Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
09 Июл, 2025   |   14 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:16
Қуёш
04:58
Пешин
12:33
Аср
17:41
Шом
20:02
Хуфтон
21:37
Bismillah
09 Июл, 2025, 14 Муҳаррам, 1447

ЭНГ ГЎЗАЛ ИСМЛАР АЛЛОҲНИКИДИР (3-мақола)

03.03.2021   1941   4 min.
ЭНГ ГЎЗАЛ ИСМЛАР АЛЛОҲНИКИДИР (3-мақола)

 

الوَاحِدُ

  1. Ал-Ваҳид.

Ягона, битта. У зот зотида ҳам, сифатларида, ишларида ҳам ягонадир.

 

الصَّمَدُ

  1. Ас-Сомад.

Ҳеч кимга ҳожати тушмайди, барчанинг ҳожати Унга тушади.

 

القَادِرُ

  1. Ал-Қодир.

Чексиз қудрат соҳиби. У зот ҳар бир нарсага қодирдир. Ҳар бир иш унга осондир.

المُقْتَدِرُ

  1. Ал-Муқтадир.

Жуда ҳам қудратли.

 

المُقَدِّم

  1. Ал-Муқаддим.

Олдинга сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани хоҳлаган шахс ва нарсасидан олдинга суради.

 

المُؤَخِّر

  1. Ал-Муаххир.

Орқага сурувчи. У зот хоҳлаган шахс ва нарсани, хоҳлаган шахс ва нарсасидан орқага суради.

 

الأَوَّلُ

  1. Ал-Аввал.

У ҳамма нарсадан аввал, яъни, барча мавжудотлар йўқлигида Аллоҳ бор эди.

الْآَخِرُ

  1. Ал-Охир.

Ҳамма нарса йўқ бўлиб кетганда ҳам, Унинг ўзи қолади.

 

الظَّاهِرُ

  1. Аз-Зоҳир.

Унинг мавжудлиги ошкор, очиқ-ойдиндир. У ҳамма нарсадан зоҳир-устундир.

 

الْبَاطِنُ

  1. Ал-Ботин.

Кўзлар кўролмайдиган; барча яширин нарсаларни билувчи.

 

  1. Ал-Волий.

Барча нарсани бошқарувчи. Ҳимоя қилувчи

 

المُتَعَالِي

  1. Ал-Мутаъолий.

Қудрати, улуғлиги ҳар нарсадан улуғ; ҳар нарсани бўйсундирувчи

 

البَرُّ

  1. Ал-Барр.

Яхшилик қилувчи.

التَّوَابُ

  1. Ат-Таввоб.

Бандаларни тавбага йўлловчи ва уларнинг тавбасини қабул қилувчи.

 

المُنْتَقِم

  1. Ал-Мунтақим.

Золим ва осийларни жазоловчи.

 

العَفُوّ

  1. Ал-Афувв.

Афв қилувчи.

الرَّؤُوفُ

  1. Ар-Раъуф.

Ўта меҳрибон.

     مَالِك المُلْك

  1. Моликул мулк.

Коинотдаги барча мулкнинг ягона эгаси.

 

ذُو الجَلاَل و الأِكرَام

  1. Зул жалол вал икром.

Коинотдаги барча мулкнинг танҳо эгаси.

 

المُقْسِط

  1. Ал-Муқсит.

Адолати ила мазлумларга нусрат ва золимларга жазо берувчи.

 

الجَامِع

  1. Ал-Жомиъ.

Одамларни қиёмат куни жамловчи.

 

الغَنِيُّ

  1. Ал-Ғаний.

Беҳожат. Унинг ҳеч кимга ва ҳеч нарсага ҳожати тушмайди.

المُغْنِي

  1. Ал-Муғний.

Беҳожат қилувчи. У зот ўз бандаларидан хоҳлаганини беҳожат қилиб қўяди.

المَانِع

  1. Ал-Мониъ.

Хоҳлаган бандасини бойликдан маҳрум этувчи. Асрагувчи.

 

الضَّار

  1. Аз-Зорр.

Хоҳлаганига зарар қилувчи.

النَّافِع

  1. Ан-Нофиъ.

Манфаат берувчи.

  النُّور

  1. Ан-Нур.

Мунаввар, нурли этувчи.

الهَادِى

  1. Ал-Ҳодий.

Ҳидоят қилувчи.

البَدِيع

  1. Ал-Бадийъ.

Нарсаларни йўқдан яратувчи

البَاقِي

  1. Ал-Боқий.

Мангу, боқий қолувчи. У доимий бордир.

 

الوَارِثُ

  1. Ал-Ворис.

Мавжудотлар йўқ бўлганда ҳам боқий қолувчи Зот.

 

الرَّشِيد

  1. Ар-Рошийд.

Тўғри йўлга йўлловчи.

الصَّبُور

  1. Ас-Собур.

Ўта сабрли. Гуноҳкорларни азоблашга шошилмайди.

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Янги кун қачондан бошланади?

09.07.2025   810   1 min.
Янги кун қачондан бошланади?

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Савол: Исломда янги кун қайси соатдан бошлаб киради? Масалан, шартли қабул қилинган тартиб бўйича соат 00:00 янги куннинг бошланиши саналади? Исломда янги куннинг бошланиши ва тугаши қайси вақтдан эътиборга олинади? 

Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Динимизга кўра, кун шом вақтидан бошланади ва кейинги шомгача давом этади. Бошқача қилиб айтганда, исломда кун кеча билан бошланади ва унинг эртасида кун ботиб, кундуз тугаганида, ўша кун ҳам якунланади. Бунга оят ва ҳадислардан кўплаб далиллар бор.
Фақат айрим аҳкомларда куннинг бошланиши бомдод намозининг вақти кириши (субҳи содиқ)дан бошланади ва кун кейинги бомдод вақтигача давом этади. Масалан, Ҳажда Арафот водийсида туришда ҳукм шундай.

Шунингдек, айрим ҳолларда “кун” тушунчаси юқоридагидек, 24 соатдан иборат (сутка) маъносида эмас, балки тунга муқобил – қарама-қарши маънода қўлланилиши ҳам мумкин. Бу ҳолда кун бошланиши бомдод вақтидан то қуёш ботгунигача бўлган муддат, яъни кундуздан иборат бўлади. Бунга мисол учун “бир кун рўза тутиш” деганда айнан шу муддат назарда тутилади.

Хулоса қилиб айтганда, динимиздаги умумий қоидага кўра, куннинг бошланиши кун ботганидан бошланиб, кейинги кун ботишигача давом этади. Айрим истисно қилинган ҳолатларда куннинг қачон бошланиб, қачон тугаши диндаги ҳукмларга қараб фарқ қилади. Валлоҳу аълам.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фатво маркази.