Миллатлар, ирқлар, динлараро муносабатларда барча динларнинг эзгулик манбаи эканлигини англата билиш муҳим аҳамият касб этади. Шу муносабат билан, жорий йил 27 апрель куни Ўзбекистон халқаро ислом академиясида Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита томонидан “Марказий Осиё мамлакатларида диний эркинликлар” мавзусида минтақавий видео-конференция ташкил этилди.
Мулоқотда Адлия вазирлиги, Ўзбекистон Республикаси Президенти ҳузуридаги Стратегик ва минтақалараро тадқиқотлар институти, Вазирлар Маҳкамаси ҳузуридаги Дин ишлари бўйича қўмита, Инсон ҳуқуқлари бўйича миллий марказ, Ўзбекистон халқаро ислом академияси, Ўзбекистон мусулмонлари идораси ва турли диний конфессия вакиллари иштирок этди. Шунингдек, Қозоғистон, Қирғизистон ва Тожикистон вакилларидан иборат экспертлар қатнашдилар.
Анжуманда Ўзбекистонда диний бағрикенглик ва конфессиялараро ҳамжиҳатликни қарор топтириш, фуқароларнинг эътиқод эркинлигини таъминлашнинг ҳуқуқий асосларини мустаҳкамлаш борасидаги ижобий ишлар алоҳида эътироф этилди. Шунингдек, диний конфессия вакилларига бўлган эътибор йилдан-йилга ошиб, бу, айни пайтда, Ўзбекистоннинг барча соҳадаги ислоҳотларида ўз аксини топаётгани, хусусан, “2017-2021 йилларда Ўзбекистон Республикасини ривожлантиришнинг бешта устувор йўналиши бўйича Ҳаракатлар стратегияси”нинг бешинчи йўналиши, айнан, диний бағрикенглик ва миллатлараро тотувликни таъминлаш масаласига бағишлангани ҳам бунинг ёрқин намунаси экани қайд этилди.
Хорижий ва маҳаллий олимлар, профессор-ўқитувчилар, соҳа вакиллари иштирокида қизғин муҳокамаларга бой бўлган конференцияда Ўзбекистонда диний бағрикенгликни қарор топтиришнинг сиёсий-ҳуқуқий аспектлари, фуқаролар эътиқод эркинлиги ва ҳуқуқини таъминлашнинг асослари ҳам муҳокама этилди.
Таъкидлаш керакки, юртимиздаги инсонпарварлик сиёсати натижасида жамиятда динлар, миллатлараро тотувлик ва барқарорликни таъминлаш, конфессиялараро мулоқот маданиятини ривожлантиришда диний ташкилотлар билан ўзаро узвий муносабат шаклланган. Ўзбекистоннинг диний бағрикенглик ва конфессиялараро ҳамжиҳатликни қарор топтириш, фуқароларнинг эътиқод эркинлиги ва ҳуқуқини ҳимоя қилиш борасидаги тажрибаси йилдан-йилга ижобий аҳамият касб этиб бормоқда.
Бу каби конференциялар эса ушбу йўналишдаги ишларни минтақага тараннум этишда катта аҳамият касб этиши, шубҳасиз.
Дин ишлари бўйича қўмита
Ахборот хизмати
بِسْمِ اللهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيمِ
فَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِيَمِينِهِ فَيَقُولُ هَاؤُمُ اقْرَءُوا كِتَابِيَهْ. إِنِّي ظَنَنتُ أَنِّي مُلَاقٍ حِسَابِيَهْ. فَهُوَ فِي عِيشَةٍ رَّاضِيَةٍ. فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٍ. قُطُوفُهَا دَانِيَةٌ. كُلُوا وَاشْرَبُوا هَنِيئًا بِمَا أَسْلَفْتُمْ فِي الْأَيَّامِ الْخَالِيَةِ
Яқинда давлатимиз Раҳбари раислигида ижтимоий ҳимоя соҳасида амалга оширилган ишлар ҳамда 2025 йилдаги устувор вазифаларга бағишланган видеоселектор йиғилиши бўлиб ўтди. Унда Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари нутқ сўзлади.
Жумладан, ижтимоий ҳимояга муҳтож, ногиронлиги бўлган кишиларга ёрдам кўрсатишнинг фазилати, улар ҳақига хиёнат қилиш оғир гуноҳлиги, Ижтимоий ҳимоя миллий агентлиги ташкил этилиши, хайру эҳсонлар ўз эгаларига етказилаётгани, яхшилик қилишнинг файзу баракаси ҳақида тўхталди.
Қуръони каримда ютуққа эришиш ва охиратда нажот топишнинг тўрт асосий сабаби ҳақида сўз боради. Аллоҳ таоло айтади: “Эй иймон келтирганлар, руку, сажда қилинглар ва Раббингизга ибодат қилинглар ҳамда яхшилик қилинглар, шоядки, нажот топсангиз” (Ҳаж сураси, 77-оят).
“Яхшилик қилинглар” буйруғи барча яхшиликни ўз ичига олади. Аллоҳ таоло бошқа бир оятда айтадики: “Уларнинг кўпгина махфий суҳбатларида яхшилик йўқ, магар ким садақага, яхшиликка ва одамлар орасида ислоҳга амр қилсагина, яхшилик бор” (Нисо сураси, 114-оят).
Ҳақиқий ютуқ одамларнинг ҳолини ўнглаш каби воқеликда таъсири кўринадиган яхши амалларидир. Талабанинг муваффақияти илмий юксалишда, жамиятга фойдаси тегадиган мутахассис бўлиб етишишда. Устознинг муваффақияти талабаларга чиройли таълим беришда. Шу каби ҳар қандай касб эгасининг ютуғи ўз ишини пухта билиши, унга юкланган вазифани тўла-тўкис адо этишидадир.
Ҳақиқий ютуқ Ҳақнинг тоатида бўлиш, Унинг буйруғига амал қилиш, қайтариғидан қайтиш ила рўёбга чиқаркан!
Ҳақиқий ютуқ – қиёмат кунида кишининг амаллари ёзилган дафтари ўнг томонидан берилишидир: «Бас, ўз китоби (номаи аъмоли) ўнг томонидан берилган киши айтур: “Мана, менинг китобимни ўқингиз! Дарҳақиқат, мен ҳисоботимга рўбарў бўлишимни билар эдим”. Бас, у қониқарли маишатда, олий жаннатда, мевалари (узиб олувчига) яқиндир. (Жаннат аҳлига): “Ўтган кунларда (дунёда) қилиб ўтган (эзгу) амалларингиз сабабли (ушбу ноз-неъматларни) ёқимли иштаҳа билан еб-ичаверингиз!” (дейилур)» (Ҳаққа сураси, 19–24-оятлар).
Мусулмон инсон дини ва охирати хусусида муваффақиятга эришиши керак дегани дунёвий муваффақиятларга эришишга ҳаракат қилмасин, дунёга бутунлай қўл силтасин деганимас! Аксинча, мусулмон кишининг дунёда муваффақият қозониш учун ҳаракат қилиши – Аллоҳнинг ердаги “халифаси” мақомига муносиб иш! Ўткинчи ҳаётда муваффақият қозонишга берилиб кетиб, охират тадоригидан чалғимаса, бас! Мусулмонлар дину дунёларида, охиратларида ютсалар, нақадар соз бўлади!
Абдулазиз АБДУЛЛАЕВ,
Қамаши туманидаги “Чим” жоме масжиди имом-хатиби
"Ҳидоят" журнали 2-сонидан