Бугун, 16 июнь куни Татаристон Республикаси муфтийси Камил ҳазрат Самигуллинни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси ўринбосари Ўткир Ҳасанбоев қабул қилди.
Учрашувда Татаристон ва Ўзбекистон ўртасидаги дўстлик ришталарини мустаҳкамлаш бўйича амалга оширилаётган ишлар, хусусан, икки давлат диний идораларининг ҳамкорлик алоқаларини ривожланиш йўлида қилинаётган ишлар айтиб ўтилди. Шунингдек, юртимизда диний-маърифий соҳадаги хайрли ислоҳотлар, Ўзбекистон мусулмонлари идораси фаолият йўналишлари, қилинаётган ишлар ҳақида маълумот берилиб, зиёрат туризми йўналишида ҳамкорликни ривожлантириш масаласига алоҳида тўхталиб ўтилди.
Мулоқотда сўз олганлар Ўзбекистон ва Татаристон ўлкалари ўртасидаги биродарлик алоқалари жуда узоқ тарихга бориб тақалиши, икки халқнинг тили, урф-одати, маданияти ва дину мазҳаби бир, кечмиши муштараклиги таъкидланди. Ўзаро ҳамкорлик ва дўстона муносабатларни атоқли татар уламоларидан жуда кўпларининг Бухоройи шариф мадрасаларида таълим олганлари, ўрганган билимларини она ватанларига қайтиб, бу ерлик толиби илмларга ўргатганлари айтиб ўтилди.
Жумладан, унда 1790 йиллардан 1808 йилга қадар Бухоро мадрасаларидан бирида таълим олиб, бухоролик Нақшбандияи-мужаддидия шайхи Ниёзқули Туркмоний қўлида тариқат қоидаларини ўрганиб, ижоза олган Абу-н-Наср Абдунносир ал-Қурсовий, 1838-1850 йиллари оралиғида Бухоро ва Самарқанд мадрасаларида таълим олган атоқли аллома Шаҳобиддин Маржоний, 1875 йили Бухорога бориб, у ердаги машҳур мадрасалардан бирида таълим олган Алимжон Борудий каби дин олимларининг номларини эсга олинди.
Камил ҳазрат Самигуллин самимий қабул учун миннатдорлик билдириб, Имом Мотуридийнинг бир неча асарлари татар ва рус тилига таржима қилингани, Ҳанафий мазҳабида ёзилган кўплаб асарлар нашр этилаётгани, Қозон босма Қуръони карим нусхасини ўз услубини сақлаган ҳолда, замонавий шаклда қайта чоп этиш ишлари амалга оширилаётганини маълум қилди. Шунингдек, у Ўзбекистонлик уламоларнинг Татаристонда ўзбек миллатига мансуб аҳоли яшайдиган ҳудудлардаги жоме масжидларга бориб, маъруза қилиш таклифини билдирди.
Учрашув дўстона ва самимий руҳда ўтди.
Ташриф давомида меҳмонлар “Ҳазрати Имом” мажмуасини зиёрат қилишди.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Yahyo domla RAZZOQOV
Toshkent islom instituti katta o‘qituvchisi
00:00 Anons
00:48 Haqiqiy musofir kim? Inson qachon musofir sanaladi?
01:27 Muqim kishilar to‘rt rakatli namozda musofirga iqtido qilishsa va musofir imom ikkinchi rakatda namozni tugatmay, to‘rt rakat o‘qisa, uning bu ishi iqtido qilgan muqimlarning namoziga ta’siri yo‘qmi? 02:46 Men Farg‘onalikman. Toshkentda o‘qiyman. Yil oxirida ta’til berilganda uyimga borib kelaman. Uyda turgan vaqtimda namozlarimni qasr qilib o‘qishim kerakmi?
03:19 Musofir qachon muqimga aylanadi?
04:03 Qasr qilib o‘qish nima degani? (Sunnat namozlari ham qasr qilib o‘qiladimi?)
04:30 Vatani asliy va vatani iqoma nima?
05:32 Bir odam biror hojat uchun uyidan chiqdi. 20-30 kmlik masofaga bordi. U yerda ishi bitmay, yana yo‘lida davom etdi va safar masofasi (90 km)ni bosib o‘tdi. Shu odam musofir bo‘ladimi yoki muqimmi?
06:37 Musofir ro‘za tutmasa bo‘ladimi?
07:23 Musofir qaysi vaqt bilan og‘iz ochadi? (Samolyot, poyezdda bo‘lganida...).
07:53 Qarzi bor odam safarga chiqishi mumkinmi?
08:38 Umra ibodatiga borganda namoz qanday o‘qiladi?
09:17 Musofirga qurbonlik qilish vojibmi?
10:06 Safarda maxsi kiyish shartlari va tartibi
10:51 Uzoq yo‘lga chiqqanda mashinada o‘tirib namoz o‘qib ketsa bo‘ladimi?
12:21 Samolyot, poyezdda qibla qanday aniqlanadi?
12:44 Muqimlikni niyat qilgan kishi qachondan namozlarni to‘liq o‘qiydi?
13:11 Men o‘z uyimdan 200 km uzoqda xizmat safarida ishlayman. Har 10-12 kunda uyga 2-3 kunga boraman. Ishda men namozlarni qasr qilib o‘qiyman. Sharoitlar yaxshi, men namozimni qasr qilib o‘qishim shartmi bu holatda yoki to‘liq qilib o‘qisam ham bo‘laveradimi?
14:07 Uzoq safarlarga chiqqanda samolyot yoki poyezdlarda namoz vaqtlari to‘g‘ri keladi. Shunda qanday yo‘l tutish kerak?
14:47 Safarga chiqqan kishi borgan joyida qancha turishini bilmasa, namozini qanday o‘qiydi? Men Gulistonda yashayman. Toshkentda o‘qiyman. Toshkentga o‘qishga borganimda ba’zida bir hafta, ba’zida ikki hafta, ba’zida 15 kundan ko‘p qolaman. Aytmoqchi bo‘lganim ma’lum muddatni qasd qilib bormayman, vaziyatga qarab, uyga qaytib qolishim mumkin. Toshkentga borganimda qancha vaqt qolishimni bilmasam, namozlarimni qanday o‘qiyman?
16:24 Men Qo‘qon shahridanman. Toshkentdan Qo‘qonga qatnab, taksichilik qilaman. Yo‘lovchilarning ba’zisi Qo‘qonning o‘ziga borsa, yana ayrimlari shaharga qo‘shni bo‘lgan qishloqlarga boradi. Toshkentga borish va qaytishda namozni qasr o‘qish kerakligini bilaman. Qaytishda namozni qayerdan boshlab to‘liq o‘qiyman?
17:04 Aytaylik bizning 3ta uyimiz bor va bularning xammasining orasi 90 km dan oshadi, agar oilam bilan xar doim yashaydigan uyimdan boshqa uyimga xoxlagan paytim borib yashasam, o‘sha uyimda xam muqim bo‘lamanmi?
18:45 Musofir odam halol xayvonni go‘shti bo‘lsa iste’mol qilaveradi, uni qay yo‘sinda so‘yilgani bilan qiziqmaydi deb eshitib qoldim. Bu qanchalik to‘g‘ri?
19:50 Ayol kishi safarga chiqqanida kimlar mahram bo‘la oladi?