06 Январ, 2025, 6 Ражаб, 1446
06 Январ, 2025, 6 Ражаб, 1446
Халқимиз азал-азалдан меҳр-оқибат, силаи раҳм, қийинчилик ва машаққатли кунларда бир-бирини қўллаб-қувватлаш, муҳтожларга ҳиммат кўрсатиш каби эзгу фазилатлари билан бошқа халқларга ибрат бўлиб келган. Зеро, йиқилганни суяш, очни тўйдириш, етимларга мурувват кўрсатиш каби гўзал хулқлар уммат йўлбошчиси бўлган Муҳаммад алайҳиссалом ҳамда у Зот олиб келган Ислом динининг бош шиорларидан экани ҳам маълум ва машҳурдир.
Абу Умома розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган ҳадиси шарифда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам шундай марҳамат қилганлар: «Ким Аллоҳ азза ва жалла учун бир етимнинг бошини силаса, қўли нечта сочнинг устидан ўтса, шунча ҳасанот ёзилади. Ким ўз ҳузуридаги етим қизга ёки болага яхшилик қилса, мен ўша одам билан жаннатда мана бундай бўламан» деб икки бармоқларини яқинлаштирдилар».
Абу Ҳурайра розияллоҳу анҳудан ривоят қилинган бошқа бир ҳадисда эса Пайғамбаримиз алайҳиссалом: «Мусулмонларнинг уйлари ичида энг яхшиси ундаги етимга яхшилик қилинадиган уйдир. Мусулмонларнинг уйлари ичида энг ёмони ундаги етимга ёмонлик қилинадиган уйдир», дедилар. Сўнгра икки бармоқларига ишора қилиб: «Мен ва етимнинг кафили жаннатда мана бундаймиз» дедилар».
Гулбаҳор опа Турғуновага Аллоҳ синов берди. Турмуш ўртоғидан эрта ажраган, уч нафар фарзандга ҳам оталик, ҳам оналик қилиб келмоқда. Маҳалладагиларнинг айтишича, у меҳнаткаш, сабр-матонатли ҳамда иффат ва ҳаёда кўпчиликка намуна бўла олади.
Хонадондаги вазиятдан бохабар бўлган олтиариқлик имом-хатиблар бирлашиб, саховатпеша кишилар кўмагида, икки хоналик кулбада ҳаёт кечираётган бу оилага, уч хона ҳамда олди ёпиқ айвон шаклдаги янги уй бунёд этилиб, муборак Рамазон ойи олдидан хонадон соҳибларига туҳфа қилинди.
Тадбирга вилоят бош имом-хатиби Убайдуллоҳ домла Абдуллаев ҳам таклиф этилди. Олтиариқ тумани бош имом-хатиби Бахтиёржон домла Шерматов мазкур хонадон ўзининг камтаринлиги ҳамда бошқа гўзал фазилатлари билан бошқаларга намуна бўлиб келаётгани, янги иморатни қад ростлашида ташаббус қилган ҳимматли кишилар томонидан амалга оширилган хайрли ва ибратли ишлар ҳақида вилоят бош имом-хатибига сўзлаб берди.
Убайдуллоҳ домла Абдуллаев ушбу хайрли ишга ҳисса қўшган барчага миннатдорчилик билдириб, юртимиз тинчлиги, халқимиз фаровонлиги, динимиз равнақи бу ташаббусга ҳисса қўшган саховатпеша халқимиз ҳаққига икки дунё саодатини сўраб дуо қилдилар.
ЎМИ Фарғона вилояти вакиллиги Матбуот хизмати
Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм
КИРИШ
Онг инсон туғилганидан бошлаб доимо ривожланиб боради. Бу онгнинг тўғри ривожланишида атроф-муҳит таъсири муҳим ўрин тутади. Хусусан, ёш бола ҳамиша атрофдагиларнинг ғамхўрлиги ва қўллаб-қувватлашига муҳтож бўлади.
МУАММО
Аммо, айрим ота-оналарнинг фарзандига нисбатан қўпол муносабатда бўлиши, дўқ-пўписа қилиши, болани ҳақоратлаши, оғзаки қўрқитиши ёки бақириши кўплаб салбий оқибатларга олиб келади. Катталарнинг бундай ҳаракатлари болаларнинг ривожланишини зарарлайди, боланинг ўзига бўлган ишончини синдиради.
ТАДҚИҚОТЛАР
Бу борада кўплаб тадқиқотлар мавжуд бўлиб, уларнинг барчаси бир ҳақиқатни тасдиқлайдики, яъни болалик даврида турли зўравонликларга дучор бўлган шахслар депрессияга икки баробар кўпроқ мойил бўлади.
Қўпол муносабатда улғайган боланинг миясидаги нуқсон ва шикастланишлар Гарвард университетининг тиббиёт факультетида олиб борилган тадқиқотларда ҳам исботланган.
Замонавий технологиялар асосида олиб борилган тадқиқотларга кўра, ёшлигидан қўполликдан азият чеккан болаларнинг миясида ва фикрлаш қобилиятида нуқсонлар кузатилган, айниқса миянинг ўнг ва чап ярим шарларида заифлик аниқланган.
Болалар зўравонлиги бўйича эксперт Шанта Дюб айтади: “Ота-оналар баланд овозлари ва “аҳмоқ”, “дангаса” каби сўзлари фарзандларига қанчалик салбий таъсир кўрсатишини афсуски яхши билишмайди”.
Тадқиқотчи Питер Фонагининг қайд этишича, болалар катталар нима деса, шунга ишонадиган бўлади. Улар катталарни жиддий қабул қилади. Катталарнинг болаларга қўпол сўзлари нафақат болаларнинг миясига шикаст етказади, балки жамият билан алоқа қила олмаслигига ҳам сабаб бўлади.
21 минг нафар иштирокчи қатнашган тадқиқотда: болаликда қўпол муомалада вояга етганлар бошқаларга қараганда 20% фоиз кўпроқ гиёҳванд моддалар истеъмол қилишга мойил бўлиши, уларнинг қамоққа тушиб қолиш хавфи эса ота-онасининг бақиришларини эшитмаганларга қараганда 2 баробар кўпроқ экани аниқланди.
РАСУЛУЛЛОҲ СОЛЛАЛЛОҲУ АЛАЙҲИ ВАСАЛЛАМ ЁШ БОЛАЛАРГА ҚАНДАЙ МУНОСАБАТДА БЎЛАРДИЛАР?
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ёш болаларга отанинг боласига қилган муомаласидек бўлар эди. Анас ибн Молик розияллоҳу анҳу айтадилар: “Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга 10 йил хизмат қилдим. У зот бирор қилган ишимни нимага бундай қилдинг ёки буюрган ишимни нега қилмадинг, деб сўрамас эдилар. Балки “Аллоҳ хоҳлагани бўлади, хоҳламагани бўлмайди”, дер эдилар”.
Баро ибн Озиб розияллоҳу анҳу айтадилар: «Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кўрдим, қарасам, Ҳасан розияллоҳу анҳуни елкаларига кўтариб олибдилар ва: “Аллоҳим, мен буни яхши кўраман, Сен ҳам яхши кўргин” деб айтардилар».
Сиз ҳам фарзандларингизга уларни яхши кўришингизни айтинг ва “Аллоҳим фарзандларимни Сен ҳам яхши кўргин”, деб дуо қилинг.
ЯКУН
Аллоҳ таолодан бизни Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга эргашганлардан қилишини ва фарзандларимизни у зот алайҳиссаломдан ўрнак олиб тарбия қилишимизга мадад беришини сўраб қоламан.
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа 