Абу Дардо розияллоҳу анҳунинг уйига бир совуқ кечада меҳмон келди. Уларга оддийгина таом ҳозирланди.
Таомдан сўнг меҳмонлар ухламоқчи бўлди, бироқ ёпинчиқ йўқ эди. Улардан бири мезбондан ёпинчиқ сўраш мақсадида хона олдига борди. Қараса, Абу Дардо розияллоҳу анҳу ёнбошлаб ётибди. Аёли эса унга яқин жойда ўтирибди. Аёлининг ҳам, ўзининг ҳам устида юпунгина. На тагларига тўшаладиган кўрпа, на устиларига ёпадиган бирор нарса бор эди. Меҳмон уларга: “Нега совқотиб ётибсиз, кўрпа-тўшагингиз қани?” деди.
Абу Дардо розияллоҳу анҳу: “Бизнинг яна бир ҳовлимиз бор. Топганларимизни ўша ёққа жўнатамиз. Агар бу ҳовлида нимадир олиб қолганимизда, сизга албатта берардик... Борар йўлимизда кўтарилиш қийин бир довон бор. Ундан ўтишга фақат юки енгил инсонлар мувофиқ бўлурлар. Бизнинг ҳам умидимиз ўша довондан осон ўтиш” деди.
Унинг сўзлари меҳмоннинг кўзларини ёшлади: “Аллоҳ сизни яхшилик билан мукофотласин!” дея дуо қилди.
Абдулаҳад СОБИРОВ,
Чилонзор тумани “Новза” жоме масжиди имоми ноиби
Cавол: Бир одам аёлига талоқ берган, кейин яқинларига ўша инсоннинг сеҳрлангани маълум бўлибди. Сеҳр қилинган кишининг талоғи ўтадими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Аслида талоқ тушиши учун эрнинг ақл-ҳуши жойида бўлиши шарт. Шунинг учун фуқаҳоларимиз мажнун (ақли заиф), уйқудаги ва беҳуш кишининг талоғи ўтмаслигини таъкидлашган. Худди шунингдек, сеҳр сабабидан ақли жойида бўлмаса, феъл-атвори ўзининг мувозанатидан ташқарида бўлсаю хотинини талоқ қилса, талоғи тушмайди. Агар сеҳр қилинган кишининг ақл-ҳуши жойида бўлиб, ўзининг ҳатти-ҳаракатларини онгли равишда бажараётган бўлса, унинг талоғи тушади. Замондош ҳанафий уламолар сеҳр қилинган кишининг тасарруфи (талоқ, савдо каби ишлари) ҳақида бундай деганлар:
إن فقد عقله فهو غير مكلّف، وإلّا فيكون مكلّفاً
“Агар сеҳр қилинган киши ақл-ҳушини йўқотган бўлса, мукаллаф эмас (яъни талоғи ўтмайди). Аксинча - ақли жойида бўлса, мукаллаф саналади (яъни қилган ишларига жавобгар бўлади)” ("Арийжуз зуҳр” китоби).
Демак, саволда сўралган ҳолатда кишининг талоғи тушиши ақли жойида ёки жойида эмаслигига боғлиқ бўлади. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.