Bismillahir Rohmanir Rohiym
Cavol: Men Ozarbayjonda sanatoriyada davolanayotgan edim. Juma kuni juma namozini o‘kish uchun masjidga borgan edim. Molikiy mazhabdagilar juma namozini o‘qiyotgan ekan. Shubhalanib qoldim. O‘qigan jumam to‘g‘ri bo‘lganmi?
Javob: Umuman olganda to‘rt mazhabga ergashuvchilar bir-birlariga iqtido qilishlari joizdir. Chunki bu to‘rt mazhab ham Ahli sunna val-jamoaning fiqhiy mazhablari bo‘lib, barchasi haq yo‘ldadir.
Shu sababli bir mazhabdagi kishi boshqa mazhabdagi imomga iqtido qilishi joiz. Lekin agar muqtadiy kishi imomda o‘z mazhabi bo‘yicha namoz va tahoratni buzadigan amalni ko‘rsa, iqtido qilmaydi. Masalan, badandan qon chiqishi hanafiy mazhabiga ko‘ra tahoratni buzadi. Molikiy mazhabida buzilmaydi. Hanafiy mazhabi vakili molikiy imomni qon chiqishiga qaramay namoz o‘qiyotganini aniq bilsa, iqtido qilmaydi. Bilmasa, iqtido qiladi.
Boshqa mazhabdagi imomga iqtido qilish borasidagi dalillarni keltirib, e’tirozlarga javob bergandan so‘ng Mulla Ali Qori rahimahulloh bunday xulosa qiladilar:
خلاصة الرسالة وزبدة المقالة: يجوز الاقتداء بالشافعي إذا لم يعلم يقينا منه العمل المنافي للصلاة من غير كراهة
“Risolaning xulosasi va gapning qaymog‘i shuki, modomiki, namozga zid bo‘lgan amal imomdan sodir bo‘lgani aniq bilinmasa, shofeiy mazhabidagi kishiga iqtido qilish karohiyatsiz joizdir” (“Majmuatu rasoili Mulla Ali Qori” kitobi).
Shunga ko‘ra, masalan, hanafiy mazhabidagi kishi molikiy mazhabidagi imomning biror a’zosidan qon oqqanini aniq ko‘rmagan bo‘lsa, unga iqtido qilishi joiz. Vallohu a’lam.
O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Fatvo markazi.
O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazida Kengaytirilgan Ilmiy kengash hamda Prezident Shavkat Mirziyoyev g‘oyasi va tashabbusi bilan poytaxtda bunyod etilayotgan megaloyiha muzey ekspozitsiyasi va kutubxona fondini shakllantirish, uning rasmiy ochilish marosimini yuqori saviyada tashkil etish bo‘yicha Ishchi guruh va kichik ishchi guruhlarining navbatdagi qo‘shma yig‘ilishi bo‘lib o‘tmoqda
Kengash uchrashuvida quyidagi masalalar muhokama qilinishi rejalashtirilgan:
O‘zbekistondagi Islom sivilizatsiyasi markazining rasmiy ochilishi;
“O‘zbekistonning madaniy merosi — butun insoniyat mulki” mavzusidagi Global ko‘rgazmani tashkil etish;
“Buyuk o‘tmish merosi – ma’rifatli kelajak poydevori” mavzusidagi IX Xalqaro kongressga tayyorgarlik;
Islom olami ta’lim, fan va madaniyat tashkiloti – ICESCO (AYSЕSKO) bilan hamkorlikda xalqaro konferensiya o‘tkazish;
“1001 kashfiyot” bolalar ko‘rgazmasini o‘tkazish;
“114 Qur’on” va “O‘zbekiston kartografiyasi” nashr loyihalari taqdimoti;
Shuningdek, “Tirik tarix”, “Kutubxona”, “Tarixiy shaxslar panoramasi” portallari, multimedia va raqamli loyihalar, Imom Buxoriy haqidagi film va kinoxronikalar taqdimoti shular jumlasidandir.
Islom sivilizatsiyasi markazi Axborot xizmati