Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
12 Июл, 2025   |   17 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:19
Қуёш
05:01
Пешин
12:34
Аср
17:41
Шом
20:01
Хуфтон
21:34
Bismillah
12 Июл, 2025, 17 Муҳаррам, 1447

“Меҳр-5”: Суриядан 93 нафар аёл ва бола олиб келинди

01.05.2021   3406   9 min.
“Меҳр-5”: Суриядан 93 нафар аёл ва бола олиб келинди

Муборак Рамазон ойида амалга оширилган “Меҳр-5” операцияси Ўзбекистон раҳбариятининг навбатдаги хайрли иши бўлди.

Самолётда парвоз қилиш олдидан жуда кўпчилик ижтимоий тармоқларда ўз суратлари билан  бўлишади. Бу кўпинча парвоз завқи, саёҳат иштиёқи билан боғлиқ бўлади.  

Лекин узоқ йиллар ватангадоликда юрган одамларнинг парвози самолёт у интиқ бўлган заминга қўнгунча кўзёшларга чулғаниши ҳақида эшитганмисиз?    

“Президентимиз бизни жаҳаннамдан олиб чиқди. Суриядан самолётга ўтирганимдан Ватанимизга келиб қўнгунимизгача кўз ёшларим тинмади. Бизга ўзимиз ҳатто тасаввур қила олмайдиган яхшиликни раво кўрганларни тинмай дуо қиляпман”, деб таъкидлайди Нодира Оловиддинова.  

У ўзи туғилиб ўсган Наманган вилояти Косонсой туманидан чиқиб кетганига 24 йил бўлган экан. Турмуш ўртоғи хорижда ишлашга жазм қилганида у ҳам бирга йўлга чиққан. Бу йўллар турли сарҳадларни босиб ўтиб, охирида уларни Сурия давлатига олиб борди.  

– Аввал Қозоғистон, Эрон, Туркия давлатларида яшаб, ишлаганмиз. Кейин Сурияда яхши маош тўлаши ҳақида эшитиб, у ерга борганмиз. Бироқ боришимиз билан жаҳаннам оловига тушиб қолганимизни тушундик, лекин ортга йўл йўқ эди, – дейди Н.Оловиддинова. –  Атрофимизда ўқ овозлари тинмас, бомбалар ёғилиб турган бир шароитда юрак ҳовучлаб яшардик. Кунлардан бирида қизимни олиб, иш билан уйдан чиқдим. Қайтиб келганимизда яшаётган жойимизга бомба тушиб, уй ҳам, шу вақтда ўша ерда бўлган турмуш ўртоғим, беш ўғлим кунпаякун бўлган экан...  

Ҳаммасидан бир кунда айрилиб, фарёд кўтарганича қолган аёл бир қизи ва ўша вақтда уйдан чиқиб кетгани учун тирик қолган яна бир ўғли билан уч-тўрт йилдан буён оғир шароитда яшаб келган. Қўрқув тўла уйқусиз тунларида юртга қайтишга кўзи етмаса ҳам Яртгандан доим нажот сўраган.  

Ҳаёт сўқмоқларида бу аёл каби адашганларни кўпчилик қоралайди, албатта. Бироқ инсон борки, хато қилади. Айниқса, эри, ака-укасининг қистови билан юртдан чиқиб кетган аёллар, уларнинг болалари аслида айбсиз айбдорлардир.  

Шунинг учун ҳам давлатимиз раҳбари Шавкат Мирзиёев топшириғига кўра ва бевосита назорати остида хорижий юртларда қийин шароитга тушиб қолган шундай ватандошларимизга кўмак бериш, уларни мамлакатимизга қайтариш бўйича “Меҳр” инсонпарварлик операцияси амалга ошириб келинмоқда.  

Шу кунгача ўтказилган “Меҳр-1, -2, -3, -4” операциялари доирасида Сурия, Ироқ ва Афғонистондан оғир аҳволга тушиб қолган 438 нафар аёл ва бола мамлакатимизга олиб келинди.  

Зеро, ҳар бир Ўзбекистон фуқароси давлат ҳимоясида экани Бош қомусимизда кафолатланган.  

Куни кеча Муборак Рамазон ойида АҚШ ва бошқа ҳамкор давлатлар кўмаги билан амалга оширилган “Меҳр-5” операцияси натижасида Сурия ҳудудидаги уруш кетаётган “қайноқ нуқталар”га бориб қолиб, “Ал-Хол” лагерида 3 йилдан ортиқ вақт давомида ушлаб турилган 24 нафар аёл ва 69 нафар бола Ўзбекистонга қайтарилди.  

Улар мутаассиблик, террорчилик йўлига кирган турмуш ўртоқларининг ундови билан Сурияга борган ва эрларини жангларда йўқотиб, ўзлари бева, фарзандлари эса етим қолган.  

Ватанга олиб келинган болалар орасида ҳам отасини, ҳам онасини йўқотган 7 нафар чин етим ҳам бор.

Ачинарлиси, тақдирнинг аччиқ қисматига дучор келган бу ватандошларимиз ҳаёт кечириш учун зарур бўладиган оддий шароитлардан маҳрум ҳолатда яшаб келган.  

– Юртимизда кечиримлилик, афв этиш, адашган кишиларнинг тўғри йўлга тушиб кетишига имкон беришдек азгу амаллар мунтазамлик касб этган, – дейди Ўзбекистон Мусулмонлари идораси раисининг биринчи ўринбосари Ҳомиджон Ишматбеков. – Ушбу муборак кунларда шундай яна бир бағрикенгликнинг гувоҳи бўлиб турибмиз. Президентимиз топшириғи билан уруш кетаётган жойдан оғир аҳволда қолган аёллар ва болалар олиб келинди.  Халқимиздан, давлатимиз раҳбаридан кечирим сўраб, ёрдам сўраб ёлворган бу аёллар нотўғри даъватларга учиб, хорижга чиқиб кетган турмуш ўртоқларининг хатоси қурбони бўлган. Бу ҳолатдан бошқалар, айниқса, ёшлар сабоқ олиши керак. Чунки шу кунларда ҳам сохта даъволарга алданиб, гўёки хижрат қилиш учун Сурияга кетмоқчи бўлаётганлар топилади. Айнан шулар бундай қилмишнинг оқибати нима бўлишини мана бу тирик етимлар мисолида англаши зарур.    

Суриядан олиб келинган аёллар ва болалар Тошкент вилоятидаги “Бўстон” санаториясига жойлаштирилди. Уларга тиббий, психологик ва ижтимоий ёрдам кўрсатилади. Шунингдек, уларнинг шахсини тасдиқловчи ҳужжатларни расмийлаштириш бўйича зарур ишлар амалга оширилади.  

Аввал янги тонг отишига ишонмай уйқуга ётган бу 93 нафар инсоннинг бугунги тонгги хотиржамликда, эртанги кунга ишонч билан отди.  

Халқаро экспертлар фикрига кўра, Ўзбекистон ўз фуқароларини ҳарбий можароли зоналардан олиб чиқиш билан фаол шуғулланаётган кам сонли давлатлардан бири саналади.  

Хулоса ўрнида таъкидлаш лозимки, айнан “Меҳр”операцияси орқали аввал олиб келинган шахслар бундай бағрикенгликка жавобан ҳозир тинч ҳаёт кечириб, ҳалол меҳнат билан шуғулланмоқда. Болалар эса таълим олмоқда. Чин етим бўлиб қолган фарзандлар Меҳрибонлик уйларига  жойлаштирилган. Уларнинг янги ҳаёти, дунёқараши яхши томонга ўзгарган.  

Турли сабаблар билан адашган, бугун тўғри йўлга тушаётган бундай шахсларга нафақат давлат, жамоатчилик ғамхўрлик кўрсатиши, балки уларнинг атрофидаги одамлар ҳам бефарқ бўлмаслиги керак. Зеро, бир заминда туғилиб, ёнма-ён яшар эканмиз, ҳар биримиз бир-биримиз учун ҳам масъулмиз.  Зотан, қаерда адашганлар бўлса, бу унинг атрофидагиларнинг лоқайдлиги маҳсулидир.    

Ҳеч қачон бефарқ бўлманг, яқинларингиз, атрофингиздагилар адашишига йўл қўйманг.  

    Норгул Абдураимова,  

ЎзА

Фотолавҳалар
Бошқа мақолалар

Қуръони каримни 82 йил қалбида сақлаган олим

11.07.2025   3006   3 min.
Қуръони каримни 82 йил қалбида сақлаган олим

Хотира

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.


Қуръони Карим ходими, устоз Яҳё қори Турдиев 1930 йил 21 декабрда Шарқий Туркистоннинг Қашқар вилояти Янгисор шаҳрида зиёли оилада таваллуд топган. У 1943 йил Қуръони Каримни тўлиқ ёд олди.

1962-1968 йиллар давомида Мир Араб мадрасасида таҳсил олди.

1978-1984 йилларда Ўртачирчиқ туманидаги Тўйтепа жомеъ масжидида имом-хатиблик қилди.

1988 йилдан Тошкент (ҳозирги Зангиота) туманидаги Кўктерак масжидига имомлик қилди.

1995-2011 йиллар шу тумандаги «Ҳасанбой ота» жомеъ масжидида имом хатиб, кейинчалик шу масжидда имом ноиби бўлиб эл хизматида фаолият юритди.

Қуръондан илк сабоқларни ота-онасидан олди. 13 ёшида Қуръони Каримни тўлиқ ёд олди. Шунингдек, устозлари Абдуҳалил ва Абдунодир домлалардан ҳам таълим олган.

1954 йил Яҳё қорини олим бўлишини истаган отаси 1600 км узоқликда жойлашган Рўзиҳожи мадрасасига олиб борди. У ерда Ҳиндистонда таълим олган шайх Шоҳимардон исмли етук олимдан илм олди,

1960 йилда мадрасани тамомлаб, домла Шоҳимардоннинг ёнида мударрис  бўлиб ишлади. Бироқ шу йилнинг ўзида устозининг маслаҳати билан собиқ Иттифоққа йўл олиб, Андижонда қўним топди.

1962 йилда Мир Араб мадрасасига ўқишга кирди.

1968 йил мадрасани тугаллагач, Тошкент вилоятидаги Бектемир қишлоғига кўчиб келди. Бу ерда ўн йилдан ортиқ комбинатда ишлади. Шу орада Қашқарда устозлик қилган минглаб қориларни чиқарган Абдулазиз қори Маҳмудов билан яна устоз-шогирдлик муносабатларини йўлга қўйди.

1976 йилда шайх Зиёвуддин ибн Эшон Бобохон билан танишди. У кишининг таклифи билан 1977 йили Ўрта Осиё ва Қозоғистон мусулмонлари диний назоратига ишга кирди. Шу тариқа имомлик фаолияти бошланди.

Фарзандим қори бўлсин деган ота-оналар учун устоз Яҳё қоридан тавсия:

— Илм аҳлига ҳавас қилган, фарзандини қори бўлишини истаган ота-оналарга айтадиган биринчи тавсиям луқмасини ҳалол қилсин. Ҳаромга яқинлашмасин, ҳалол нарсани ҳам меъёрида истеъмол қилсин. Шунингдек, фарзандини ҳам ҳалол луқма билан вояга етказсин, тарбияласин. Домлаларимиз кўча-куйда таом истеъмол қилганимизни билиб қолсалар, қаттиқ ранжиб, бизни койиб: «Сен кеча Қуръондан бир бетни юз маротаба ўқиб ёдлаган бўлсанг, бугун икки юз маротаба ўқисанг ҳам ёдлай олмайсан. Шубҳали овқат емагин. Зеҳнинг заифлашиб қолади», дер эдилар.

Шунингдек, фарзандини қори бўлишини истаган ота-оналар тақволи, ўқимишли бўлсин. Ота-оналар олимларни ҳурмат қилсин, уларни яхши кўриб, олимларга мухлис бўлсин. Фарзандини ёшлигидан бошлаб одоб-ахлоқли қилиб тарбияласин. Болам қори бўлсин деган ниятда бўлган ота-она ўзаро бир-бири билан жанжаллашмасин, уйда сокинлик ҳукм сурсин. Фарзанд келажакда етук олим бўлиши учун жуда кўп машаққат, саъй-ҳаракат талаб этилади. Аввало, ота-онанинг, сўнгра талаби илмнинг ҳамда устознинг биргаликдаги интилиш ва ҳаракати бўлиши лозим. Шуларнинг бари бириккандагина фарзанд олим, қори бўлади. Ота-она масъулиятсизлик қилса ёки талаба илм олишдан бошқа нарсаларга чалғиса оқсаш кузатилади, мақсадга эришилмайди.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: «Ҳар бир нарсага ҳам бир монеълик бўладику, лекин илмнинг монеълари кўп бўлади», деган мазмундаги ҳадислари илм олишда собитқадам, бардавом бўлишга ундайди.