Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
15 Январ, 2025   |   15 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:23
Қуёш
07:47
Пешин
12:37
Аср
15:37
Шом
17:22
Хуфтон
18:40
Bismillah
15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446

Рамазоннинг охирги ўн кунлигига тайёрмисиз?

16.05.2020   3437   1 min.
Рамазоннинг охирги ўн кунлигига тайёрмисиз?

Яқиндагина рамазонни бошлаган эдик. Мана дарров йигирма кунни ҳам тамомладик. Энди бу ёғи охирги ўн кунлик. Янада огоҳ, янада савобли ишларга, ибодат қилишга қулай фурсат. Чунки рамазон ойи тугаб бормоқда. Қолаверса олдимизда ажри янада улуғ бўлган кунлар турибди. Охирги ўн кунликда минг ойга тенг бўлган қадр кечаси бор. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳам бу кунларни ғанимат билар эдилар. Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади. “Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам қачон (охирги) ўн кунлик кирса, белни маҳкам боғлаб, кечани тирилтирар ва аҳлларини уйғотар эдилар”. (Бешовлари ривоят қилишган).

Имом Термизий ривоят қилган ҳадисда эса: “Набий алайҳиссалом охирги ўн кунликда ундан бошқа кунларда қилмаган жидду-жаҳдни қилар эдилар”, дейилган. Бундан кўриниб турибдики бизлар шавқу-завқни яна ҳам ошириб, кўпроқ савобга эга болишимизга қулай фурсат. Зеро, Оиша розияллоҳу анҳо онамиздан ривоят қилинган бошқа бир ҳадисда: “Набий алайҳиссалом Қадр кечасини Рамазоннинг охирги ўн кунлигидан изланглар”, деб айтардилар (Икки шайх ва Термизий ривояти). Уламолар: “Набий алайҳиссаломнинг бундай дейишларига сабаб, инсонларни кўпроқ савобли, хайрли амалларни қилиб олишига тарғибдир”, дейдилар.

Мана шундай кунлар олдимизда. Рамазон фазилатини ҳам, қадр кечасини ҳам топишдек бахт остонамизда эшик қоқиб турибди. Айниқса, ҳозирги карантин даврида оила-аъзоларимиз билан бирга бу кеча-кундузларни ҳадисдагидек ўтказишга яхши имконият. Биз буни бажара оламизми? Албатта бажара оламиз. Кундузини рўза, кечасини яна ибодатда ўтказиш бизнинг қўлимиздан келади. Чунки, биз йигирма кундан бери танамизни бунга ўргатдик, тажриба ҳосил қилдик. Шундай экан энди алсо бўшашмайлик! Зеро, минг ойлик мукофот кимга керак эмас?!!

Юсуфхон ШОДИEВ,

“ҲИДОЯ" ўрта махсус ислом билим юрти

ўқитувчиси

Рамазон-2020
Бошқа мақолалар

Аёлингни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тур

15.01.2025   718   4 min.
Аёлингни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тур

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Имом Муслим, Абу Довуд ва Молик видолашув ҳажи ҳадисида Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қиладилар:

"Аёллар ҳақида Аллоҳдан қўрқинглар! Чунки сизлар уларни Аллоҳнинг омонати ила олгансиз. Уларнинг фаржларини Аллоҳнинг калимаси ила ҳалол қилиб олгансизлар. Сизлар учун уларнинг зиммасида сиз ёмон кўрган бирор кишига тўшакларингизни бостирмаслик мажбурияти бор. Агар ўшани қилсалар, уларни ачитмайдиган қилиб уринглар. Улар учун сизнинг зиммангизда маъруф йўл билан ризқлари ва кийимлари мажбурияти бор".

Муовия Қурайший розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Ё Аллоҳнинг Расули, бизнинг биримизда хотинининг нима ҳаққи бор?» дедим.

«Қачон таомлансанг, уни ҳам таомлантирасан. Қачон кийим кийсанг, уни ҳам кийинтирасан. Юзига урмайсан. Қаттиқ сўкмайсан ва уйдан бошқа жойда ҳижрон қилмайсан», дедилар у зот алайҳиссалом (Абу Довуд ва Насоий ривоят қилишган).

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Ҳинд бинти Утба: «Аллоҳнинг Расули, Абу Суфён ўта бахил одам, менга ва боламга кифоя қиладиган нарсани бермайди. Фақат унга билдирмай олсамгина бўлади», деди.

«Ўзингга ва болангга етарлисини тўғриликча ол», дедилар у зот алайҳиссалом (Икки шайх ривоят қилишган).

Барча уламолар аёлларнинг нафақаси эрларига вожиб бўлишига иттифоқ қилганлар.

Ақлга солиб кўрилганда ҳам, аёл киши эрнинг хизматларини қилганидан кейин, унинг измида бўлганидан кейин, албатта, унинг нафақаси эрга вожиб бўлади-да!

Унинг миқдори иккисининг ҳолига қараб бўлади. Иккиси бой бўлса, бойники, камбағал бўлса, камбағалники бўлади. Эр бой, хотин камбағал ёки аксинча бўлса, икки ҳолнинг ўртасида бўлади. Агар хотин отасининг уйида бўлса ҳам ёки эрнинг уйида бемор бўлса ҳам.

Эрга хотини учун вожиб нафақалар беш қисмдир:

1. Таом.

Бунга озиқ-овқат, ичимлик ва овқатга қўшиб ейиладиган нарсалар (сирка, ёғ ва шунга ўхшаш) ҳамда овқат пишириш учун кетадиган барча нарсалар киради. Таомнинг миқдори етарли бўлиши керак, мазкур миқдор эрнинг бой-камбағаллигига қараб белгиланади.

2. Кийим.

Етарли даражада, бир сидра кийим-бош доимо бўлиши керак. Ҳанафий ва шофеъий мазҳабларида: «Ҳар олти ойда бир сидра янги кийим олиб берилади», дейилган.

3. Маскан.

Эр ўз хотинини маскан билан таъминлаши вожиб. Маскан эрнинг молиявий имконияти савиясида бўлади. Шу билан бирга, маскан тўлиқ жиҳозланган бўлиши шарт. Унда яшаш учун керакли ҳар бир нарса бўлиши лозим.

4. Агар хотин хизматкор ишлатиб юрадиган тоифадан бўлса, хизматкор солиб бериш ҳам унинг нафақасига киради.

5. Тозалик асбоб-анжомлари ва уйнинг керакли матоҳлари.

Агар эр моли бўла туриб, нафақа бермаса, қози уни қамашга ҳукм чиқаради. Хотин талаб қилса, бошқа мулклари сотилиб, унинг нафақаси берилади. Эр ноиложликдан нафақа бера олмаса, қамалмайди.

«Улардан асоингни кўтарма ва уларни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тургин».

Яъни аҳли аёлинг сенинг ҳайбатингни доимо сезиб турсин. Улардан содир бўладиган ҳар бир ношаръий ишни эътиборсиз қўймаслигингни унутмасинлар.

Сен уларни доимий равишда Аллоҳ таолога тақво қилишга чақириб тур. Бу ишда жуда кўп яхшиликлар бор.

«Яхшилик ва силаи раҳм» китоби 1-жуз.