Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
20 Сентябр, 2024   |   17 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:50
Қуёш
06:09
Пешин
12:21
Аср
16:35
Шом
18:26
Хуфтон
19:40
Bismillah
20 Сентябр, 2024, 17 Рабиъул аввал, 1446

Юртнинг фидойилари мангу ҳаётдир

7.05.2018   3031   3 min.
Юртнинг фидойилари мангу ҳаётдир

“Хотира ва қадрлаш куни” – ҳазрати инсонни қадрлаш кунидир. Халқ хотираси деган сўзни эшитган заҳоти барчамизнинг кўз ўнгимиздан азиз Ватанимиз ибтидосидан бугунига қадар шу юрт учун ва шу меҳнаткаш халқни деб курашган, ақл ва билимини, керак бўлса азиз жонини фидо қилган қанчадан-қанча буюк зотлар ўтади. Жумладан, соҳибқирон Амир Темур, Мирзо Улуғбек, Заҳириддин Муҳаммад Бобур, Жалолиддин Мангуберди, Нажмиддин Кубро ва кўплаб аждодларимиз ёдимизга тушаверади. Шу куни Ватанимиздаги барча қабристонлардан зиёратчилар қадами аримайди. Одамларимиз зиёрат асносида марҳумларни хотирлаб, кўзлари ёшланиб, қалблари юмшаб, охиратни эслашни қасд қилишади. Зеро, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар: Мен сизларни қабрларни зиёрат қилишдан қайтарган эдим. Кейин менга маълум бўлди (яъни Аллоҳ томонидан буюрилди)  энди қабрларни зиёрат қилаверинглар. Чунки у қалбни юмшатади, кўзни ёшлатади ва охиратни эслатади (Имом Термизий ривояти).

Хотира – йўқотилган нарсани эслаш. Йўқотиб, кейин хотирлаб юргандан кўра борида қадрига етган афзал. Шунинг учун хотира ва қадрлаш тушунчалари моҳиятан бир-бирига узвий боғлиқ. Бу умумхалқ байрам тарихнинг оғир синовларини бошдан кечирган, фидокорона меҳнат қилган табаррук ёшдаги отахон, онахонларимизга ҳурмат, эҳтиром ва қадр кўрсатиш айёмидир. Доно халқимизнинг “Қадр кўрсатган қадр топади” деган ҳикматли ўгити барча ёшларга фойдалидир. Маънавиятчиларимиздан бири  айтганидек “Хотира ва қадрлаш маросимининг маъно-мазмуни, яъни ўтганларни эслаш, ҳаёт бўлганларни қадрлаш, Ватанни ҳимоя қилиш, уни дахлсиз сақлаш каби олижаноб фазилатларни ёш авлодимизнинг онгу тафаккурига сингдириш, фарзандларимиз, болаларимизнинг биз киммиз, кимнинг авлодимиз, деб ота-боболаримиз жасоратидан ибрат олиб, мана шу мусаффо осмонни, она-юртимизни биз асрамасак, ким асрайди, деган эътиқод билан яшаши, ҳеч шубҳасиз, бугунги ва эртанги ҳаётимиз учун жуда катта аҳамиятга эга”.

Соҳибқирон доимо юришлари олдидан ва зафар билан қайтганида муқаддас зиёратгоҳ ва қадамжоларни зиёрат қилган, инсон хотираси ҳамда қадрини ниҳоятда эъзозлаган. Амир Темурнинг Шаҳрисабз шаҳрига ихлоси баландлиги туфайли у доим йирик юришлари олдидан ва жангларда зафар қучиб қайтгач, албатта ота юртига тушган. Устозлари, отаси, қариндошлари қабрларини зиёрат қилган.

Хуллас, Амир Темур даврида ҳам хотирлаш маросимлари, диний байрамлар билан боғлиқ бўлган удумларни ўтказишга катта эътибор берилган. Ҳозирги мустақиллик даврида ҳам уларни янада теран ўрганиб, халқимизга етказиш ишлари янада изчил йўлга қўйилмоқда. Буни биргина зиёрат туризмини ривожлантириш мақсадида амалга оширилаётган чора-тадбирлар мисолида ҳам кўриш мумкин.

 

Абдуллахон МИРЗАЕВ,

“Домулло Афанди” жоме масжиди

 имом-хатиби

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Аввал бурчингизни адо қилинг

19.09.2024   3292   2 min.
Аввал бурчингизни адо қилинг

Биз йўқлик даштида, жонимиз руҳият оламида эди. Отамиз ва онамиз сабабидан бизлар ёруғ оламни кўрдик. Бу дунёда неки мартабага эришсак, барчасида уларнинг ҳақлари бор. Ҳатто улар ўзларининг фарзанд олдидаги бурчларини адо қилмасалар ҳам, бизлар уларни фарзанд сифатида қадрлашга мажбурмиз.

Ҳаётда оталик бурчини адо қилмайдиган эркаклар, оналик меҳрини фидо қилмайдиган аёллар топилиб туради. Ҳатто сериаллар таъсирими, охирзамон аломатими, ҳар ҳолда “ўзим учун яшашим керак!” деган шиорлар аёлларда тобора кўпайиб бормоқда, буни тан оламиз. Бироқ улар нодон бўлса, фарзанд ҳам оқпадар бўлиш йўлини ихтиёр қилурми? Эртага нима бўлади, бу аҳволда?

Бугунги кунда барча соҳадаги асосий камчилик ҳар ким бировдан ўз ҳуқуқини талаб қилиб, унинг ҳақ ва ҳуқуқлари ҳақида деярли ўйлаб кўрмаслиги ва бошқалар ўз вазифаларини адо қилмаслиги ҳақида дунё айвонида (ижтимоий тармоқларда) бонг уриб, ўз вазифасини унутиб қўйишлиги бўлиб турибди.

Бу иллат оилада ҳам ўз ҳукмронлигини ўтказмоқда. Аёллар-ку, ожиза, уларни тушунса бўлади. Аммо эрлар ҳам уялмай-нетмай, заррача ор қилмай, бир хотинни йўлга сола олмай ҳокимиятгача боришмоқда.

Ўзим шахсан шундай тадбирларда қатнашганман. Юқори ташкилотларга бориб, “хотиним билан яраштириб қўйинглар” деганларни муҳокама қилганмиз. Уларнинг ишларини маҳалла фаоллари ҳам, масжид ходимлари ҳам ижобий ҳал қилишга ожиз. У тараф ҳам ўз ҳақини талаб қилади, бу тараф ҳам.

Шунингдек, ҳукуматдан ҳақ талаб қилиш ҳам бор. Ўзларини жабрдийда қилиб кўрсатади. Яхшилаб суриштирсангиз, ўзларининг фуқаролик бурчларини адо қилмайди.

Инсон аввало ўз нафси олдида адолатли бўлиши керак. Ана ундан кейин қайсидир сабаблар туфайли муаммоларга дуч келса, майли ҳаққини сўрасин. Аслида ҳамма ўз бурчи ва вазифасига содиқ бўлса, бунчалар муаммолар кўп бўлмас эди. Илло бўлса ҳам онда-сонда учрар эди.

Муқаддас Ислом дини таълимотларида ҳам жаннатдаги олий мартабаларга етишиш учун Аллоҳ таолога ибодат қилиш, бандаларнинг ҳаққига тажовуз қилмаслик шарти бор.

Агар сиз бурчингизни сидқидилдан адо қилсангиз, шунда барака топасиз, иншаАЛЛОҲ.

Улуғбек қори ЙЎЛДОШЕВ