Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
22 Июл, 2025   |   27 Муҳаррам, 1447

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:31
Қуёш
05:09
Пешин
12:35
Аср
17:37
Шом
19:54
Хуфтон
21:24
Bismillah
22 Июл, 2025, 27 Муҳаррам, 1447

Навоий - буюк бунёдкор

08.02.2021   2147   2 min.
Навоий - буюк бунёдкор

Буюк Алишер Навоийнинг номи кўҳна тарих зарварақларида олтин ҳарфлар билан ёзилганига шубҳа йўқ. Унинг битган асарлари жаҳон адабиётининг дурдоналаридан ҳисобланади. Уларда башариятни руҳий, маънавий камол топиши учун диний, инсоний одоб - ахлоқ қоидалари, намуналари мукаммал акс этган. Эътиборлиси шундаки, айни шу жиҳати билан ўқувчини буюк мақсад - маънавий камолот сари етаклайди.

Бу зоти шариф бошқа ижодкорлардан фарқли ўлароқ инсоннинг бунёдкорлик фазилатини нафақат тараннум этган, балки ўзи бунёдкорлик намунасини амалда кўрсатиб берган улуғлардандир. Инсон ҳайрон қолади. Ижодидан ортиб, эл - юрт манфаати учун нақадар гўзал иншоотлар барпо этганки, у гўёки шоирлик шарафига бунёдкорлик сифатини ҳам қўшиб юборган, десак хото қилмаган бўламиз.

Тарихчи Хондамирнинг ёзишича, Алишер Навоий қисқа умри давомида 4 та мадраса, 25 дан ортиқ масжид, 11 та хонақоҳ, 25 та работ, 20 та ҳовуз, 16 та кўприк, 1 тўғон, 9 та ҳаммом қурдирган.  Навоийнинг бош бўлиб қурдирган барча иморат - иншоотлари ҳисобланганда 300 тадан ошиб кетиши аниқланган.

Бобур ўзининг машҳур "Бобурнома"сида Навоийни васф қилиб, "Аҳли фазл ва аҳли ҳунарға Алишербекча мураббий ва муқаввий маълум эмас... Мунча биноий хайрким, ул қилди кам киши мундоққа мувофиқ бўлмиш бўлғай", деб ёзади.

Аммо бу камтарликни қарангки, шунча иншоотлар қуриб, хайрли ишлар қилиб, бебаҳо асарлар ёзишига қарамай, ҳамиша ўзини ўзи маломат қилиб, гўёки дунёга келиб ҳеч иш қилмай кетаяпман, дегандек нафсининг хоҳишига қарши фикрлар билдиради:

Навоий нафс зулматига қолмиш,

Сен ўлмай Хизри руҳ, чиқмоқ не ёро?!

Қиёматда гуноҳин авф этарға

Расулингни шафиъ эт кирдигоро.

Бугун биз улуғ Навоий бобомиздан ўрнак олиб, ўқиб, ўрганиб маънавий оламимизни бойитишимиз, эл манфаати йўлида бутун борлиғимизни фидо этмоғимиз даркор. Зеро, унинг асарлари миллатимиз, маънавиятимиз қуёши одамийликнинг барча жиҳатлари билан ҳар доим ҳамнафасдид.

Шофиркон туман "Қори Фазлиддин" масжиди имоми Мустақим Исоев.

 

Мақолалар
Бошқа мақолалар

Илмнинг боши - сабр

21.07.2025   2591   1 min.
Илмнинг боши - сабр

Ўтган солиҳлардан қоида ва мерос бўлган сўз бор:


من رام العلم جملة ذهب عنه جملة
."Кимки илмнинг ҳаммасини бирданига ўрганишни истаса, илмнинг ҳаммасидан қуруқ қолади"

Оз вақтда илмнинг ҳаммасини ўрганиб оламан, дея хомтама бўлган талаба, илмнинг ҳаммасидан бебаҳра қолади. Ҳеч нарсага эришмайди.

Қуръони карим Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга 23 йил давомида нозил бўлган...

Имом Бурҳониддин Марғиноний раҳимаҳуллоҳ "Ҳидоя" асарини 13 йил мобайнида рўзадор ҳолда ёзганлар...

Имом Бухорий раҳимаҳуллоҳ "Саҳиҳул Бухорий"ни 16 йилда, таҳорат олган ҳолда ва икки ракат нафл намоз ўқиб, ёзганлар...

Илм китоблари ҳарфма-ҳарф ва калима-калима изоҳлаб ўрганилади. Игна билан қудуқ қазишга сабр-тоқат, олий ҳиммат, интизом ва узоқ вақт зарур. Шошқалоқлик ва пухталик бир-бирига зид – ҳеч қачон жамланмайди. 

Муҳтарам толиби илм! Илмнинг боши сабрдир: китобга сабр қиласиз, устозга сабр қиласиз, яшаётган шаҳрингизга сабр қиласиз, ҳамдарсларингизга сабр қиласиз ва ҳоказо.

Илм олиш лаззатига эришгач, сабр мақомидан розилик ва муҳаббат мақомига ўтиб олгач ҳаётингиз мазмуни китоб ва устозлар суҳбатига айланади.