Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
08 Ноябр, 2024   |   07 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:42
Қуёш
07:03
Пешин
12:12
Аср
15:29
Шом
17:13
Хуфтон
18:29
Bismillah
08 Ноябр, 2024, 07 Жумадул аввал, 1446

Қатар Миллий кутубхонаси билан тажриба алмашилди

4.05.2021   1517   3 min.
Қатар Миллий кутубхонаси билан тажриба алмашилди

Ўзбекистоннинг Қувайтдаги элчихонаси кўмагида Ўзбекистон Ислом цивилизацияси маркази (ЎИЦМ) раҳбарияти ва Қатар Миллий кутубхонаси (ҚМБ) нинг онлайн учрашуви ташкил этилди.

Тадбир давомида Қатар томони Ислом цивилизацияси маркази фаолияти ва унинг янги биноси қуриш лойиҳаси билан танишди. ЎИЦМ яратилишининг ташаббускори Президент Шавкат Мирзиёев эканлиги алоҳида таъкидланди.

Онлайн учрашувда марказнинг асосий мақсади маърифатли исломни ўрганиш, Ўзбекистон олим ва мутафаккирларининг буюк мероси, жумладан, диний-маърифий тадбирлар ва халқаро илмий-амалий анжуманлар ташкил этиш орқали аҳоли ва халқаро ҳамжамиятнинг хабардорлигини оширишдан иборат экани атрофлича маълум қилинди. Марказ ушбу соҳаларда Қатар томони билан халқаро ҳамкорликни ривожлантиришга тайёр экани таъкидланди.

ҚМБ стратегик режа ва лойиҳалар департаменти директори Лолва Ал-Наимий Қатар Миллий кутубхонасининг ташкил этилиши ва фаолияти тарихи, унинг китоб ва илмий жамғармаси ҳақида сўзлаб берди. Унинг таъкидлашича, ҚМБ таълим, фан ва ижтимоий ривожланиш бўйича Қатар жамғармасига асосланган бўлиб, унинг президенти Шайх Моза бинт Носир ал-Миснад ҳисобланади.

Миллий кутубхонада Қатар ва минтақа тарихи билан боғлиқ архив материаллари мавжуд бўлиб, таълим ресурсларини ўз ичига олган университет ва илмий-тадқиқот кутубхонаси ва маҳаллий жамоатчиликка хизмат қилувчи оммавий кутубхона фаолият кўрсатади.

Ташриф буюрувчилар 3D принтерлари ва мусиқа асбоблари каби кўплаб ижодий воситаларнинг кенг спектрини таклиф қилувчи индивидуал ва гуруҳли ўқув жойлари, компьютер лабораториялари, монтаж заллари ва инновация марказларидан фойдаланишлари мумкин. Кутубхона мамлакатнинг ўтмиши ва келажагини рамзий тарзда боғлашга мўлжалланган бўлиб, бу бўлиниш тасодифий эмас.

Қатар Миллий кутубхонасининг Нодир коллекциялар бўлими директори Стефан Иперт турли даврлардаги Куръонлар, илмий қўлёзмалар ва ислом дунёсининг буюк мутафаккирларининг асарлари намойиш этиладиган нодир коллекциялар кўргазмалар зали иши ҳақида маълумот берди. Ушбу кўргазмалар залида Имом Бухорий, Ибн Сино, Хоразмий, Фарғоний ва бошқа ўзбек мутафаккир ва олимларининг асарлари, китоблари алоҳида ўрин тутишини алоҳида таъкидлади.

Шунингдек, Қатар томони учрашув иштирокчиларини кутубхонада сақланаётган қўлёзмалар ва асарларни каталоглаштириш ва рақамлаштиришнинг йўлга қўйилган самарали тизими билан таништирди.

Учрашув натижасида илмий қўлёзмаларни биргаликда ўрганиш, ўзбек олим ва мутафаккирлари асарларининг рақамли материаллари билан алмашиш, қўлёзмаларни рақамлаштириш ва ўрганиш соҳасида тажриба алмашиш, қўшма илмий анжуман ва семинарлар ташкил этиш, шунингдек, томонлар ўртасида ўзаро англашув Меморандумини имзолаш борасида келишувларга эришилди. Доханинг 2021 йилда Ислом дунёсининг маданий пойтахти деб эълон қилиниши доирасида қўшма тадбирлар, хусусан, Ислом фанлари тарихи бўйича вебинар ўтказиш зарурлиги таъкидланди.

Эришилган келишувларни амалга ошириш мақсадида томонлар делегациялар алмашишга, жумладан, Қатар Миллий кутубхонаси Президенти доктор Ҳамад бин Абдулазиз ал-Куварийнинг яқин келажакда Ўзбекистонга ташрифини ташкил этишга келишиб олишди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати

Дунё янгиликлари
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Идда тугамасдан турмуш қуриш

29.10.2024   17298   2 min.
Идда тугамасдан турмуш қуриш

Cавол: Аёл кишининг эри вафот этса ёки талоқ қилса идда ўтиришини биламиз. Кўпчилик буни ҳомиладорликни аниқлаш учун жорий этилган деб тушунади. Шунинг учун бугунги кунда баъзи аёллар УЗИ аппаратига тушганда ҳомиладорлик аниқланмаса, янги турмуш қуриб кетмоқдалар. Шаръий жиҳатдан идда тугамасидан қилинган ушбу никоҳлари дуруст бўладими?

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Шариатимиз эри вафот этган аёл учун тўрт ойу ўн кун идда ўтиришни белгилаган. Агар у ҳомиладор бўлса, бола туғиши билан иддаси тугайди. Бурҳониддин Марғилоний раҳматуллоҳи алайҳ “Ҳидоя” китобида қуйидагиларни айтади: “Агар аёл ҳомиладор бўлса унинг иддаси ҳомиласини туққуничадир. Чунки Аллоҳ таоло: “Ҳомиладор аёлларнинг идда муддати ҳомилаларини туққунларигачадир”, деган (Талоқ сураси 4-оят)”. Эри вафот этганда озод аёлнинг иддаси тўрт ой ва ўн кундир. Чунки Аллоҳ таоло: “Сизлардан вафот этиб, хотинларини қолдирган бўлсалар, (бева хотинлари) тўрт ою ўн кун ўзларини кузатиб (идда сақлаб) ўтирадилар”, - деган (Бақара сураси 234-оят)”.

Бироқ, ҳомиладор бўлмаса, айтилганидек, унинг иддаси тўрт ой ва ўн кундир. Идда чиқмасидан турмуш қуриши мутлақо жоиз эмас ва у шаръий жиҳатдан ҳақиқий никоҳ ҳисобланмайди. Чунки, идда ўтиришнинг сабаби фақатгина ҳомилани аниқлаш эмас. Балки, ортда қолган никоҳнинг ва ушбу никоҳда жуфти ҳалол бўлган эрнинг эҳтироми учун ҳам аёл идда ўтиради. Шунинг учун эрлари вафот этган муслима аёллар, агар ҳомиладор бўлсалар болани туғмагунча, ҳомиладор бўлмасалар, эрларининг вафотидан тўрт ойу ўн кун ўтмагунча бошқага турмушга чиқишлари жоиз эмас. Шунингдек, эрлари талоқ қилган аёлларнинг ҳам, агар ҳомиладор бўлсалар болани туғмагунларича, ҳомиладор бўлмасалар тўлиқ уч ҳайз кўрмагунларича иддалари тугамайди. Ҳайз кўрмайдиган аёллар эса уч ой идда ўтирадилар.  Ушбу муддат ичида уларнинг бошқа никоҳ қуришлари жоиз бўлмайди. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.

Мавзуга оид мақола:
Идда сақламаслик саратонга сабаб бўлади

 

Мақолалар