Инсоният тарихидаги биринчи шифохона мусулмон оламида пайдо бўлган. Дастлабки очилган шифохоналарда иккита бўлим бўлган. Улардан бирида талабаларга тиббиёт илмидан дарс берилган, иккинчисида эса беморлар ётиб даволанишган.
Ҳозирги Ўзбекистон ҳудудида қадимда ҳам даволаш муассасалари фаолият юритган. Хусусан, Амир Темур бошқа мамлакатларнинг машҳур табибларини пойтахт Самарқандга олиб келиб, махсус шифохоналар очган. Мовароуннаҳр ва Хуросонда шифохоналар учун алоҳида бинолар қурилган. Шифохоналар очишга Алишер Навоий ҳам катта аҳамият берган. Туркистоннинг баъзи вилоятларида махсус шифохоналар бўлгани манбаларда қайд этилган.
Робия ЖЎРАҚУЛОВА
тайёрлади
Отанинг овози онанинг овозидан кучли. Лекин гап унинг баландлигида эмас... Оилада онанинг овози баланд чиқса, у билан фарзанднинг муомиласи тез орада тикланади. Чунки онанинг ҳиссиётларини бола онанинг қорнидаёқ ҳис қила бошлаган, онанинг кечинмалари қамровини билади. Аммо отанинг овози баланд чиқса, энди бу бошқа ҳиссиёт бўлади...
Болалар учун ота ҳаётдаги тиргак, ҳимоя воситаси дунёдаги барқарор ҳаёт тимсолидир. Ана шу мақом эгасининг овози баланд кўтарилса, ғазаби келса, бу фарзанд учун жуда жиддий масаладир.
Айни пайтда, масаланинг иккинчи томони ҳам бор. Бунда оталарга ҳам катта масъулият тушадики, улар оилада овозларини имкон қадар баланд кўтармасликлари лозим. Чунки бу билан фарзанд нафақат ғамгин бўлади, балки бунда қўрқув пайдо бўлиши, у ўз фикр ва ҳиссиётларини айтишга чўчиб қолиши мумкин.
Оталар фарзандларининг тушкунликка тушиб, сиқилиб қолишларига сабабчи бўлиб қолмаслиги лозим. Қолаверса, ота оиладаги муаммони овозни баланд кўтариш билан ҳал қиламан, деб ўйласа, бу ҳол фарзанд учун бора-бора оддий ҳолга айланиб қолади. Келажакда у ҳам шу йўлни тутади. Ҳатто, кун келиб, ота-онаси билан ҳам баланд овозда гаплашиши эҳтимоли бор. Демак, ҳақиқий оталик овознинг баландлигида эмас, балки меҳрибонлик ила ҳайбат ҳосил қилишда.
Баъзида ишдан уйга чарчаб келганимизда фарзандларимизнинг шўхлиги малол келиб қолса, сабрли бўлайлик. Уларга биз оталарнинг меҳри ва эътибори жуда кераклигини унутмайлик.
Акбаршоҳ РАСУЛОВ