Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳим
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъатининг
2020 йилги закот миқдори бўйича
ҚАРОРИ
Маълумки, закот Ислом арконларидан бири бўлиб, моли нисобга етган киши бир йилда бир марта уни адо қилиши фарз ҳисобланади. Одатда, ҳар йили Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати томонидан нисоб миқдори Рамазон ойида эълон қилинар эди. Лекин, бугунги кунда бутун дунё бўйлаб, жумладан, юртимизда ҳам коронавирус пандимеяси тарқалишининг олдини олиш мақсадида, юртимизда карантин эълон қилиниши сабабли, заруратсиз уйдан ташқарига чиқиш мумкин бўлмай қолди.
Табиийки, бундай пайтда аҳолининг моддий ёрдамга муҳтож бўлган қисмини қўллаб-қувватлашнинг зарурати туғилди ва айни пайтда бу ажр-савоби кўп бўлган амалдир. Мана шундай вазиятда моли нисобга етган бой-бадавлат кишилар молларининг закотини ҳам ҳақдорларга беришлари айни савобли амаллар сирасига киради.
Мазкурларни инобатга олган ҳолда Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати закот нисобини Шаъбон ойида чиқаришга қарор қилди. Зеро, Шаъбон ойи ҳам фазилатли ойлардан биридир. Қолаверса, ҳозирги синовли даврда закот бериш муҳтожларга янада манфаатли бўлиб, закотнинг савобини бир неча баробар кўпайишига сабаб бўлади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати 1 грамм тиллонинг бугунги кундаги ўртача нархи 250 000 (икки юз эллик минг) сўм эканини эътиборга олиб, милодий 2020 йил (ҳижрий 1441 йил) учун ЗАКОТ нисобини (85 г. тиллодан) 21 250 000 (йигирма бир миллион икки юз эллик минг) сўм деб белгилади. Мазкур қийматнинг қирқдан бири (1/40), яъни закот учун чиқариладиган қисми 531 250 (беш юз ўттиз бир минг икки юз эллик) сўмга тенг бўлади.
Шунга кўра, зарурий эҳтиёжидан ташқари бир йил давомида 21 250 000 (йигирма бир миллион икки юз эллик минг) сўмдан ортиқ маблағга эга бўлган мусулмон киши, жами маблағининг қирқдан бири (1/40)ни закот сифатида камбағал ва фақирларга бериши фарздир.
Аллоҳ таоло бойларнинг ҳимматига барака, фақирларга қаноат ато айлаб, Ўзининг раҳмати ила бошимиздаги бу иллатни тез орада даф қилсин. Омин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво ҳайъати
13 апрель 2020 милодий сана 19 Шаъбон 1441 ҳижрий сана
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
Зикр араб тилида "эслаш", "ёдга олиш" деган маънони англатади. Шариатимиз истилоҳида эса Аллоҳни эслаш, Унинг буюклигини эътироф қилиш ва банданинг Яратганга бўлган муҳаббатини изҳор этиш демакдир. Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай деган:
"Мени зикр қилинг, Мен ҳам сизни ёдга оламан. Менга шукр қилинг ва ношукурлик қилманг!" (Бақара сураси, 152-оят).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам зикрнинг фазилатлари ҳақида кўплаб ҳадислар айтганлар. Масалан: "Ким Аллоҳни кўп зикр қилса, Аллоҳ ҳам уни эслайди" (Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти).
Ислом уламолари зикрни турли тоифаларга ажратганлар. Қуйида уларнинг баъзилари келтирилади:
Қалбий зикр (ботиний зикр).
Бу зикр тил билан айтилмайди, балки инсон қалбида Аллоҳни доимо эслаб юриши билан амалга оширилади. Бу ҳақда Аллоҳ таоло бундай дейди:
"Улар тик турганларида ҳам, ўтирганларида ҳам ва ёнбошлаган ҳолларида ҳам Аллоҳни зикр қиладилар…" (Оли Имрон сураси, 191-оят).
Лисоний зикр (тил билан айтиладиган зикр).
Бу зикр тил орқали Аллоҳнинг исмларини ёки Унинг буюклигини мадҳ этиш орқали амалга оширилади. Масалан:
Тасбиҳ (سبحان الله) – "Аллоҳ покдир";
Таҳлил (لا اله الا الله) – "Аллоҳдан бошқа илоҳ йўқ";
Такбир (الله أكبر) – "Аллоҳ буюкдир";
Таҳмид (الحمد لله) – "Ҳамд (мақтов) Аллоҳгадир".
Бу зикрлар ҳақида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам бундай деганлар:
"Субҳаналлоҳ, Алҳамдулиллаҳ, Лаа илаҳа иллаллоҳ ва Аллоҳу акбар – бу сўзлар осмон ва ер оралиғини тўлдиради" (Имом Муслим ривояти).
Қуръон тиловати ҳам зикр саналади. Аллоҳ таоло Қуръонни зикр сифатида таърифлаган:
"Бу (Қуръон) эслатмадир (зикрдир). Ким хоҳласа, Парвардигорига йўл тутар" (Муззаммил сураси, 19-оят).
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: "Сизларнинг энг яхшиларингиз Қуръонни ўрганиб, бошқаларга ўргатганларингиздир", деганлар (Имом Бухорий ривояти).
Дуолар ҳам зикр ҳисобланади. Ҳар қандай дуо – Аллоҳни зикр қилишнинг бир шаклидир. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам кўп дуолар қилганлар ва умматларини ҳам бунга тарғиб қилганлар.
Жамоат билан қилинадиган зикр.
Зикр жамоат билан қилинса, унинг ажри янада кўп бўлади. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: "Бир гуруҳ одамлар Аллоҳнинг уйларидан бирига тўпланиб, унда Аллоҳнинг китобини ўқиб ва уни ўзаро ўрганиб чиқишса, уларнинг устига хотиржамлик нозил бўлади, раҳмат уларни қоплайди ва фаришталар уларни ўраб олади", деб марҳамат қилганлар. (Имом Муслим ривояти)
Амалий зикр (ибодат билан амалга ошириладиган зикр).
Намоз, рўза, садақа, ҳаж ва бошқа ибодатлар ҳам зикрнинг бир шаклидир. Чунки бу ибодатларни бажариш орқали инсон Аллоҳни эслайди ва Унга яқинлашади. Қуръони каримда Аллоҳ таоло бундай марҳамат қилади:
"Намозни адо эт. Албатта, намоз (инсонни) фаҳш ва ёмон ишлардан қайтаради. Аллоҳнинг зикри эса, энг улуғидир" (Анкабут сураси, 45-оят).
Зикр ҳар бир мусулмоннинг қалбини тирилтирадиган ва уни Аллоҳга яқинлаштирадиган буюк ибодатдир. Уни қалб билан, тил билан, амалий жиҳатдан ва жамоат билан адо этиш мумкин. Зикр қилишга кўниккан инсоннинг қалби мунаввар бўлади, ҳаёти тинч ва ҳузурли бўлади.
Аллоҳ таоло бизни ҳам Ўзини доимо эслайдиган бандаларидан қилсин!
Абдулмалик АЛИМОВ,
4-курс талабаси.