Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyul, 2025   |   17 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:19
Quyosh
05:01
Peshin
12:34
Asr
17:41
Shom
20:01
Xufton
21:34
Bismillah
12 Iyul, 2025, 17 Muharram, 1447

Qur’on dardlarga davodir

07.02.2018   17768   9 min.
Qur’on dardlarga davodir

Qur’on – shifo: ham ma’naviy, ham moddiy illatlarga davodir. 
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Fotiha (surasi) har qanday dardga shifodir”, deganlar (Dorimiy rivoyat qilgan. Hadis sanadi sahih). Payg‘ambarimiz alayhissalom: “Eng yaxshi davo Qur’ondir”, deb marhamat qilganlar (Ibn Moja va Abu Nuaym rivoyati). 

Abdulloh ibn Jobirdan rivoyat qilinishicha, “Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallam unga:

 – Qur’ondagi eng yaxshi sura qaysiligini aytaymi?” – dedilar. Shunda u:

– Ha, ey Rasululloh, ayting!” – dedi.

Habibimiz:

– Fotiha surasi. Unda har qanday dardning davosi bor”, dedilar. (Ahmad “Musnad”da, Bayhaqiy “Shuabul imon”da jayyid sanad bilan rivoyat qilgan).

Hadisi sharifda shunday deyilgan: “Allohning Kitobida ko‘z tegishiga qarshi 8 ta oyat bor: Fotiha surasi (7 oyat) va Oyatul kursiy” (Suyutiy naql qilgan. Rivoyat sanadi zaif). Talha ibn Musarrifdan rivoyat qilinadi: “Aytilishicha, bemorning oldida Qur’on o‘qilsa, o‘zini yengil his qilarkan. Men Xaysamaning yoniga bordim. Uning tobi yo‘q edi. “Bugun ancha yaxshisan!” deb ko‘nglini ko‘tardim. Shunda u: “Ha, bugun o‘zimizni yaxshi his qilyapman. Oldimda Qur’on o‘qilgan edi”, deb aytdi” (Bayhaqiy “Shuabul imon”da rivoyat qilgan. Suyutiy bu rivoyatni tafsirda keltirgan). 

Olimlar aytishicha, Qur’on eshitish salbiy his-tuyg‘ulardan (stresslardan) xalos etadi, asabiy taranglikka barham beradi, saraton kabi surunkali kasalliklardan himoyalanish, ularga qarshi kurashishda yordam beradi, uyqusizlik, parishonxontirlik, behuda g‘azablanishga shifo bo‘ladi. Xotira sustligidan shikoyat qiladiganlarga ko‘proq Qur’on o‘qish yoki eshitish tavsiya etiladi.. Tilovatning ovozli to‘lqini asab tizimiga ijobiy ta’sir ko‘rsatadi. Qur’on eshitish bilan yurak kasalliklarini ham davolash mumkin. 

Qur’on bilan davolanishda mustahkam e’tiqod va ixlosning o‘rni juda katta. Shu bilan birga, kasallikni tibbiy muolajalar bilan ham davolanadi

Alloh taolo aytadi: “Biz mo‘minlar uchun shifo va rahmat bo‘lgan Qur’on oyatlarini nozil qilamiz. (Lekin bu oyatlar) zolim-kofir kimsalarga faqat ziyonni ziyoda qiladi” (Al-Isro, 82).

Ya’ni, Biz sizga Qur’onni nozil qilamiz. U jaholat va zalolatga davodir. Qur’on mo‘minlar qalbidagi ma’naviy illatlar, nifoq, shikr va haqdan toyilish kabilarni bartaraf qiladi. U mo‘minlar uchun rahmatdir. Ammo Allohga kufr keltirish bilan nafslariga zulm qilganlar Qur’on eshitganlari zahoti imondan yiroqlashadilar va bu narsa ularga ziyon keltiradi, xolos.

Boshqa oyatda Alloh taolo shunday degan: “(Ushbu Qur’on) imon keltirgan zotlar uchun hidoyat va shifodir”, deb ayting (Fussilat, 44).

Ushbu oyatda Qur’on mo‘minlar uchun hidoyat manbai, shifo xazinasi ekani aytilmoqda. Mo‘min bandalar Qur’on bilan to‘g‘ri yo‘lni, ezgulik, yaxshilikka olib boruvchi yo‘lni taniydilar, Qur’on bilan halolni haromdan, oqni qoradan ajrata biladilar. Qur’on, shuningdek, mo‘minlarning qalbi va tanasidagi dardlarga shifodir.

Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan rivoyat qiladi: “Sizlar o‘zingizga ikki shifo – Qur’on va asalni lozim tutinglar!” (Bayhaqiy va Hokim rivoyati. Hadis lafzi Hokimga tegishli va u: “Bu sanad ikki shayx shartiga ko‘ra sahih, ammo uni ikkisi ham rivoyat qilmagan”, degan).
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bizlarni asal va Qur’on bilan davolanishga buyurganlar. Bu ikkisi qanday kasalliklarga davo ekani quyidagi rivoyatda aytiladi.

Abul Ahvas Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhudan rivoyat qiladi: “Qur’onda ikki shifo bor: Qur’on va asal. Qur’on qalbdagi kasalliklarga shifo, asal esa tanamiz dardiga shifodir” (Bayhaqiy “As-sunanul kubro”da rivoyat qilgan. Rivoyat sanadi sahih).

Bu haqda boshqa rivoyatlar ham kelgan. Xaysama va Asvad Abdulloh ibn Mas’ud roziyallohu anhudan rivoyat qiladi: “Sizlar o‘zingizga ikki shifo – Qur’on va asalni lozim tutinglar!” (Hokim va Ibn Abu Shayba rivoyati).

Abul Ahvas Abdulloh roziyallohu anhudan rivoyat qiladi: “Qur’on va asal ikkisi shifodir” (Tabaroniy “Kabiyr”da rivoyat qilgan).

Demak, Qur’on ma’naviy kasalliklarga, qalbdagi illatlarga, asal esa tanadagi dardlarga malham bo‘ladi.

Abdulmalik ibn Umayr rivoyat qiladi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: “Fotiha (surasi) har bir dardga shifodir”, deganlar” (Dorimiy rivoyati. Hadis sanadi sahih).

Fotiha surasi, avvalo ma’naviy kasalliklarga, e’tiqoddagi toyilish va zalolatga shifo, qalb illatlariga davodir. Qolaversa, u tanadagi kasalliklarni ham davolovchidir.

Vosila ibn Asqo’dan rivoyat qilinishicha, bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallam huzuriga tomoq og‘rig‘idan shikoyat qilib kelganida, u zot: “Sen Qur’on o‘qishing kerak”, deganlar. (Bayhaqiy “Shuabul-iymon”da rivoyat qilgan).

Aniqlanishicha, Qur’on harflarini (ayniqsa hoyi hutiy va aynni) talaffuz qilish tomoqdagi kasalliklarni bartaraf etar ekan. Shu sabab bo‘lsa kerak, Nabiy sollallohu alayhi vasallam huzurlariga tomoq og‘rig‘idan shikoyat qilib kelgan kishini Qur’on o‘qishga buyurganlar.

Abu Said roziyallohu anhu rivoyat qiladi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam sahobalaridan bir nechtasi safarga chiqdi va arablar turarjoyidan birida qo‘nib topib, ulardan mehmon qilishlarini so‘rashdi. Ammo (qabiladagilar) bundan bosh tortishdi. Shu orada o‘sha qabila boshlig‘ini (chayon) chaqib oldi. Ular qo‘llaridan kelgan barcha choralarni ishga solsalar-da, biron naf chiqmadi.

Shunda ulardan biri: “Anavi guruh oldiga boringlar. Shoyad ularda naf beradigan biron narsa bo‘lsa!” dedi. Bas, ular sahobalar oldiga borishdi va: “Ey sizlar, qabila boshlig‘imizni (chayon) chaqib oldi. Harchand urinsak ham, biron natija chiqmadi. Sizlardan birortangiz bunga davo topa olasizmi?” dedi. Sahobalardan birlari: “Ha, Allohga qasamki, men dam solaman. Lekin, Allohga qasamki, biz sizdan mehmon qilishingizni so‘raganimizda, bosh tortdinglar. Endi biron mukofot tayin qilmaguningizcha hargiz dam solmayman!” dedi. Bas, ular bir to‘da qo‘ylar evaziga kelishib olishdi. Haligi kishi “alhamdu lillaahi robbil-’alamiyn”ni o‘qib, unga puflab (dam sola) boshladi. Bemor kishi hech narsa bo‘lmagandek sog‘ayib qoldi. Shundan so‘ng (qabila boshlig‘i): “Kelishgan ahdingizni bajaringlar!” dedi.

Sahobalardan biri: “Taqsimlanglar!” dedi. Dam solgan kishi bo‘lsa: “Shoshmanglar! Avval Nabiy sollallohu alayhi vasallam oldilariga borib, bu narsani u zotga aytaylik va nimaga buyurishlarini kutaylik”, dedi. Ular Rasululloh sollallohu alayhi vasallam huzurlariga yetib kelib, bo‘lgan voqeani aytishganida, u zot (dam solgan kishiga qarab): “U (Fotiha) dam solish (surasi) ekanini qayerdan bilding?” deb so‘radilar va keyin: “To‘g‘ri qilibsizlar. (Qo‘ylarni) taqsimlanglar va undan menga ham ulush ajratinglar”, deb kulib qo‘ydilar” (Buxoriy, Muslim, Sunan sohiblari, Ahmad, Ibn Hibbon, Bayhaqiy va Doraqutniy rivoyati).

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam taxminan o‘ttiz kishini safarga yuborgan edilar. Ular kechasi bir qavm manziliga tushdilar. Aksiga olib, qabiladagilar ularni mehmon qilgilari kelmadi.

Shu orada qabila boshlig‘ini chayon chaqib oldi. Shunda qabiladagi ba’zi kishilar sahobalarda chayon chaqishiga shifo bo‘ladigan narsa borligini bilib qolishdi va ular oldiga vakillarini yuborishdi. Qabiladagilar kelib o‘z maqsadlarini aytishgach, sahobalardan biri turib: “Ha, menda bunga davo bo‘ladigan narsa bor. Men dam solaman”, dedi. Ular o‘ttizta qo‘y evaziga bitim tuzishdi. Bas, u uch (yoki yetti) marta Fotiha surasini o‘qib, dam soldi. Shunda chayon zaxridan behush yotgan qabila boshlig‘i hech narsa ko‘rmagandek o‘rnidan turib ketdi. Ular vazifani a’lo darajada bajarib, qo‘ylarni qo‘lga kiritishdi va sut bilan siylanishdi. Keyin sahobalarda undan ulush olish umidi paydo bo‘ldi.

Ammo dam solgan kishi hali taqsimlashga erta ekani, avval Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan buning, ya’ni dam solish evaziga mukofot olish hukmini bilish kerakligini aytdi. Ular Madinaga kelib, bo‘lib o‘tgan ishni Nabiy sollallohu alayhi vasallamga zikr qilishganda, u zot dam solgan sahobiyga qarab: “Fotiha surasi bilan dam solishni qayerdan bilasan?” deb so‘radilar. U: “Qalbimga ilhom qilindi”, deb javob berdi. Shundan so‘ng Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ular tutgan yo‘l to‘g‘riligi, Fotiha surasi bilan dam solish va buning evaziga haq olish joizligini aytdilar.

 

Davron NURMUHAMMAD

tayyorladi

O‘MI Matbuot xizmati

 

Qur'oni karim
Boshqa maqolalar

“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi

11.07.2025   5294   2 min.
“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi

2025 yil 10 iyul kuni Qur’oni Karim xodimi, ustoz, shayx Alijon qori Fayzulloh Maxdum boshchiligida «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi xodimlari O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasiga tashrif buyurishdi.


Ma’lumki, kutubxonada turli mavzudagi nodir qo‘lyozma asarlar, Qur’oni Karim qo‘lyozma nusxalarining namunalari saqlanadi. Mana shunday nodir manbalardan biri Hazrati Usmon mus'hafi hisoblanadi. Qur’oni Karimning ushbu noyob va qadimiy qo‘lyozma nusxasi tadqiqotchilar va keng jamoatchilikning doimiy e’tiborida bo‘lib kelgan.


O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev rahbarligida 2023 yil 22 dekabr kuni o‘tkazilgan Respublika ma’naviyat va ma’rifat kengashining kengaytirilgan yig‘ilishida muzeylar faoliyatini takomillashtirish bo‘yicha yetti yillik dastur qabul qilinishi e’lon qilindi. Ushbu yig‘ilish davomida berilgan topshiriqlar bo‘yicha 50-son Bayonnomaning 47-bandida Muqaddas kitob – Usmon Qur’oni sahifalarining konservatsiya va restavratsiya qilinishini ta’minlash belgilangan. Mazkur dasturni amalga oshirish maqsadida O‘zbekiston Madaniyat va san’atni rivojlantirish jamg‘armasi qo‘llab quvvatlovi ostida xorijlik mutaxassislar, jumladan, Kembrij universitetidan Kristine Rose, fransiyalik restavratorlar Aksell Deleau va Koraliye Barbe, Istanbul qo‘lyozmalar ustaxonasi va arxiv bo‘limi mudiri Nil Baydar Usmon mus'hafini bosqichma-bosqich ta’mirlash rejasini ishlab chiqib, kelgusida muhofaza qilish bo‘yicha tavsiyalarni berdilar. Jumladan, «yengil restavratsiya ishlari»ni amalga oshirishdan avval Hazrati Usmon Qur’oni sahifalarini skaner qilish va matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha yo‘nalishlar belgilab olindi.


Ushbu xayrli ishlarning davomi sifatida O‘zbekiston musulmonlari idorasi kutubxonasida Hazrati Usmon Mus'hafi matnini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha muhim yig‘ilish bo‘lib o‘tdi. Unda «Qur’on va tajvidni o‘rgatish» bo‘limi mudiri shayx Alijon qori Fayzulloh va Kutubxona mudiri Kamoliddin Mahkamov boshchiligida bo‘lim xodimlari ishtirok etishdi. Yig‘ilishda «Mo‘yi muborak» madrasa-muzeyida saqlanayotgan Hazrati Usmon Mus'hafining tarixi va bugungi kundagi ahamiyati haqida so‘z yuritilib, uni kelajak avlodlar asrab-avaylashga xizmat qiladigan muhim masalalar muhokama qilindi. Jumladan, Hazrati Usmon Qur’oni sahifalari va fondda saqlanayotgan 1905 yilda Sankt-Peterburgda olingan nusxasini kodikologik tadqiq qilish bo‘yicha taklif va mulohazalar bildirilib, kelgusida qilinadigan ishlar rejalashtirildi. 

AlQuranuz

“Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi “Usmon mus'hafi” matnini tadqiq qilish muhokama etildi