Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
20 Сентябр, 2024   |   17 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:50
Қуёш
06:09
Пешин
12:21
Аср
16:35
Шом
18:26
Хуфтон
19:40
Bismillah
20 Сентябр, 2024, 17 Рабиъул аввал, 1446

Миср университетида Насафий асарлари дарслик сифатида ўқитилмоқда

7.12.2018   2441   2 min.
Миср университетида Насафий асарлари дарслик сифатида ўқитилмоқда

Аллома Абу Муъин Насафийнинг ислом фалсафасига бағишланган “Табсиратул-адилла фи илмил-калом” (“Калом илмидаги далиллар кўзгуси”), “Ат-тамҳид ли қавоидит-тавҳид фий илмил-калом” (“Калом илмидаги тавҳид қоидалар учун ягона китоб”), “Баҳрул-калом” (“Калом денгизи”) асарлари Мисрнинг Ал-Азҳар университетида дарслик сифатида ўқитилмоқда. Бу ҳақда 5 декабрь куни Қашқадарё вилояти ҳокимлигида бўлиб ўтган “Илму зиёси кўзларга тўтиё бўлган аллома” номли илмий анжуманда маълум қилинди.

"Турон24" нашрининг ёзишича, Насафийнинг асарларидан бугун жаҳондаги 100 дан зиёд олий ўқув юртларида фойдаланилмоқда.

“Ҳақиқат қиличи” номи билан машҳур алломанинг “Баҳрул-калом” ва “Табсиратул-адилла фи илмил-калом” китобларида эзгу туйғуни тилга чиқариш эмас, қалбдан ўтказиш иймоннинг белгиси экани уқтирилади, – деди Республика маънавият ва маърифат маркази бўлим бошлиғи Эргаш Даминов. – Аммо айрим ақидапарастлик йўналишидаги тарафкашлар тилдаги ҳам, дилдаги ҳам ёлғон экани, инсоннинг эътиқодда қанчалик собитлиги фақат амалида кўринишини ёқлайди, амалдан бошқасини рад этади. Айнан мана шундай қарашлар ҳозир кўпгина давлатларда қонли низоларга сабаб бўлаяпти".

“Насафийнинг бизгача етиб келган уч асари моҳиятан тўғри йўлга даъват, нотўғри йўлдан қайтаришга қаратилган, – деди профессор Муҳаммаджон Қуронов. – Унинг “Ат-тамҳид ли қавоидит-тавҳид фий илмил-калом” китобида “Илмдаги қашшоқлик куфрга яқиндир” деб ёзилган. Янги асрда динда адашишларга олиб келаётган сабаб ҳам шу – илмдан узоқлашган одам куфрга яқин бўлади. Бугун расмий гапларнинг даври ўтди. Ўзини зиёлиман деб санаган ҳар бир киши Насафийдан уч ҳикматни ёддан билиши керак”.

1027 йили Қарши (Насаф)да туғилиб, 1114 йили Самарқандда вафот этган Абу Муъин Муҳаммад ан-Насафийнинг 15 та асар ёзгани фанга маълум. Шулардан учтаси сақланиб қолган.

Мазкур қўлёзмалар ҳозир Дубай, Дамашқ, Искандария кутубхоналарида сақланмоқда. Ушбу уч манба дунё олимлари томонидан таржима қилиниб, 200 дан ортиқ давлатда, жумладан, 1886 йили Бағдодда, 1908 йили Қоҳирада нашр этилган.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар

Аввал бурчингизни адо қилинг

19.09.2024   2921   2 min.
Аввал бурчингизни адо қилинг

Биз йўқлик даштида, жонимиз руҳият оламида эди. Отамиз ва онамиз сабабидан бизлар ёруғ оламни кўрдик. Бу дунёда неки мартабага эришсак, барчасида уларнинг ҳақлари бор. Ҳатто улар ўзларининг фарзанд олдидаги бурчларини адо қилмасалар ҳам, бизлар уларни фарзанд сифатида қадрлашга мажбурмиз.

Ҳаётда оталик бурчини адо қилмайдиган эркаклар, оналик меҳрини фидо қилмайдиган аёллар топилиб туради. Ҳатто сериаллар таъсирими, охирзамон аломатими, ҳар ҳолда “ўзим учун яшашим керак!” деган шиорлар аёлларда тобора кўпайиб бормоқда, буни тан оламиз. Бироқ улар нодон бўлса, фарзанд ҳам оқпадар бўлиш йўлини ихтиёр қилурми? Эртага нима бўлади, бу аҳволда?

Бугунги кунда барча соҳадаги асосий камчилик ҳар ким бировдан ўз ҳуқуқини талаб қилиб, унинг ҳақ ва ҳуқуқлари ҳақида деярли ўйлаб кўрмаслиги ва бошқалар ўз вазифаларини адо қилмаслиги ҳақида дунё айвонида (ижтимоий тармоқларда) бонг уриб, ўз вазифасини унутиб қўйишлиги бўлиб турибди.

Бу иллат оилада ҳам ўз ҳукмронлигини ўтказмоқда. Аёллар-ку, ожиза, уларни тушунса бўлади. Аммо эрлар ҳам уялмай-нетмай, заррача ор қилмай, бир хотинни йўлга сола олмай ҳокимиятгача боришмоқда.

Ўзим шахсан шундай тадбирларда қатнашганман. Юқори ташкилотларга бориб, “хотиним билан яраштириб қўйинглар” деганларни муҳокама қилганмиз. Уларнинг ишларини маҳалла фаоллари ҳам, масжид ходимлари ҳам ижобий ҳал қилишга ожиз. У тараф ҳам ўз ҳақини талаб қилади, бу тараф ҳам.

Шунингдек, ҳукуматдан ҳақ талаб қилиш ҳам бор. Ўзларини жабрдийда қилиб кўрсатади. Яхшилаб суриштирсангиз, ўзларининг фуқаролик бурчларини адо қилмайди.

Инсон аввало ўз нафси олдида адолатли бўлиши керак. Ана ундан кейин қайсидир сабаблар туфайли муаммоларга дуч келса, майли ҳаққини сўрасин. Аслида ҳамма ўз бурчи ва вазифасига содиқ бўлса, бунчалар муаммолар кўп бўлмас эди. Илло бўлса ҳам онда-сонда учрар эди.

Муқаддас Ислом дини таълимотларида ҳам жаннатдаги олий мартабаларга етишиш учун Аллоҳ таолога ибодат қилиш, бандаларнинг ҳаққига тажовуз қилмаслик шарти бор.

Агар сиз бурчингизни сидқидилдан адо қилсангиз, шунда барака топасиз, иншаАЛЛОҲ.

Улуғбек қори ЙЎЛДОШЕВ