Одамларнинг яхшиси ўз қалбида яхшиликка йўл очгани ва ёмонликни ҳамда очкўзликни ҳайдаб чиқарганидир.
Муҳаммад ЗЕҲНИЙ
Америкалик машҳур спрот юлдузи янги, чўғдек қип-қизил “ягуар” сотиб олди. Бир куни машинасига ястаниб ўтириб олиб, мусиқани баланд овозда қўйиб роҳатланиб кетаётганда машина ойнасига “чарс” этиб кичик тош тегди. У машинани четга олиб қараса, ойнага тош теккан жойда доғга ўхшаган из қолибди.
Машинадан тушиб тош отган болага: “Нима қилганинг бу, аҳмоқ?! Бу машина қанча туришини биласанми?! деб бақирди
Бола қўрқувдан титраб: “Амакижон, мени кечиринг. Бундай қилмоқчи эмасдим. Ногирон акам аравачасидан йиқилиб тушди. Аравачага кўтариб ўтқазишга кучим етмади. Бир неча соатдан бери шу ерда турибмиз. Аммо бирорта машина тўхтамади. Ахийри, шундай қилишга мажбур бўлдим, мени кечиринг”, деди.
Спорт юлдузи шунда унинг шеригини кўрди. У зах ерга ўтириб олган, ёнида ногиронлик аравачаси турарди. Илк бор ўзидан уялди. Йиғлаётган болага яқинлашиб, бошини силади, акасини ҳам юпатган бўлди. Ўзини айбдор ҳис этиб уларни манзилига элтиб қўйди. Болалар хурсанд бўлганидан такрор-такрор раҳмат айтишди.
У болалар билан хайрлашаркан, машинасининг тош теккан жойини ҳеч қачон таъмирлатмасликка қарор қилди. Чунки айнан ана шу кичик доғ унга ҳар одим одамийлик маснадини эслатиб туради...
Шу воқеани ўқидим-у хаёлга чўмдим. Нега атрофдагиларга бу қадар бефарқ бўлиб боряпмиз! Бир чимдим меҳрни, яхшиликни бир-биримиздан нега қизғанамиз, бунда нима маъно бор?.. Ўша спорт юлдузи машинасига отилган тош туфайли буни англаб етибди. Биз-чи, биз қачон англаб етамиз?! Ёки биз ҳам қимматбаҳо машина олайлиг-у, унга ҳам тош отсинларми!..
Анушервони одил ҳар йили наврўз куни қуюқ зиёфат ташкил қилиб халқни даъват қиларди. Бир йил наврўз зиёфатига келганлар орасида иккита ўзга юртлик меҳмон бор. Улардан бири баланд овозда қуйидаги назмни ўқиди:
Яхшилигим қайтсин десанг сен,
Яхшилик қил, яхши ўй ўйла.
Иккинчиси эса қуйидаги байтни ўқиди:
Ёмонлигим қайтмасин десанг,
Ёмон бўлма, ўй сурма ёмон.
Бу байтлар Анушервонга ёқиб қолди. У биринчи байтни ўқиганга минг дирҳам, иккинчи байтни ўқиганга беш юз дирҳам беришни буюрди. Аъёнларидан бири бундан ажабланиб Анушервондан: “Эй одил подшоҳ, уларнинг байтлари маъноси бир-ку, нега туҳфани икки хил бердингиз?” деб сўради.
Анушервон: “Ифодада тавофут бор, биринчисининг сўзи яхшилик ҳақида бўлди, иккинчиси эса ёмонликни эслатди. Кимнинг юрагида яхшилик бўлса, доимо яхшиликни зикр қилади; кимнинг кўнглида ёмон ўйлар бўлса, ёмонликдан гапиради”, деди.
Аждодларнинг ана шундай улуғвор хислатларини қалбимизга мустаҳкам жойлаб, ёшларимизга исломий тарбия хусусиятларини тушунтириш, уларнинг қалбига диний билимларни етказиш – ҳар бир ота-она, мураббий, бува-бувиларнинг асосий вазифасидир.
Муҳаммад Зеҳний: “Жолинус вафот этганда унинг чўнтагидан бир хат чиқди. Унда қуйидаги сўзлар ёзилган эди: “Яхши одам ушбу дунёни тарк этса-да, бироқ у тирик ҳисобланади. Ёмон одам тирик бўлса-да, барибир, ўликлар қаторидадир”, деб ёзган эди.
Наргиза АБДУҒАНИ қизи,
Хадичаи кубро аёл-қизлар ўрта махсус
ислом билим юрти катта ўқитувчиси
ЎМИ Матбуот хизмати
Аллоҳ таолога чексиз ҳамду саноларимиз, Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга мукаммал салавоту саломларимиз бўлсин.
Муҳтарам юртдошлар!
Аллоҳга шукрки, гўзал диёримизда ҳар тонгни тинчлик, хотиржамлик билан қарши олмоқдамиз. Ушбу улуғ неъмат сабабли, ҳар соҳада ютуқлар, юксалишлар бўлмоқда, неъматлар кундан-кун зиёда бўлиб бормоқда. Бу юртда инсон азиз, унинг қадри юксак экани, ўзининг ҳаётий ифодасини топиб бормоқда. Айниқса, ижтимоий ҳимояга муҳтожлар, ногиронлиги бўлган инсонлар, камбағал оилаларга доимий ғамхўрлик кўрсатиб келинмоқда.
Шубҳасиз, охирги йилларда кам таъминланган, боқувчисини йўқотган, ёрдамга муҳтож фуқаролар билан манзилли ишлаш бўйича қонуний асослар ва халқпарвар тизим яратилди.
Сиз азиз юртдошларимизга мурожаат қилар эканмиз, шуни алоҳида таъкидлашни хоҳлардикки, ижтимоий ҳимоя масаласида Президентимизга камарбаста бўлиш барчамиз интилаётган фаровон келажак, фарзандларимиз бахту саодатини таъминлашнинг энг муҳим шартидир.
Ислом динида муҳтожларга ёрдам бериш, жисмоний имконияти чекланган инсонларга меҳр-мурувват кўрсатиш, мискин ва бечоралар ҳолидан хабар олиш энг савобли амаллардан ҳисобланади. Муборак динимиз хайр-саховатга буюрар экан, уни ўз ўрнига сарфлашга амр этади. Муҳтож инсонлар ҳаққига хиёнат қилиш эса оғир гуноҳ саналади.
Юртимизда Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ташкил этилиши халқимиз қалбидаги эзгу иш бўлди. Агентлик оғир ижтимоий ҳолатга тушган ва тушиш хавфи бўлган аҳоли билан манзилли ишлаётгани, хайру эҳсонларни ўз эгаларига етказаётгани халқимизни мамнун этмоқда, қалбига хурсандчилик улашмоқда. Албатта, мана шундай меҳрга муҳтож инсонларнинг дуоси билан юртимиз янада обод бўлади.
Ҳурматли юртдошларимиз!
Яратганга шукр, тарбиянинг асосий пойдевори бўлган мактабга, ёшларни илм-маърифатли қилишга давлатимиз томонидан доимий эътибор қаратилмоқда. Янгидан янги мактаблар, боғчалар қурилмоқда. Юртимизда ўрта ҳисобда йилига бир миллион бола туғилмоқда. Бу дегани, етти йилдан кейин бир неча минг мактабга эҳтиёж пайдо бўлади. Шундай экан, саховатпеша кишиларимиз мактаб қуриш ёки таъмирлаш ишларига ҳам катта эътибор қаратишларини тавсия этамиз. Зотан, маърифат, зиё маскани бўлган таълим даргоҳларини қуриш, обод қилиш ажри улуғ амаллардан ҳисобланади. Шунингдек, таълим муассасалари талаба ва ўқувчиларни моддий тарафдан таъминлаш, уларни контракт-шартномаларини тўлаб бериш, ўқув қурол ва дарсликларини олиб бериш савоби доимий ёзилиб турадиган садақаи жория бўлади.
Азиз ватандошлар!
Таассуфки, тўйлар, оилавий тантаналар, марҳумлар хотираси, ҳаж ва умрага бориб-келувчиларни кутиб олишга бағишланган йиғинлар, улардаги бир-биридан ўтиб тушадиган, кимўзарга, риёга, исрофга тўла ишлар халқимизнинг жиддий муаммоларидан бири бўлиб келмоқда.
Шу ўринда, зиёлилар, ёши кекса отахону онахонлар, нуронийларга айтар сўзимиз, келинг, биргаликда юртимиз аҳолисига, айниқса, юқоридаги каби исрофгарчилик ва дабдаба қилаётганларга тушунтириш ишларини кўпайтирайлик, бу каби иллатларга биргаликда барҳам берайлик. Аллоҳ таоло ато этган мол-дунёни исроф қилиш – катта гуноҳ, эканини уқтирайлик! Бунинг ўрнига топганларимизни савобли ишларга сарфлаб, бева-бечора, ночор, муҳтожларга ёрдам берайлик, ана шунда улкан савобга эга бўламиз, иншоааллоҳ!
Қадрли уламолар ва имом-домлалар!
Ижтимоий ҳимоя бўйича Юртбошимизнинг ташаббусларини қўллаб-қувватлаган ҳолда, биз – дин пешволари қуйидаги 7 та вазифани амалга оширишни белгилаб олмоқдамиз:
Биринчи, уламолар ва имом-хатиблар “Хайру саховат – қалбларга қувонч улашади” шиори остида тарғибот-ташвиқот ишларини кенг кўламда амалга ошириш.
Иккинчи, ҳар бир марказий масжид 5 тадан эҳтиёжманд оилани оталиққа олиб, уларнинг фарзандларини ўқув курсларида ўқитиши, касб-ҳунарга ўргатиши ва доимий даромадга эга бўлишига кўмаклашиш.
Учинчи, ҳар бир туман-шаҳар бош имом-хатиблари ҳудудидаги камида 1 та мактабни ҳомийларни жалб этган ҳолда таъмирлаш ишларига ёрдам кўрсатиш.
Тўртинчи, “Вақф” хайрия жамоат фонди Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги билан ҳамкорликда мамлакатимиз бўйича кам таъминланган оилалар фарзандлари бўлган 200 нафар ёшни касбга ўргатиш ва иш билан банд қилиш.
Бешинчи, “Вақф” хайрия жамоат фонди “Инсон” ижтимоий хизматлар маркази билан ҳамкорликда жисмоний имконияти чекланган болаларга 50 дона спорт аравачаси ва бошқа реабилитация воситалари олиб бериб, уларнинг даволанишларига кўмаклашиш.
Олтинчи, масжид имом-хатиблари ҳомийларни жалб этган ҳолда “Меҳрибонлик”, “Саховат”, “Мурувват” уйларига ва меҳнат фахрийларига моддий ёрдамлар кўрсатиш ишларини ташкил этиш.
Еттинчи, имом-хатиблар томонидан тўй-маърака маросимлардаги исрофгарчилик, умра зиёратидан қайтгандан кейин ҳар хил хўжакўрсин маросимлари уюштиришдек иллатларнинг олдини олиш юзасидан тарғибот ишларини амалга ошириш.
Азиз юртдошлар!
Хайрли ва савобли ишга ҳисса қўшган, етим-есир, бева-бечоранинг бошини силаган одамнинг амал дафтарига қиёматгача садақаи жория савоби тўхтамасдан ёзилиб туришини, бундай одам халқ ичида, эл орасида доимо ҳурмат ва эъзозда бўлишини унутмайлик!
Аллоҳ таоло эзгу ишларимизни Ўзи мукофотласин, омин!
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Уламолар Кенгаши раиси,
муфтий Шайх Нуриддин ХОЛИҚНАЗАР
Тошкент шаҳри
2024 йил 26 декабрь