Марказий давлат архивида фаолият олиб бораётган қозоғистонлик олим Умирбек Канай Истанбулда кутилмаган кашфиёт қилди: у Олтин Ўрда хони Жонибек учун мўлжалланган қадимий қўлёзмани топди, деб ёзади “Миллиард.татар” телеграм-канали.
Ҳужжатнинг 96 саҳифасида Чингизхондан бошлаб, Ўзбекхонгача бўлган Жонибекнинг аждодларига бағишланган хикматлар тилла билан ўйиб битилган. Қўлёзманинг ички муқовасига Усмонлилар султони Боязид II муҳри туширилган. “Islam today” хабарига кўра, бу кашфиёт Канаининг тадқиқот ишлари туфайли амалга оширилди, у илгари бундай материалларга дуч келмаган.
1342–1357 йилларда ҳукмронлик қилган Жонибек Ўзбекхоннинг учинчи ўғли эди. Унинг ҳукмронлиги 1347 йилда Россияга бир марта босқин ва Форс билан муваффақиятли жанги билан ажралиб турди, бунинг натижасида Олтин Ўрда ўз ҳудудларини сезиларли даражада кенгайтирди. Бироқ унинг ҳукмронлиги вабонинг ҳам шоҳиди бўлди, бу унинг Ғарбий Европадаги Қора ўлим пандемиясига алоқадорлиги ҳақидаги миш-мишларни келтириб чиқарди.
Қўлёзманинг бир нусхаси Қозоғистонга етказилган бўлиб, ҳозирда мутахассислар қадимги усмонлилар тилининг элементлари билан мураккаб форс-чиғатой тилида ёзилган ушбу қимматли ҳужжатни ўрганиш устида ишламоқда.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
https://t.me/zayniddin_domla/651