, ўзи камсуқум, виждонли инсон эканидан раҳбарлар ҳам унинг бу ишига монелик қилмасди. Иброҳимдаги масъулият, аҳлоқ-одоб мўминлик одати бўлганидан телевидение ишларини ҳам маромига етказиб бажарарди. Унинг юриши, туриши бошқалар учун ибрат эди.

 – Иброҳим, – дедим унинг саволига жавобан, – мен ҳам диний таълим олганман. Азҳардек нуфузли университетда ўқиганман. Қуръони каримни ёдлашга кўп ҳаракат қилдим, бироқ уддалай олмадим. Фарзандларимдан ҳофизи Қуръон чиқишини Аллоҳдан дуолар қилиб сўрайман, сўраяпман. Умидим албатта бор. Бу изтироб ва умидлар мен ва мен каби минглаб аҳли илмларнинг, мўмин-мусулмонларнинг қалбидаги энг буюк орзу аслида. Орзулар рўёбини фарзандларинг камолида кўриш – бундан ортиқ бахт бўлмаса керак! 

Мана шу сўзларимнинг тасдиғи сифатида бундан ўн–ўн беш йиллар аввал содир бўлган бир воқеа ёдимга тушди. Рамазон ойи таровиҳ намозида Қуръони каримнинг хатми бўладиган кун. Ҳазрати Имом масжидида намозхонлар тумонат. Хатмни тўлиқ тасвирга олиш учун тасвирчи Файзуллохон билан ишни бошладик. Хатм тугагандан кейин дуолар бошланди. Масжид имоми,  устоз Каримуллоҳ домла қорилар ва уларнинг ота-оналари ҳақига дуолар қилди. Намозхонлар жойи келган вақтида баралла “омин” деб туришарди. Файзуллохон мени олдига чақириб, камера объективидан сафнинг биринчи қаторига эътибор билан қарашимни сўради. Қарадим. Муфтий ҳазратнинг кўзларида ёш кўрдим, йиғидан елкалари силкиниб-силкиниб кетаётганини илғаш қийин кечмади. Ҳазратни тўлқинлантирган нарса нима эканини дарров англадим. Кўзларидан сизиб чиқаётган ёш ниманинг ҳосиласи эканини ҳис этдим. Бу – орзулар рўёби эди. Ахир, бугунги  хатми Қуръонни у кишининг ҳофизи Қуръон фарзанди – Аҳмадхон адо этди-да!

Бир ҳадис мазмунида Аллоҳ ризоси учун йиғлаган кўз жаҳаннам оловида ёнмайди, деб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг хитоби бор эди.

Биз барча қорилар ва ота-оналарига бу мартабалар муборак бўлсин, дея бизларга ҳам насиб бўлишини Аллоҳдан сўраб қоламиз.

(давоми бор)

Дилмурод Қўшоқов

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Роббимизнинг ваъдаси ҳақ экан

07.07.2025   2520   4 min.
 Роббимизнинг ваъдаси ҳақ экан

Ярмук – мусулмон ва Рум қўшинлари ўртасида бўлиб ўтган жанг. Унда асрлар ўтса-да, мангуликка юз тутган ажиб лавҳалар бор. Уларнинг баъзилари қуйидагилардир:

Урушнинг айни қизиган палласи. Бир киши Абу Убайда ибн Жарроҳ ҳазратларига яқинлашди. Абу Убайда розияллоҳу анҳу: “Мен шаҳид бўлишга астойдил бел боғладим”, деди. Ҳалиги киши: “Бирор-бир гапингиз бўлса айтинг, мен Расулуллоҳ билан кўришган пайтим  у зотга етказиб қўяман”, деди. Абу Убайда розияллоҳу анҳу: «Ҳа, у зотга буни етказ: “Расулуллоҳ, бизлар Роббимизнинг ваъдаси ҳақ эканини топдик”», дедилар.

Рум қўшинларининг ҳужуми кучайган пайтда Икрима ибн Абу Жаҳл розияллоҳу анҳу мусулмонларнинг орасида: “Аллоҳ таоло мени  ҳидоят қилмасидан аввал мен Расулуллоҳга қарши жанг қилардим, энди бугун Аллоҳнинг душманларидан қочиб кетаманми!” – дея жар соларди. Орадан кўп ўтмай, Абу Жаҳл яна: “Ким ўлимга байъат қилади?”[1] – деди.

Мусулмонларнинг бир жамоаси у зотга байъат қилишди ва уларнинг барчаси биргаликда жанг майдонига киришди. Уларнинг мақсадлари ғалаба ва шаҳидлик эди. Аллоҳ таоло уларнинг байъатларини қабул қилди ва уларнинг бари Аллоҳнинг инояти ила шаҳидликка эришдилар. 

Тарих зарварақларига эътибор қаратинг. Буюк қўмондон Холид ибн Валид 100 кишилик қўшини билан тўрт минг кишилик Рум қўшинларига қарши турдилар. Қаранг-а! Юз кишилик қўшин тўрт мингта аскарга қарши чиқиб, уларни енгса-я?! Бу уларнинг қалблари Аллоҳга бўлган иймонлари билан тўлиб-тошгани эканининг белгиси эмасми?!

Уруш бироз тинчиб турган пайтда Холид ибн Валиднинг олдига Жўржа исмли Рум қўмондони келди ва: “Эй Холид, нимага даъват қиляпсан? Айни пайтда Исломни қабул қилган кишига ҳам сизларга берилгандаги каби ажру савоб насиб қиладими?” – деб сўради.

Саҳобий: “Ҳа. Ундан кўпроғи ҳам насиб этиши мумкин”, деди.

“Қандай қилиб? Ахир сизлар аввалдан мусулмон бўлиб, ўзиб кетгансизлар-ку?!” – деди Рум қўмондони. Холид ибн Валид розияллоҳу анҳу: “Биз Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам билан бирга яшадик ва у зотнинг мўъжизаларига гувоҳ бўлдик.

Бизнинг кўрганларимизни кўриб, биз эшитган нарсаларни эшитган одам Исломни осонликча қабул қилиши ҳақиқат. Лекин сизлар у зотни кўрмагансизлар, у зотнинг гапларини эшитмагансизлар, бундай ҳолда ғайбга иймон келтирган бўласизлар. Агар сизлар ниятингиз,  қалбингиз ила Аллоҳга иймонда ростгўй бўлсаларингиз, сизларнинг савобларингиз буюкроқ бўлади”, дедилар. Бу гапларни эшитган Рум қўмондони оҳ урди ва: “Эй Холид, менга Исломни ўргат”, дея ўзини Холид розияллоҳу анҳу тарафга ташлади.

Шундай қилиб Рум қўмондони Исломни қабул қилди. Аллоҳ таоло учун икки ракат намоз ўқиди, ҳақиқатда икки ракат, бундан бошқача эмас. Икки тараф яна урушга киришди. Жўржа энди мусулмон аскарлар сафида шаҳидлик мақомига эришиш илинжида жанг қиларди.

Ҳа! Ўша икки ракат намоз сабабидан Аллоҳнинг изни ила унга жаннат насиб этди, унинг бундан бошқа амали йўқ эди...


Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.


[1]  Бунинг маъноси: “Мен ўлгунимча шу жанг майдонидан ортга чекинмайман, то сўнгги нафасим қолгунича мусулмонлар сафида Аллоҳнинг душманларига қарши жанг қиламан, мени фақатгина ўлим тўхтата олади”  (Тарж.).