04 Июл, 2025, 9 Муҳаррам, 1447
04 Июл, 2025, 9 Муҳаррам, 1447
Хабар берганимиздек, бугун, 20 февраль куни Наманган вилояти Чортоқ туманидаги Султон Увайс Қараний зиёратгоҳи мажмуасининг тантанали очилиш маросими бўлиб ўтди. Унда Султон Увайс Қаранийга бағишланган илмий анжуман ҳам ўтказилди.
Анжуман давомида Муфтий ҳазратлари нутқ қилиб, мўмин-мусулмон халқимиз, хусусан, Наманган аҳолисини муборак қадамжонинг очилгани билан самимий муборакбод этдилар, сўнг Султон Увайс Қароний ҳазратлари ҳақида таъсирли маъруза қилиб, жумладан бундай дедилар:
– Дарҳақиқат, мўътабар уламоларимиз: “Солиҳ инсонлар эсланганда Аллоҳнинг раҳмати нозил бўлади”, дейдилар.
Қуръони каримда азиз авлиё зотлар хусусида бундай марҳамат қилинади: “Огоҳ бўлингизки, албатта, Аллоҳнинг валийлари (дўстлари)га хавф йўқдир ва улар ташвиш ҳам чекмаслар” (Юнус сураси, 62-оят).
Тафсир китобларида “Аллоҳнинг дўстлари”, яъни авлиёлар хусусида жуда ҳам кўп маълумотлар келтирилган. Жумладан, улар тоат-ибодат билан Аллоҳга яқин бўлувчи, Аллоҳ эса уларга фазлу каромати билан яқин бўлган кишилардир, деб ифодаланган.
Шунингдек, одамлар Қиёмат ваҳимасидан қўрққанда улар қўрқмаслар, одамлар гуноҳларидан ташвиш чекканда улар ташвиш чекмаслар, деб ҳам таъриф берилган.
Султон Увайс Қароний ҳазратлари ана шундай валий зотлардан бўлганлар. У зот Ислом оламида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга ғойибона ошиқ бўлганларнинг сардори сифатида ҳам машҳурдир.
Увайс Қароний Пайғамбаримиз алайҳиссалом ҳаётлик даврларига етишгани ҳолда, у зот ила кўриша олмай, ғойибона имон келтирган. Саҳобаи киромларнинг кўплари билан кўришган Ҳазрати Увайс Қароний тобеинларнинг улуғларидан бўлган. Бу ҳақда Ҳазрат Умар ибн Хаттоб розияллоҳу анҳудан ривоят қилинишича, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ора-сира Яман тарафга юзларини буриб, бундай дер эканлар: “Яман томондан раҳмат шабадалари эсмоқда. Эҳсон ва эзгуликда тобеинларнинг энг яхшиси Увайс Қаронийдир”.
Аллоҳ таоло Ҳазрат Увайс Қаронийга бергани каби бизнинг қалбимизга ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга холис муҳаббатни жо қилсин.
Муфтий ҳазратлари маърузаси якунида илмий анжуман ишига улкан муваффақиятлар тилаб, Аллоҳ таолодан халқимизга тинчлик-осойишталик, файзу барака, сиҳат-саломатлик, элимизни турли бало-офатлардан асрашини, ушбу мажмуани халқимизга узоқ йиллар маънавият ва маърифат маскани сифатида хизмат бўлшини сўраб хайрли дуолар қилдилар.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Муҳаррам ойи қандай ой? Муҳаррам ойи – мусулмонлар тақвимининг биринчи ойидир. Бу ой Аллоҳ таоло уруш, қон тўкишни ҳаром қилган (Зулҳижжа, Зулқаъда, Муҳаррам, Ражаб) тўрт ойнинг бири бўлиб, унинг ўнинчи куни яъни, ашуро куни алоҳида фазилатларга эга.
Ашуро қандай кун? Бу кун ҳақида Набий (алайҳиссалом): “Бу шундай яхши кундирки, бу кунда Аллоҳ Бани Исроилни душманларидан қутқарган. Шу боис Мусо алайҳиссалом бу кунда рўза тутган. Мен Мусога кўпроқ (яқин бўлишга) ҳақлироқман”, дедилар ва у кунда рўза тутиб, одамларни ҳам унинг рўзасини тутишга буюрдилар” (Имом Бухорий ривояти).
Ашуро куни қандай фазилатларга эга? Бу кун рўза тутиш ўтган бир йиллик гуноҳларга каффорат бўлади. Бу ҳақда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Ашуро кунининг рўзаси – Аллоҳдан умид қиламанки – бир йил олдинги гуноҳларга каффорат бўлади”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
Бу кун яқинларга кенгчилик қилиш, бир йиллик кенгчиликка сабаб бўлади. Абу Саъд (розияллоҳу анҳу)дан ривоят қилинади. Набий (алайҳиссалом): “Ким Ашуро куни аҳли аёлига ҳадя улашса, Аллоҳ йилнинг барчасида унга ҳам ҳадя улашади”, дедилар (Имом Байҳақий ривояти).
Суфён ибн Уяйна (раҳматуллоҳи алайҳ): “Бу ҳадисни олтмиш йил тажриба қилдим ва фақатгина яхшилик кўрдим”.
Ашуро кунини Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) қандай ўтказардилар? Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) бу кунни ўтказиб юбормаслик учун қаттиқ ҳаракат қилардилар, унинг савобига эришиш учун бу куннинг келишини интиқлик билан кутардилар. Бу ҳақда Ибн Аббос (розияллоҳу анҳу) айтади: “Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам)ни Ашуро куни рўзасини бошқасидан афзал кўриб, соғиниб, Рамазон ойи рўзасини кутиб соғингандек, бошқа кун ва ой рўзасини кутганларини кўрмадим” (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Эсда тутинг! Муҳаррам ойининг ёлғиз ўнинчи кунида эмас, балки бу кунга қўшиб, бир кун олдинги ёки бир кун кейинги кунда ҳам рўза тутиш лозим.
Абдуллоҳ ибн Аббос (розияллоҳу анҳу) ривоят қилади: Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) Ашуро куни рўзасини тутиб, одамларни ҳам бу куннинг рўзасини тутишга буюрганларида, саҳобалар: “Ё, Расулуллоҳ! Бу кун яҳудий ва насронийлар улуғлайдиган кун-ку!” дейишди. Шунда Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам): “Аллоҳ хоҳласа келаси йил тўққизинчи куни ҳам тутамиз”, дедилар. Аммо, келаси йил келмасидан Расулуллоҳ (соллаллоҳу алайҳи ва саллам) вафот этдилар (Имом Муслим ривояти).
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа