Бир йигит тўпланиб турган одамлар ёнига бориб, бор овозда бақира бошлади: “Бизга шундай кунларни насиб қилган, ризқимизни мўл, йўлимизни ёруғ, танимизни соғ қилган Аллоҳга ҳамдлар бўлсин!”.
Бир зумда йиғилиб турган одамларнинг барчаси йигитга жўр бўлди. Ҳаммаёқни “Шукр! Минг шукр!” деган садолар тутиб кетди.
Аммо ғамга ботиб ўтирган уч нафар кишигина бу хитобга жўр бўлмади. Буни кўрган йигит эса дарҳол уларнинг ёнига ошиқди ва улардан бунинг сабабини сўради.
- Шароитим оғир! Фарзандим тўйиб овқатлана олмайди! Бошқа болалардек истаганича ўйна олмайди! Энди менга айтингчи, қандай қилиб тилимдан шукр деган сўз янграши мумкин?! деди ғамга ботиб ўтирган биринчи киши.
- Фарзандим касал. Унинг ғамгин юзларига тикилсам, юрагим оғриб кетади! Қандай қилиб шукр дея айта оламан?! деди иккинчи бир ғамга ботган.
- Менинг эса фарзандим вафот этди! Унинг жонсиз қўлларидан ушлар эканман, ўзимдан ўтганини ўзим биламан! Энди мен нима учун шукр дейишим керак?! деб йиғлаб юборди учинчиси.
Уларнинг дардини тинглаган йигит бундай деди:
- Биродар, олдингиздаги одамга қаранг, фарзанди касал экан! Гарчи ўйнаб кулмасада, дилбандингизнинг соғлом эканига шукр қилинг! - деди биринчисига.
- Фарзандингиз касал экан, ҳамдардман! Аммо олдингиздаги кишига қаранг! Бечора фарзандидан жудо бўлибди! Гарчи касал бўлсада, фарзандингизнинг тирик эканига шукр қилинг! - деди фарзанди касал ётган иккинчи кишига.
- Менчи?! Мен нимага шукр қилай ахир?! - деди фарзандидан айрилган учинчи киши.
Йигит унинг елкасига қўлини қўйди-да, кўз ёшларини артиб, деди:
- Фарзандингиз ўтган бўлсада, бошқа яқинларингиз тирик эканига шукроналар келтиринг! Бутун яқинларим, барча қариндошларим даҳшатли сел оқибатида ҳалок бўлдилар!...
Шерзод ҲАЙДАРБЕКОВ
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
1. Диний ибодатларни бажариш
1.1. Намозларни ўз вақтида ўқиш. Ибодатлар ичида энг афзали – вақтида ўқилган фарз намози саналади.
1.2. Рўза тутиш. Қазо ва нафл рўзаларни тутиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қиш кунидаги рўза қийинчиликсиз топиладиган ғанимат (ўлжа)дир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
1.3. Қуръон ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умматимнинг энг афзал ибодати Қуръонга қараб тиловат қилишдир”, деганлар. Қуръонни ёддан ўқишдан кўра, унга қараб ўқиш афзалдир. Чунки Қуръонга қараш ҳам ибодатдир.
1.4. Таҳажжуд намозларини ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Фарз намоздан кейинги энг афзал намоз тунги намоздир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
1.5. Дуо ва зикрни кўпайтириш. “...Аллоҳни кўп зикр қилинг. Шоядки, зафар топсангиз” (Жума сураси, 10-оят).
2. Оилага яхшилик қилиш
2.1. Ота-онага яхшилик қилиш. Ўз вақтида ўқилган фарз намоздан кейин энг афзал амал бу – ота-она хизматида бўлиш саналади. Зеро, “Роббингиз, Унинг Ўзигагина ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага яхшилик қилишни амр этди” (Исро сураси, 23‑оят).
2.2. Фарзанд ва аҳли аёлга хурсандчилик улашиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизларнинг яхшиларингиз ўз аҳлига яхши муомала қилганингиздир. Мен ўз аҳлига яхши муомала қилувчироғингизман”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
3. Илм олиш, китоб ўқиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Илм талаб қилиш ҳар бир мусулмон зиммасига фарздир”, деганлар.
4. Тафаккурга вақт ажратиш
Ҳасан раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Бир соат тафаккур қилиш бир кечани бедор ўтказишдан яхшидир”.
5. Муҳтожларга ёрдам бериш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бир мўминнинг битта дунёвий ташвишини аритса, Аллоҳ таоло унинг Қиёмат кунидаги ташвишларидан бирини аритади. Ким қийналган кишига енгиллик келтирса, Аллоҳ таоло унга дунёю Охиратда енгиллик беради” (Имом Муслим ривояти).
6. Силаи раҳм қилиш
Дам олиш кунлари қавм-қариндошлар ҳолидан ҳеч бўлмаса телефон орқали бўлсада хабар олиш учун қулай фурсат. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни ризқи кенг, умри узоқ бўлиш хурсанд этса, силаи раҳм қилсин (қариндошлик ришталарини мустаҳкамласин)” (Имом Бухорий, имом Термизий ривояти).
7. Спорт билан шуғулланиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кучли мўмин Аллоҳ ҳузурида кучсиз мўминдан яхшироқ ва маҳбуброқдир”, деганлар.
8. Дўст ва яқинлар ҳолидан хабар олиш
Ҳазрат Али розияллоҳу анҳу айтадилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни: “Қайсики мусулмон бошқа бир мусулмонни эрталаб зиёрат қилса, то кеч киргунича унга етмиш минг фаришта салавот айтади. Агар кеч кирганида зиёрат қилса, то тонг отгунича етмиш минг фаришта унга салавот айтади. Унга жаннатда бир боғ бўлади”, деб айтганларини эшитдим (Имом Термизий ривояти).
Дам олиш кунларингиз хайрли ва баракали ўтсин!
Даврон НУРМУҲАММАД