Юртимизга қиш фасли келиб, ҳаво совий бошлаши билан хонадонларни иститиш масаласи ўртага чиқади.
Ҳамманинг фикри-ёди қишдан эсон-омон чиқиб олиш, шамолламаслик, совуқ қотмаслик бўлиб қолади.
Айниқса, кекса отахону онахонлар, чақалоқлар истиқомат қиладиган хонадонларда бу нарса анча муҳим ҳисобланади.
Қаранг, дўстим, ён қўшнингиз уйини иситиш борасида қўли калталик қиляпти. Уйида гази йўқ. Ўтин ёқиб иситиладиган печкасига эса ўтин керак. Ўтин олишга моддий имконияти етмайди. Унинг устига ёш боласи ҳам бор. Совуқ уйда қийналиб ўтиришибди. Сизда эса бир машина ёки бир арава ўтин олиб беришга маблағингиз бор. Фақат сизда ўша ўтинни олиб беришга хоҳиш, ҳиммат бўлса бас.
Агар шу масалада ёрдам берсангиз, қўшнингиз иссиқ уйда ўтиради. Чақалоғи шамолламайди. Болалари хурсанд бўлади. Ҳаққингизга хонадон аҳли дуо қилишади. Биласизми, иссиқ уйда ўйнаб ўтирган болакайнинг юзидаги табассуми, миннатдорлиги, кўзларидаги қувончи сизнинг кўп ажру савоб олишингизга сабаб бўлади.
Ҳадиси шарифлардан бирида “Фарз амаллардан кейин Аллоҳ таолога энг маҳбуб амал мусулмоннинг қалбига хурсандчилик киритишдир” дейилган.
Тасаввур қиляпсизми, сиз фарз амаллардан кейинги ўринда турувчи энг буюк ишни, Аллоҳ таолога ёқадиган ишни амалга оширган бўласиз.
Аллоҳ таоло мўмин бандасининг қалбини шодликка тўлдирган кишини қуруқ қўймайди.
Яна бир ҳадисда “Модомики банда биродарига ёрдам бериш ҳаракатида юрар экан, Аллоҳ таоло ҳам ўша бандасига ёрдам беради” дейилган.
Ҳа, Аллоҳ таоло сизга ёрдам беради. Чунки сиз қўшнингизнинг оғирини енгил қилишга, уйини иссиқлик ва нурга тўлдиришга уриняпсиз.
Бир ҳолатни тасаввур қилиб кўринг: сиз иссиқ уйингизда ўтирибсиз, шу уйда ухламоқчисиз, аммо ён қўшнингиз совуқ уйда қалтираб ўтирибди, бечора чарчаган бўлса ҳам совуқнинг таъсирида ухлолмаяпти. Шундай вазиятда сизнинг кўзингизга уйқу келадими?! Келмайди, тўғрими? Ахир сиз Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг “Ён қўшниси очлигини била туриб, қорни тўқ ҳолда тунаган киши менга иймон келтирмабди” деган ҳадисларини яхши билганингиз учун қўшнингиз оч бўла туриб ўзингиз тўқ ҳолда, қўшнингизнинг уйи совуқ бўла туриб, сиз иссиқ уйда бемалол ухлолмайсиз. Бунга виждонингиз йўл қўймайди.
Ўтмишда ўтган солиҳ инсонлар қўшниларидан хабар олиб, уларнинг ҳожатларини раво қилишга шошардилар.
Қадрдоним! Биз бир диндош биродаримиз, қўшнимизнинг кўнглини кўтара оламиз. Бу иш қўлимиздан келади. Қиш кунларида қўлимиздан келганича шу ишларни бажариб, улкан савобларни қўлга киритиш пайидан бўлайлик!
Аллоҳ таоло барчамизни қўшнисига яхшилик қиладиганлардан айласин!
Нозимжон Иминжонов
Cавол: Отам билан Мадинаи мунавварада умра учун эҳромга кириб, Маккага йўлга тушдик. Лекин йўлда ҳаво совуб кетиб, отам дўппи, куртка ва пайпоқ кийиб олишга мажбур бўлдилар. Бу ҳол Маккага етиб боргунимизча давом этди ва эҳромда умра қилиб олдик. Саволим шуки, отам кийган кийимларининг ҳар бири учун алоҳида каффорат берилиши лозим бўладими?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Эркак киши ҳаж ёки умрага эҳром боғлаганда зарурат сабабли бир нечта тикилган кийимни бир кундуз ёки бир кеча (ёки жами 12 соат)дан кам муддат кийиб юрса битта садақа – ярим соъ (2 кг атрофида) буғдой ёки унинг қийматини ҳарам чегарасида фақирларга садақа қилиши кифоя қилади.
Агар бир кундуз ё кеча (12 соат)дан кўп муддат кийиб юрган бўлса, ҳарам чегараси ичида битта жонлиқ сўйиши етарли. Кийимлар бир нечта бўлиши билан садақа ёки сўйиладиган жонлиқлар сони кўпаймайди.
Шу ўринда эслатиб ўтиш лозимки, эркак киши эҳромдалик ҳолида совқотиб қолса, тикилган кийим кийиб олмасдан, адёлга ўхшаш бирор ёпинчиқ ўраниб олиш ёки кенг кийимни енгига қўлларини киритмасдан, елкасидан ташлаб олиш ҳам мумкин. Буни кийим кийиш деб ҳисобланмагани учун жиноят саналмайди ва каффорот ҳам лозим бўлмайди (“Камолуд дироя” китоби). Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.