Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
05 Феврал, 2025   |   6 Шаъбон, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:10
Қуёш
07:30
Пешин
12:42
Аср
16:03
Шом
17:47
Хуфтон
19:02
Bismillah
05 Феврал, 2025, 6 Шаъбон, 1446

Муҳаммад алайҳис саломнинг 99 исмлари

23.01.2017   59169   4 min.
Муҳаммад алайҳис саломнинг 99 исмлари
  • Муҳаммад- мақталувчи.
  • Аҳмад- Аллоҳга ҳамд айтувчи.
  • Ҳамид- Аллоҳга ҳамду сано айтувчи.
  • Маҳмуд- мақталган.
  • Аҳид- фазилатлар бобида ягона.
  • Воҳид- ахлоқ- одобда ягона.
  • Ҳошир- ўз умматларини қиёмат куни маҳшаргоҳга йиғувчи.
  • Оқиб- ҳамма пайғамбарлар охири.
  • Тоҳо- бу сўзнинг маъноси Аллоҳгагина маълум.
  • Ёсин- бу сўзнинг маъноси ҳам Аллоҳгагина маълум.
  • Тоҳир- тоза, пок.
  • Мутаҳҳар- дили покланган.
  • Таййиб- пок, хуштабиат.
  • Саййид-Хожа.
  • Расул- элчи, пайғамбар.
  • Набий- пайғамбар.
  • Расулур-роҳма- раҳмат пайғамбари.
  • Қаййим- тўғри йўлдан борувчи.
  • Жомиъ - барча яхши фазилатларни ўзида мужассам этувчи.
  • Муқтафий – эргашувчи (ҳақ йўлга).
  • Муқаффий – эргаштирувчи (ўзига).
  • Расулулмалоҳим – жангу жаҳон пайғамбари.
  • Расулур- роҳа – роҳат пайғамбари.
  • Комил – етук.
  • Иклил – тож.
  • Муддассир – қўрқувдан матоҳга ўраниб олган.
  • Муззаммил – муддассир.
  • Абдуллоҳ – Аллоҳнинг бандаси.
  • Ҳабибуллоҳ – Аллоҳнинг суюклиси.
  • Сафийюллоҳ – Аллоҳнинг танлагани.
  • Нажийюллоҳ – Аллоҳнинг сирдош дўсти.
  • Калимуллоҳ – Аллоҳ билан сўзлашувчи.
  • Хотамуланбиё – набийлар охири, уларнинг хотимаси.
  • Хотамурросул - Расуллар хотимаси.
  • Муқйий – динни тургизгувчи (ривожлантиргувчи).
  • Мунжий – халоскор.
  • Музаккир – эслатувчи (Аллоҳни ва охиратни).
  • Носир – ёрдам этувчи.
  • Мансур – ёрдам берилган, душманлари устидан зафар топган.
  • Набийюр – роҳма – раҳмат пайғамбари.
  • Набийюттавба – тавбага тарғиб этувчи пайғамбар.
  • Ҳарисун алайкум – умматларига меҳрибон.
  • Маълум – ҳаммага маълум.
  • Шаҳир – ҳаммага машҳур.
  • Шоҳид – гувоҳ.
  • Шаҳид – гувоҳ.
  • Машҳуд – гувоҳлик берилган.
  • Башир – хушхабар берувчи.
  • Мубашшир - хушхабар берувчи.
  • Назир – азоблардан огоҳлантиргувчи.
  • Мунзир – охират азобларидан огоҳлантиргувчи.
  • Нур – нур.
  • Сирож – чироқ, қуёш.
  • Мисбоҳ – чироқ.
  • Ҳудо – ҳидоят қилгувчи.
  • Мухтор – танлаб олинган.
  • Ажир – динга хизмат қилгувчи.
  • Жаббор – айбларни ёпгувчи.
  • Абул – Қосим – Қосимнинг отаси.
  • Абул – Тоҳир – Тоҳирнинг отаси.
  • Абут – Таййиб – Таййибнинг отаси.
  • Абу Иброҳим – Иброҳимнинг отаси.
  • Мушаффаъ – шафоат ҳуқуқи берилган.
  • Шафиъ – шафоат этувчи (қиёмат куни гуноҳкор умматларнинг кечирилишини Аллоҳдан сўровчи).
  • Солиҳ – яхши ишларни қилувчи, Аллоҳнинг буйруқларини адо этувчи.
  • Муслиҳ – ислоҳ этувчи, тузатувчи (ўртани).
  • Муҳаймин – умматлари ишини кузатиб турувчи.
  • Содиқ – ростгўй.
  • Мусаддиқ – тасдиқ этувчи.
  • Сидқ – ростгўй.
  • Саййидулмурсалин – пайғамбарлар ҳожаси.
  • Имомулмуттақин – тақводорлар пешвоси.
  • Қоидулғуррил – муҳажжалин – қиёмат куни сажда қилган аъзоларидан нурлар чиқиб турувчи ибодатли умматларини жаннатга элтувчи.
  • ҲалилурРаҳмон – Раҳмоннинг дўсти.
  • Барр – хайрли, солиҳ амаллар қилувчи.
  • Мабарр – ҳамма яхшиликлар манбаи.
  • Важиҳ – гўзал юзли.
  • Насиҳ – насиҳатгўй.
  • Носиҳ – насиҳатчи.
  • Вакил – вакил, ишонч эгаси, кафил.
  • Мутаваккил – таваккал этувчи.
  • Кафил – кафил, кафолатига олувчи.
  • Шафиқ – шафқатли, меҳрибон.
  • Муқимус – сунна – суннатни тикловчи.
  • Муқаддас – улуғланувчи, гуноҳлардан пок.
  • РуҳулҚудус – муқаддас руҳ.
  • РуҳулҲақ – ҳаққоний руҳ.
  • РуҳулҚист – адолатли руҳ.
  • Кофий – кифоя қилувчи (диний эҳтиёжларга).
  • Муктафий – кифояланувчи (Аллоҳнинг амрлари билан).
  • Болиғ – олий даражаларга етган.
  • Мубаллиғ – Аллоҳ томонидан келган барча диний аҳкомларни умматларига тўла етказувчи.
  • Шофий – шифокор (қалб касалликларига ва маънавий иллатларга нисбатан).
  • Восил – етишувчи (Аллоҳнинг розилиги ва дийдорига).
  • Мавсул – етишилувчи (яъни он ҳазратнинг шафоатларига ва дийдорларига умматлари етишурлар, иншооллоҳ).
  • Собиқ – барча фазилат ва шарафда олдинда борувчи.
  • Соиқ – умматларини бу дунёда иймон ва амал сари, охиратда эса, дўзахдан жаннат сари ҳайдовчи.
  • Ҳодий – тўғри йўдга бошловчи.
  • Муҳдий – ҳадия, эҳсон соҳиби.

Тошкент ислом институти 4-курс талабаси

Тожиддинов Абдуссомад Абдулбосит ўғли

Сийрат ва ислом тарихи
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Лаззати кетади-ю, гуноҳи қолади...

5.02.2025   27   2 min.
Лаззати кетади-ю, гуноҳи қолади...

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Ҳакимлардан бири айтади: “Одам дард олдида йиқилиши айб эмас, балки лаззатлар жарлигига қулаб кетиши ҳақиқий айбдир”.

Алий розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, у зот: “Гуноҳдан лаззатлансанг,  у лаззат арийди, унинг гуноҳи эса қолади. Агар яхшилик йўлида хорисанг, чарчоқлар тарқаб кетади, яхшилик (фойдага) қолади”, дедилар.

Мен Шайх Алий Тантовийдан ҳаётларида ўқиган энг гўзал ҳикмат қайси эканини сўраганимда, у зот: “Етмиш йилдан ошибдики, ўқиш билан бандман ва Ибн Жавзий раҳимаҳуллоҳнинг “Сайдул-хотир” китобида ривоят қилган “Шак йўқки, тоатнинг машаққати кетади ва унинг савоби қолади, маъсиятларнинг лаззати кетади ва унинг гуноҳи қолади” деган ҳикматидан гўзалроғини ўқиганим йўқ”, деган эдилар. 

Ушбу маъноларни Кусаййир Изза ҳам айтиб, бундай деганлар:

 Ҳаромдан тотсанг гар лаззат қаймоғин,
Мазаси кетиб қолар, гуноҳи-ори...

Доимо ёдингизда тутингки, ҳаётда инсонни чалғитадиган зийнатлар қаршисида нафс устидан ғолиб бўлишдан-да лаззатлироқ нарса йўқ.

Ҳар кишининг ўз лаззат унсурлари бор:

Обидларнинг лаззати муножотда.

Уламоларнинг лаззати тафаккурда.

Сахийларнинг лаззати эҳсонда.

Муслиҳлар (ислоҳотчилар)нинг лаззати ҳидоятда.

Бадбахтларнинг лаззати биров билан ғижиллашишда.

Пасткашнинг лаззати дилозорликда.

Залолатдагиларнинг лаззати иғво ва бузғунчиликда.

Ҳеч нафсингиздан: “Менинг лаззатим нимада?” деб сўраб кўрганмисиз. Ҳаётнинг қадр-қимматини белгилайдиган лаззат пулдор бўлиш, обрў орттириш, катта-катта мансаб­ларда эмас. Аслида у  ўзингиздан кейин қолдирадиган яхши номдадир... У – риёсиз қилаётган яхши ишингизда. У – фойдали илмда. У – фарзандларингизга ўргатган илмингизда. Улар Қуръон тиловати ила сизга савоб йўллашади. Сиз ундан дунё ва охиратда фойда оласиз. Ҳаётнинг мазмуни бўлган лаззат – бу бирор-бир яхши одатдир. Сиздан кейин атрофингиздагилар уни одат қилиб, ҳаётларига татбиқ этадилар. Бу лаззат ҳаётнинг қайси жабҳасида бўлмасин, Аллоҳнинг розилигига эриштиради...

Ҳассон Шамсий Пошонинг "Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар" номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.

Мақолалар