19 Сентябр, 2024, 16 Рабиъул аввал, 1446
19 Сентябр, 2024, 16 Рабиъул аввал, 1446
Намоз – уяли телефоннинг қувватлагичи (зарядка қилувчи батарея) кабидир. Агар телефонни қувватлаб олмасанг, экрани ўчади, жим бўлади. Агар сен ўзингни ҳар кунлик намоз билан қувватлаб олмасанг, нурни, тил бурролиги, ҳикматни, хотиржамликни йўқотиб, безовталик, қўрқув ва гоҳида аҳмоқликка мубтало бўласан.
Сен намоз сабабли ҳикмат билан гапирасан. Намоз сабабли ҳалим бўласан. Гўзал хулқларнинг барчаси Аллоҳ таолонинг ҳузуридаги неъматдир. Агар Аллоҳ таоло бир бандасини яхши кўрса, унга гўзал хулқ ато этади.
Аллоҳ таоло Қуръони Каримда шундай деган:
“Аллоҳнинг раҳмати ила уларга мулойим бўлдинг” (Оли Имрон, 159).
Яъни “Эй Муҳаммад, Бизга ибодат қилиш ила боғланиш орқали қалбингда раҳмат ўрнашди. Ўша раҳмат сабабли иймон келтирганларга нисбатан мулойим бўлдинг. Боғланиш бор ва раҳмат бор. Боғланиш ибодат, намоз, зикр. Шулар сабабли раҳмат келади. Раҳмат эса мулойимликка сабаб бўлади. Сен одамларга мулойим бўлганинг учун улар атрофингга тўпландилар. Агар сен Биздан узилган, ибодатга бепарво бўлганингда, қалбинг қасоват (қаттиқлик)га тўларди. Қалбдаги бу қаттиқлик қўпол ва дағал муомалага сабаб бўлади. Натижада, атрофингдан одамлар тарқалиб кетарди.
Аллоҳ таоло марҳамат қилади:
“Агар қўпол, қалби қаттиқ бўлганингда, атрофингдан тарқаб кетар эдилар” (Оли Имрон, 159).
Қоида шу!
Аллоҳга ибодат ила боғаланасан, шунда қалбинг раҳматга тўлади. Раҳмат эса мулойим муомала кўринишида акс этади. Натижада, одамлар сен томонга кела бошлайди.
Аллоҳга ибодат қилмай, Ундан узиласан, натижада, қалбинг қасоватга тўлади. Қасоват, қаттиқлик эса қўпол, дағал муомала кўринишида акс этади. Охир оқибат атрофингдан одамлар тарқалиб кетади.
Энди юқоридаги оятни тўлиқ келтирамиз:
“Аллоҳнинг раҳмати ила уларга мулойим бўлдинг. Агар қўпол, қалби қаттиқ бўлганингда, атрофингдан тарқаб кетар эдилар. Бас, уларни афв эт. Уларга истиғфор айт ва улар билан ишларда машварат қил. Азму қарор қилганингдан сўнг Аллоҳга таваккал қил. Албатта, Аллоҳ таваккал қилувчиларни севадир”.
Намоз ўқувчи инсоннинг энг катта белгиси – қалбининг мулойим ва меҳрибонлигидир. Унинг қалбида қўполлик бўлмайди. Балки раҳмат бўлади, меҳрибонлик, раҳм-шафқат бўлади. Фарзандларига меҳрибон, аёлига меҳрибон, қариндошларига меҳрибон, қўшниларига меҳрибон, дўстларига меҳрибон ва атрофидаги диндошларига нисбатан меҳрибон бўлади. Нафақат инсонлар, балки ҳайвонларга ҳам меҳрибон бўлади.
Бир қўшиқчи йигит Абу Ҳанийфа раҳимаҳуллоҳни безовта қиларди. У тун бўйи “Мени зое қилишди. Қандай йигитни зое қилишдия” деб қўшиқ айтарди. Кейин бу овоз эшитилмай қолди. Имом билдиларки, йигитга нимадир бўлган. Суриштирсалар, у қамоқда экан. Қамоқхона раҳбарига бориб, йигитни бўшатишини сўрадилар. Йигит дарҳол бўшатилди. Кейин уловларига уни ҳам мингаштириб уйларига қайтдилар. Йўлда келаётганда йигитдан “Ҳой йигит, сени зое қилдикми?” деб сўрадилар. Йигит “Йўқ, зое қилмадингиз, эътибор бердингиз, қамоқдан олиб чиқдингиз, тавба қилишимга сабабчи бўлдингиз” деди.
Мана сизга намозхон, Аллоҳга ибодат ила боғланган кишининг ҳоли ва таъсири!
Эй дўстим! Унутманг! Сизнинг меҳрибонлигингиз, қалбингизнинг мулойимлиги Аллоҳга ибодат ила боғланишингиз аломатидир.
Мўмин одам раҳм-шафқат, одоб, тавозеъ ва муҳаббат манбаидир. Намозхон қўпол бўлмайди. Намозхон уятсиз бўлмайди. Бўлиши мумкинмас!
Намозхон ҳаром мол еювчи бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!
Намозхон алдоқчи бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!
Намозхон мутакаббир бўлмайди! Бўлиши амри маҳол!
Амри маҳол! Амри маҳол! Минг марта амри маҳол!
Аллоҳга ибодат ила боғлансанг, сендан меҳрибонлик, мулойимлик, лутф, адолат, инсоф, тавозеъ ва бошқа гўзал сифатлар тарала бошлайди. Шунинг учун ҳам Аллоҳга ибодат ила боғланган мўминнинг жамиятда катта таъсири бор.
Аллоҳга ибодат ила боғланмаган тили бурро бўлган мингта нотиқ кишилар ўзларининг таҳлиллари, далиллари билан ҳам битта одамга таъсир ўтказолмайдилар.
Аммо Аллоҳ таолога ибодат қилиш ила боғланган биргина инсон сўзи билан, ҳоли билан минглаб одамларга таъсир ўтказади.
Аллоҳ таоло барчамизнинг намозга, зикрга, Қуръон тиловатига бўлган ғайратимизни, шавқимизни зиёда этиб, ибодатда бардавом, гуноҳлари кечирилган ва қалби салим бандаларидан бўлишимизни насиб этсин, омин!
Доктор Муҳаммад Ротиб Набулсийнинг мавъизаларидан
Нозимжон Иминжонов таржимаси
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Қиз бола бажара оладиган энг яхши иш – оддий (қилиш осон), доимий (қиз бола бутун умр, узлуксиз, ҳар куни қила оладиган), яхши таъсир кўрсатадиган, кўплаб савоб келтирадиган ишдир.
Биз бу сифатларни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг сўзларидан, у зотнинг уйларидаги ҳолатлардан ўргандик.
Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Аллоҳ учун энг суюкли амал – оз бўлса ҳам, бардавом амалдир», дер эдилар». Имом Муслим ривоят қилган.
Кичик бўлса ҳам, бардавом, мунтазам, доим қилинган ишлар кўп бўлса ҳам, бардавом бўлмаган ишдан яхши экан. Демак, савоб олиш учун, Аллоҳ бизни яхши кўриши учун фақат катта, кўп ишларни қилишга мажбур эмас эканмиз. Роббимизга биз қиладиган ишнинг катта-кичиклиги эмас, бардавом қилиниши суюкли экан. Кичик бир яхши амални ҳам доим, ҳар куни, канда қилмай бажарсак, Роббимизга суюкли бўлаверар экан.
Саҳоба ва тобеъинлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашиш, ўрнак олиш учун у зотнинг кундалик ишларини, феълларини билишга жуда қизиқишар эди.
Буюк тобеъинлардан Масруқ ибн Аждаъ роҳимаҳуллоҳдан ривоят қилинади:
«Оиша розияллоҳу анҳодан «Расулуллоҳ қандай амални яхши кўрар эдилар?» деб сўрасам, «Доимий амални», дедилар.
Бошқа ривоятда Оиша розияллоҳу анҳо: «Расулуллоҳга энг суюкли амал – давомли бажариладиган амал эди», деганлар. Имом Бухорий ривоят қилган.
Яна бир тобеъин – Алқама ибн Қайс ҳам Нахаъийдан шунга ўхшаш ривоят келтирган:
«Мўминларнинг онаси Оишадан «Расулуллоҳнинг амаллари қандай эди?» деб сўраган эдим, «Расулуллоҳнинг амаллари дийма эди», дедилар».
Араблар «дийма» деб чақмоқсиз, момақалдироқсиз, узоқ ва сокин ёғадиган ёмғирни айтишади.
Оиша розияллоҳу анҳо айтадилар:
«Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳар бир ишни мукаммал бажарар эдилар. Бетоб бўлиб ёки чарчаб ухлаб қолиб, тунги намозларини ўқий олмай қолсалар, кундузи ўн икки ракъат қилиб ўқиб қўяр эдилар». Имом Муслим ривояти.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қайси ишга кўл урмасинлар, уни мукаммал бажарар эдилар, уни пухта, эътибор билан адо этар эдилар, энг асосийси – ўша ишда бардавом бўлар эдилар. Оиша онамиз бунга ҳаётий мисол келтириб, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳар куни кечаси нафл намоз ўқиганларини, бирор марта қолдирмаганларини айтяптилар. Мабодо беморлик ёки чарчоқ туфайли ўқий олмай қолсалар, худди сиз билан биз фарз намознинг қазосини ўқигандек, кундузи ўн икки ракъат қилиб ўқиб қўяр эканлар. Бир амални давомий қилиш, уни бирор марта ҳам қолдирмасликка уринишнинг энг ёрқин мисоли мана шудир.
Пайғамбар соллаллоҳу алайҳи васаллам саҳобаларининг ҳолатини доим назорат қилардилар, бир ишни бардавом қилган одамни мақтар эдилар, бирор ишни бир муддат қилиб, кейин ташлаб қўядиган кишини койир эдилар.
Абдуллоҳ ибн Амр розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:
«Аллоҳнинг Расули соллаллоҳу алайҳи васаллам менга «Тунги намозни баъзан ўқиб, кейин ташлаб қўядиган Фалончи каби бўлмагин!» деганлар». Имом Бухорий ривояти.
Энди сизга бир савол:
Ҳаётингизда давомли, узлуксиз қиладиган бирор ишингиз, яхши амалингиз борми?
Абдуллоҳ Абдулмуътий, Ҳуда Саъид Баҳлулнинг
“Қулоғим сенда қизим” китобидан Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ таржимаси.
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 