Тақводор инсоннинг сифатлари қуйидагилар:
– Ота-онага яхшилик қилиш.
– Қариндошлик ришталарини боғлаш.
– Қўшниларга яхши муомалада бўлиш.
– Шижоатли, кечиримли бўлиш.
– Одил, ширинсўз бўлиш.
– Ўзгаларни ўзидан устун қўйиш.
– Аллоҳнинг азобидан қўрқиш.
– Иффатли бўлиш, кўзи, қулоғи, тили ва бошқа аъзоларини Аллоҳ ҳаром қилган нарсалардан тийиш...
Инсондаги тақво аломатлари
– Ислом шариати белгилаган чегарадан чиқмайди.
– Аллоҳга бандалик изҳор қилади.
– Қалби кек, адоват, нафрат, ҳасаддан саломат бўлиб, муҳаббат, мулойимлик ва меҳрга тўла, Аллоҳнинг зикри билан обод бўлади.
– Илм-маърифат, яхшилик, фазилатларни ёяди. Одамларнинг орасини ислоҳ қилади.
– Ўзгаларга ёрдам беради, манфаат улашади.
Тақводорларнинг ажр-савоби
– Аллоҳ таоло тақводорларни Ўзига дўст, валий қилиб олади. У Зот: «Унинг валийлари фақатгина тақводорлардир», деган. (Анфол сураси, 34-оят).
– Аллоҳ тақводорларни суяди. У Зот: «Йўқ! Ким аҳдига вафо қилса ва тақво қилса, Аллоҳ тақводорларни севадир», деган. (Оли Имрон сураси, 76-оят).
– Аллоҳ солиҳ амалларни қабул қилади. У Зот: «Албатта, Аллоҳ тақводорлардангина қабул қиладир», деган. (Моида сураси, 27-оят).
– Яхши оқибат. Аллоҳ таоло: «Ва оқибат тақводорларникидир», деган (Аъроф сураси, 128-оят).
– Жаннат. Аллоҳ таоло: «Албатта, тақводорлар жаннатлар ва чашмалардадир», деган. (Ҳижр сураси, 45-оят).
– Аллоҳнинг розилигига эришади, савоб тарозиси оғир келади, омонлик мақомида бўлади. Аллоҳ таоло: «Албатта, тақводорлар омонлик мақомидалар», деган. (Духон сураси, 51-оят).
– Қиёмат куни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга яқин бўлади, чунки у комил иймон эгасидир.
– Охиратдаги мартабаси улуғ бўлади. Дунёда одамларнинг муҳаббатини қозонади.
– Умри баракали бўлади.
– Йўли очиқ, ризқи кенг бўлади. Аллоҳ таоло: «Ким Аллоҳга тақво қилса, унинг йўлини очиб қўядир ва унга ўзи ўйламаган тарафдан ризқ берур», деган. (Талоқ сураси, 2-3-оятлар).
Муҳаммад Али Муҳаммад Юсуф
тайёрлади
Ислом дини она сутига катта аҳамият беради ва уни чақалоқ учун энг яхши озиқ-овқат манбаи сифатида тан олади. Қуръон ва ҳадисда она сути ҳақида бир неча маротаба таъкидланган ва эмизишнинг фазилатлари ҳақида баён қилинган.
Қуръонда она сутининг аҳамияти ҳақида бир неча оятлар келади:
Бақара сурасининг 233-оятида бундай дейилади: "Оналар фарзандларини тўлиқ икки йил эмизадилар. Бу эмизиш (ҳақи)ни тўла-тўкис беришни хоҳлаганлар учундир". Бу оят эмизишнинг нафақат муҳимлиги, балки унинг муддати ҳақида ҳам кўрсатма беради.
Ҳадислар ҳам она сути ва эмизишнинг аҳамиятини таъкидлайди:
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Ҳар бир чақалоқнинг насибаси унга сут онасидан келади” (Имом Бухорий ривояти). Бу ҳадис она сутининг муҳимлиги, чақалоқни ким эмизишига эътибор бериш кераклигини билдиради.
Ибн Можа ривоятида бундай келади: "Болаларни эмизиш билан оналар фарзандлари билан янада кучли боғланиш ҳосил қилади". Бу ҳадис эмизиш жараёнининг эмоционал ва руҳий аҳамиятини таъкидлайди.
Ислом шариатида эмизиш нафақат тавсия этилади, балки баъзи ҳолатларда мажбурий ҳисобланади:
Вақт ва муддат. Қуръон ва ҳадислар асосида, эмизишнинг максимал муддати икки йил деб белгиланган. Бу муддат бола учун энг мақбул деб қаралади. Аммо ундан кам вақт эмизишга ҳам динимиз қарши эмас. Балки, бу муддат эмизиш орқали она ва болалик (разоат) ҳосил бўлиши муддатидир.
Соғлиқ ва тарбия. Она сути бола саломатлиги ва тарбияси учун муҳимдир. Шунинг учун она имкон қадар фарзандини ўзи эмизиши керак.
Маҳрамлик риштаси. Исломда она сути билан озиқланган болалар ўртасида маҳрамлик (яқин қариндошлик) юзага келади. Бир онанинг сутини эмган болалар ака-ука ёки опа-сингил ҳисобланади. Уларнинг бир-бири билан никоҳланиши ҳаромга айланади.
Динимиз она сутининг аҳамиятини ана шундай юқори даражада баҳолайди. Она сутининг аҳамиятини тан олиш ва уни қўллаб-қувватлаш ҳар бир мусулмон ота-она учун муҳим ҳисобланади.
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари