16 Октябр, 2025, 24 Рабиъус сони, 1447
16 Октябр, 2025, 24 Рабиъус сони, 1447
Ўзбекистон халқаро ислом академияси, мазкур олий билим юрти ҳузуридаги Имом Мотуридий халқаро илмий-тадқиқот маркази ҳамда Германиянинг Мюнстер университети қошидаги Исломшунослик маркази вакиллари ўртасида мулоқот ўтказилди, деб хабар бермоқда “Дунё” АА.
Онлайн шаклда ташкил этилган тадбирда ўзбекистонлик ва германиялик исломшунос олимлар 2018 йилда ўрнатилган ҳамкорлик алоқаларининг ривожланиш жараёнини таҳлил қилган ҳолда, аввал келишилган лойиҳаларнинг истиқболини муҳокама қилди, келажакда ўзаро манфаатли ҳамкорликнинг янги йўналишларини белгилаб олиш юзасидан фикр алмашди.
Жумладан, ислом дунёсининг буюк алломаси, ватандошимиз Имом Мотуридий асарларини биргаликда ўрганиш, ёшлар орасида диний радикализм ғояларига қарши самарали курашишда айнан ушбу ўзбек мутафаккир олимининг илмий меъросидан фойдаланиш, уни дунёга тарқатиш, ушбу тадқиқот марказларида исломшуносликка оид чоп этиладиган нашрларда Мотуридий асарлари ва бошқа ислом динини ўрганишга қаратилган изланишлар натижалари, илмий мақолалар чоп этиб бориш юзасидан ўзаро келишувга эришди.
Томонлар мазкур доирада Ўзбекистон халқаро ислом академияси ва Имом Мотуридий марказида германиялик исломшуносларнинг таҳсил олиши ва илмий изланишлар юритиши, ўзбекистонлик профессор-ўқитувчиларнинг эса немис касбдошларига касб маҳорати кўрсатиш мақсадида Мюнстер университетида тажриба алмашиши ҳамда ушбу лойиҳалар учун ўзаро стипендиялар ажратиш масалаларини атрофлича муҳокама қилди.
Учрашув якунида икки олий билим юрти вакиллари ҳамкорликнинг навбатдаги лойиҳаси сифатида жорий йил октябрь ойида дунё бўйича Имом Мотуридий меъросини ўрганаётган ёш олимларга ўзаро алоқалар ўрнатиш ва янада ривожлантиришга имкон берувчи халқаро анжуман ташкил этишга келишди.
Сермаҳсул ва амалий келишувларга бой бўлган учрашув якунида томонлар бундан буён ҳам лойиҳаларни амалга оширилишини мунтазам мониторинг қилиб бориш тўғрисида аҳдлашиб, ҳамкорликни кенгайтиришга доир қўшимча маълумотлар алмашди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Ислом дини она сутига катта аҳамият беради ва уни чақалоқ учун энг яхши озиқ-овқат манбаи сифатида тан олади. Қуръон ва ҳадисда она сути ҳақида бир неча маротаба таъкидланган ва эмизишнинг фазилатлари ҳақида баён қилинган.
Қуръонда она сутининг аҳамияти ҳақида бир неча оятлар келади:
Бақара сурасининг 233-оятида бундай дейилади: "Оналар фарзандларини тўлиқ икки йил эмизадилар. Бу эмизиш (ҳақи)ни тўла-тўкис беришни хоҳлаганлар учундир". Бу оят эмизишнинг нафақат муҳимлиги, балки унинг муддати ҳақида ҳам кўрсатма беради.
Ҳадислар ҳам она сути ва эмизишнинг аҳамиятини таъкидлайди:
Набий соллаллоҳу алайҳи ва саллам айтдилар: “Ҳар бир чақалоқнинг насибаси унга сут онасидан келади” (Имом Бухорий ривояти). Бу ҳадис она сутининг муҳимлиги, чақалоқни ким эмизишига эътибор бериш кераклигини билдиради.
Ибн Можа ривоятида бундай келади: "Болаларни эмизиш билан оналар фарзандлари билан янада кучли боғланиш ҳосил қилади". Бу ҳадис эмизиш жараёнининг эмоционал ва руҳий аҳамиятини таъкидлайди.
Ислом шариатида эмизиш нафақат тавсия этилади, балки баъзи ҳолатларда мажбурий ҳисобланади:
Вақт ва муддат. Қуръон ва ҳадислар асосида, эмизишнинг максимал муддати икки йил деб белгиланган. Бу муддат бола учун энг мақбул деб қаралади. Аммо ундан кам вақт эмизишга ҳам динимиз қарши эмас. Балки, бу муддат эмизиш орқали она ва болалик (разоат) ҳосил бўлиши муддатидир.
Соғлиқ ва тарбия. Она сути бола саломатлиги ва тарбияси учун муҳимдир. Шунинг учун она имкон қадар фарзандини ўзи эмизиши керак.
Маҳрамлик риштаси. Исломда она сути билан озиқланган болалар ўртасида маҳрамлик (яқин қариндошлик) юзага келади. Бир онанинг сутини эмган болалар ака-ука ёки опа-сингил ҳисобланади. Уларнинг бир-бири билан никоҳланиши ҳаромга айланади.
Динимиз она сутининг аҳамиятини ана шундай юқори даражада баҳолайди. Она сутининг аҳамиятини тан олиш ва уни қўллаб-қувватлаш ҳар бир мусулмон ота-она учун муҳим ҳисобланади.
Ҳомиджон домла ИШМАТБЕКОВ,
Ўзбекистон мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 