Хабар берганимиздек, бугун, 15 март куни Самарқанд шаҳрида бўлиб ўтаётган “Имом Бухорий меросининг ўзига хос хусусиятлари ва бугунги кундаги тарбиявий аҳамияти” мавзусидаги халқаро анжуманда Ўзбекистон, Афғонистон ва Тожикистондаги маҳаллий ҳокимлар, диний соҳа раҳбарлари, етук уламолар, мутахассис ва мутасадди вакиллар иштирок этмоқда.
Ушбу халқаро анжуман кириш қисмида Самарқанд вилояти ҳокими Эркинжон Турдимов сўзга чиқиб, меҳмонларни вилоятга ташрифи билан қутлаб, ушбу халқаро анжуманнинг ўтказилиши фахр-ифтихор бағишлаши, ҳозирда Имом Бухорий ёдгорлик мажмуасида бунёдкорлик ишлари олиб борилаётгани, буюк муҳаддис ватандошимизнинг асарлари тадқиқ этилаётгани тўғрисида маълумот берди.
Шундан сўнг Дин ишлари бўйича қўмита раиси Абдуғофур Аҳмедов сўз олиб, Ўзбекистонда азалдан турли динларга эътиқод қилувчи халқлар тинч-тотув яшаб келгани, Ўзбекистонда фуқароларнинг виждон ва диний эркинлиги соҳасидаги конституцион ҳуқуқларини таъминланлангани, тинчлик-осойишталик ҳукм сураётгани, сўнгги 4 йилда мамлакатимизда диний-маърифий соҳада ҳам улкан ўзгариш ва ислоҳотлар амалга оширилгани ҳақидаайтиб ўтди.
Афғонистон Ислом Республикаси Иршод, ҳаж ва вақф ишлари вазири Муҳаммад Қосим Ҳалимий ўз сўзида Ўзбекистонда амалга оширилаётган хайрли ишлардан мамнун эканини билдириб, Имом Бухорий Ислом дини йўлида жуда катта ишларни амалга оширганларини алоҳида қайд этди. Афғонистонда мўмин-мусулмонларга яратилган шароитлар ҳақида гапириб берди.
Тожикистон Республикаси Ислом маркази раиси Саидмукаррам Абдулқодирзода халқаро тадбир учун миннатдорлик билдириб, Имом Бухорийга оид анжуман ташкил этилгани, минтақамиздан чиққан аломаларни ўрганиш ва қардош халқлар ўртасида муносабатларни тиклаш жуда ажойиб иш бўлганини таъкидлади.
Шу билан халқаро анжуманнинг асосий қисми бошланди. Унда қардош халқлар уламоларининг мавзуга доир таъсирли маърузалари иштирокчиларда катта таассурот қолдирмоқда.
Халқаро анжуман тафсилотларини сайтимиз ва ижтимоий тармоқларимиз орқали кузатиб боринг.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
КИРИШ
Онг инсон туғилганидан бошлаб доимо ривожланиб боради. Бу онгнинг тўғри ривожланишида атроф-муҳит таъсири муҳим ўрин тутади. Хусусан, ёш бола ҳамиша атрофдагиларнинг ғамхўрлиги ва қўллаб-қувватлашига муҳтож бўлади.
МУАММО
Аммо, айрим ота-оналарнинг фарзандига нисбатан қўпол муносабатда бўлиши, дўқ-пўписа қилиши, болани ҳақоратлаши, оғзаки қўрқитиши ёки бақириши кўплаб салбий оқибатларга олиб келади. Катталарнинг бундай ҳаракатлари болаларнинг ривожланишини зарарлайди, боланинг ўзига бўлган ишончини синдиради.
ТАДҚИҚОТЛАР
Бу борада кўплаб тадқиқотлар мавжуд бўлиб, уларнинг барчаси бир ҳақиқатни тасдиқлайдики, яъни болалик даврида турли зўравонликларга дучор бўлган шахслар депрессияга икки баробар кўпроқ мойил бўлади.
Қўпол муносабатда улғайган боланинг миясидаги нуқсон ва шикастланишлар Гарвард университетининг тиббиёт факультетида олиб борилган тадқиқотларда ҳам исботланган.
Замонавий технологиялар асосида олиб борилган тадқиқотларга кўра, ёшлигидан қўполликдан азият чеккан болаларнинг миясида ва фикрлаш қобилиятида нуқсонлар кузатилган, айниқса миянинг ўнг ва чап ярим шарларида заифлик аниқланган.
Болалар зўравонлиги бўйича эксперт Шанта Дюб айтади: “Ота-оналар баланд овозлари ва “аҳмоқ”, “дангаса” каби сўзлари фарзандларига қанчалик салбий таъсир кўрсатишини афсуски яхши билишмайди”.
Тадқиқотчи Питер Фонагининг қайд этишича, болалар катталар нима деса, шунга ишонадиган бўлади. Улар катталарни жиддий қабул қилади. Катталарнинг болаларга қўпол сўзлари нафақат болаларнинг миясига шикаст етказади, балки жамият билан алоқа қила олмаслигига ҳам сабаб бўлади.
21 минг нафар иштирокчи қатнашган тадқиқотда: болаликда қўпол муомалада вояга етганлар бошқаларга қараганда 20% фоиз кўпроқ гиёҳванд моддалар истеъмол қилишга мойил бўлиши, уларнинг қамоққа тушиб қолиш хавфи эса ота-онасининг бақиришларини эшитмаганларга қараганда 2 баробар кўпроқ экани аниқланди.
РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ ЁШ БОЛАЛАРГА ҚАНДАЙ МУНОСАБАТДА БЎЛАРДИЛАР?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ёш болаларга отанинг боласига қилган муомаласидек бўлар эди. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга 10 йил хизмат қилдим. У зот бирор қилган ишимни нимага бундай қилдинг ёки буюрган ишимни нега қилмадинг, деб сўрамас эдилар. Балки “Аллоҳ хоҳлагани бўлади, хоҳламагани бўлмайди”, дер эдилар”.
Баро ибн Озиб розияллоҳу анҳу айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кўрдим, қарасам, Ҳасан розияллоҳу анҳуни елкаларига кўтариб олибдилар ва: “Аллоҳим, мен буни яхши кўраман, Сен ҳам яхши кўргин” деб айтардилар».
Сиз ҳам фарзандларингизга уларни яхши кўришингизни айтинг ва “Аллоҳим фарзандларимни Сен ҳам яхши кўргин”, деб дуо қилинг.
ЯКУН
Аллоҳ таолодан бизни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашганлардан қилишини ва фарзандларимизни у зот алайҳиссаломдан ўрнак олиб тарбия қилишимизга мадад беришини сўраб қоламан.
Даврон НУРМУҲАММАД