Индонезиянинг Сулавеси оролида жойлашган Асмаул Ҳусна масжиди ёки 99 гумбаз масжиди минтақа рамзларидан бири ва диний туризм маркази ҳисобланади.
Жанубий Сулавеси вилояти Макасар шаҳрида жойлашган масжид сайёҳлар энг кўп ташриф буюрадиган жойлардан бири ва шаҳарнинг рамзи ҳисобланади. Бу Сулавеси оролидаги энг катта мусулмон иншооти.
"Исломосфера" нашрига кўра, масжиднинг расмий номи Асмаул Ҳусна – "Аллоҳнинг энг буюк исмлари"га деб жаранглайди. 99 гумбаз Аллоҳнинг 99 исмининг рамзи ҳисобланади. Шу сабабли иморат 99 гумбазли масжид сифатида ҳам танилган. Унинг катталиги чеккаларидан марказга томон пасайиб борадиган кичиклари билан ўралган битта катта гумбаз тепасида жойлашган конусни ифодаловчи ўзгача архитектураси билан эътиборлидир. Бино дизайнидаги қизил, тўқ сариқ ва сариқ ранглар устувор бўлиб, бу Асмаул Ҳуснага жуда чирой беради. Архитектураси туфайли Индонезиядаги 10 та энг чиройли масжидлардан бири бўлиб, мамлакат ва хориждан кўплаб сайёҳларни ўзига жалб қилади.
Бино лойиҳаси муаллифи ҳозирда Ғарбий Ява ҳокими вазифасини эгаллаб турган сиёсатчи ва архитектор Ридван Комил ҳисобланади. "Асмаул Ҳусна"дан ташқари Ридван Комил Бандунг шаҳридаги "Ал-иршод" масжиди, Макасардаги Nipah савдо маркази, Пекин Ислом маркази масжиди, Банда Ачеҳ шаҳридаги Цунами музейи ва бошқа биноларни лойиҳалаштирган.
Бу масжиднинг қурилиши анча қимматга тушди. Турли манбалардан олинган хабарларга кўра, унинг қурилишига 182 миллиард индонезия рупияси сарфланди. Бундан ташқари, унинг кўп гумбазли тузилиши мураккаблиги туфайли, ниҳоят 2017 йилда очилгунга қадар бинонинг қурилиши узоқ вақт давом этди.
Асосий бино 72 х 45 метр майдонни қамраб олган бўлиб, у ҳам намоз ўқиш, ҳам дам олиш маскани бўлган очиқ майдон билан ўралган. Асмаул Ҳусна масжиди 13 000 нафар намозхонларни ўз бағрига сиғдира олади. Унинг катта ҳажмига қарамай, у энергия тежамкор ҳисобланади, чунки унда табиий ёруғлик ва вентиляция қўлланилади.
Бино 3 қаватли бўлиб, унинг пастки қисми ертўладир. Унда таҳоратхона, жамғарма ва галерея офислари мавжуд. Биринчи қаватда эркаклар намозхонаси, денгиз кўринишини тақдим этувчи иккинчи қаватда эса аёллар намозни адо этадилар.
Масжид олдида хуфтон намозидан сўнг 30 дақиқага ёниб турадиган қўшимча ёритиш билан рақсга тушувчи фаввора бор.
Мечеть располагается на набережной. Она потрясающе выглядит на фоне закатного неба. Ночью здание подсвечивается. Его окружает престижный живой район с роскошной недвижимостью, жилыми комплексами, магазинами и торговыми центрами.
Масжид қирғоқбўйида жойлашган. У қуёш ботаётган осмон фонида ажойиб кўринади. Тунда бино қўшимча ёритилади.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси матбуот хизмати
Ҳаётингиз давомида бирор кишига зулм қилманг!
Агар сиз ота бўлсангиз, фарзандларингизга зулм қилманг!
Борди-ю, сиз раҳбар бўлсангиз, қўл остингиздагиларга зулм қилманг!
Катта бўлсангиз, кичикларга зулм қилманг!
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам мазлумнинг дуосидан огоҳ этиб, бундай деганлар: “Мазлумнинг дуосидан сақланинглар, гарчи у кофир бўлса ҳам. Чунки унинг дуоси тўсиқсиздир”[1].
Яна бошқа бир ҳадисда айтадилар: “Мусулмон мусулмонга биродардир. Унга зулм ҳам қилмайди ва (зулм қаршисида уни ) ташлаб кетмайди ҳам”[2].
Умар ибн Абдулазиз бир вакилига: “Агар қудратинг инсон зотига зулм қилишга ундаса, Аллоҳ таолонинг устингда соя солиб турган қудратини ёдга олгин”, дея мактуб ёзган эдилар.
Муовия розияллоҳу анҳу айтадилар: “Аллоҳдан ўзга мададкори бўлмаган кишига зулм қилишдан ҳаё қиламан”.
Нажоший айтади: “Салтанат куфр бирла яшамоғи мумкин, аммо унинг зулм билан боқий қолиши амримаҳол”.
Набий соллаллоҳу алайҳи васаллам айтадилар: «Мазлумнинг баддуосидан эҳтиёт бўлинг! Чунки унинг дуоси булутлар узра кўтарилади. Аллоҳ таоло: “Иззатим ва жалолим ҳаққи, бироздан кейин бўлса-да, сенга, албатта, нусрат бераман”[3], дейди».
Шоир айтади:
Зулм этма, бўлсанг-да олам аро зўр,
Разолат сўнгида надомат бисёр.
Сен уйқу бағрида ётганингда ҳур,
Мазлуминг қарғагай кўзлари бедор.
Абу Масъуд Бадрий розияллоҳу анҳу айтади: «Мен қулимни қамчи билан ураётган эдим. Ортимдан кимнингдир “Билгин, эй Абу Масъуд” деган овозини эшитдим. Аччиқланиб турганим учунми, бу гапни яхши англамадим. Менга яқинлашган пайтда қарасам, у Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам эканлар. У зот бундай дердилар: “Билгин, эй Абу Масъуд, билиб қўй, эй Абу Масъуд”. Мен қўлимдаги қамчини ташлаб юбордим. У зот: “Билгинки, сенинг мана бу қулга бўлган қудратингдан кўра, Аллоҳ таоло сенинг устингда қудратлироқдир”. Мен: “Энди ҳеч қачон қулларимни урмайман”, дедим. Ҳадиснинг бошқа ривоятида: “Ўгирилиб қарасам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам турган эканлар. Мен шу заҳоти: “Эй Аллоҳнинг Расули, у Аллоҳнинг йўлида озоддир”, дедим.
Шунда Набий алайҳиссалом: “Мабодо шундай қилмаганингда, сени дўзах ёндирарди”[4], дедилар.
Сиз ҳам қўл остингиздагиларни уришдан сақланинг ва яқинларингиздан бирор кишига зулм қилишдан эҳтиёт бўлинг.
Шоир айтади:
Кишига оғирдур ханжар тиғидан,
Олган жароҳати энг яқинидан.
Ҳассон Шамсий Пошонинг
“Жаннат бўстонидаги оилавий оқшомлар” номли китобидан
Ғиёсиддин Ҳабибуллоҳ, Илҳом Оҳунд, Абдулбосит Абдулвоҳид таржимаси.
[1] Имом Бухорий, Имом Муслим ривояти.
[2] Имом Бухорий ривояти.
[3] Ибн Абу Хайсама ривояти.
[4] Имом Муслим ривояти.