Айни кунларда Ўзбекистон мусулмонлари идораси ташаббуси билан юртимизнинг чекка ҳудудларидаги масжидларни таъмирлаш ва қайта қуриш ишлари жадал давом этмоқда. Ушбу хайрли ишларда саховатпеша ҳамюртларимиз имконият доирасида ҳомийлик қилмоқда. Ушбу кўмаклар билан масжидлар барпо этилиб, намозхонлар учун кенг шароитлар муҳайё қилинмоқда. Мана шундай янгидан қад ростлаган жомелардан бири Қашқадарё вилояти Қамаши туманидаги “Чим” масжидидир.
Қашқадарё вилояти Қамаши туманидаги “Чим” жоме масжиди 1991 йилда ҳашар йўли билан барпо этилган. Аҳолиси йигирма мингдан зиёд Чим қишлоғи оқсоқолларидан бўлган марҳум устозимиз, ушбу масжидга кўп йиллар имом-хатиблик қилган мулла Худойберди бобо Абдуллаев саъй-ҳаракатлари билан икки юз нафар намозхонга мўлжаллаб қурилган эди. Бироқ бугунги давр талаблари ва намозхонлар сонининг ортиб бориши масжиднинг янги биноси барпо этилишига сабаб бўлди.
Қишлоқ Сурхондарё ва Самарқанд вилоятларини ҳамда Қарши шаҳри билан Шаҳрисабз, Китоб, Яккабоғ, Чироқчи туманларини боғловчи катта магистрал йўллар кесишган нуқтада жойлашган. Бу ўз навбатида юртимизда зиёрат туризмини ривожланишига катта ҳисса қўшиб, сайёҳларга қулай шароит ҳозирлайди.
Бунинг устига, ён-атрофдаги бошқа қишлоқларда жоме масжид бўлмагани учун ҳам жамоат намозлари, хусусан икки ҳайит ва жума кунлари намозхонлар эски хонақога сиғмай қолишаётган эди. Шунинг учун Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Усмонхон Алимов ҳазратлари тавсиялари билан янги хонақо қуриб битказилди.
Тўрт юз кишига мўлжалланган, икки ёни ва олди ҳам текисланиб, ҳовлисига яна олти юз кишини сиғдиришга шароит яратилган ушбу масжид биноси фойдаланишга топширилди. Эски хонақо эса йўловчи аёллар учун масжид сифатида қолдирилди.
Ўтган жума куни бўлиб ўтган очилиш маросимида Ўзбекистон мусулмонлари идораси бош мутахассиси Искандар домла Халилов, вилоят ва туман имомлари, аҳли илмлар, қишлоқ нуронийлари қатнашди. Эҳсон дастурхонидан сўнг Қуръони карим оятлари ўқилиб, хайрли дуолар қилинди. Жума намозига келган жамоатнинг ўзи янги хонақо ва айвонни тўлдиргани кўнгилларни хушнуд этди.
Жума намози сўнггидаги дуоларда Искандар домла Халилов масжид қурилишига моддий ва маънавий ёрдам бераётган барча инсонларнинг ҳақига дуо хайрлар қилинди. Жумладан, масжид барпо этилишига жуда катта ҳисса қўшган инсонлар, қурувчи-муҳандислар, саховатпеша кишиларнинг ҳақларига кўпдан-кўп дуолар қилинди.
Дарҳақиқат, Аллоҳнинг уйи бўлган масжид қуришнинг савоби улуғ экани мўътабар манбаларда баён этилган. Қуръони каримда марҳамат қилинади: “Аллоҳнинг масжидларини фақат Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирган, намозни тўкис адо этган, закотни (ҳақдорларга) ато қилган ва ёлғиз Аллоҳдангина қўрқадиган зотларгина обод қилурлар. Ана ўшалар ҳидоят топувчи зотлар бўлсалар ажабмас” (Тавба сураси, 18-оят).
Ҳазрати Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ҳадисларида ҳам масжид қуриш ва уни обод қилиш борасида кўплаб тарғиблар келган. Ҳазрати Усмон ибн Аффон розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади, Набий алайҳиссалом шундай дедилар: “Ким Аллоҳ учун бир масжид қурса, Аллоҳ жаннатда шунинг мислича уй бунёд қилади” (Муттафақун алайҳ).
Масжид қуриш ва уни обод этиш мана шундай улуғ савобли амал эканини чин қалбидан ҳис этган мухлис халқимиз масжидлар биносини янгидан барпо этиш ишларида фаол иштирок этмоқдалар.
Олийҳиммат инсонларимиз сабаб диёримиздаги масжидлар мўмин-мусулмонлар учун қулай ва шинам бўлмоқда, хонақоҳлари кенг ва ёруғ қилинмоқда, атрофлари обод ва кўркам этилмоқда ҳамда қурилиш ишларини замонавийлик ва миллийликка уйғун ҳолда олиб борилмоқда.
Аллоҳ таоло мана шундай жомеларни халқимизга муборак айласин.
Шомурод МИРЗАЕВ,
“Чим” жоме масжиди имом ноиби
Илм йўлида юрганларга ёрдам – Қуръон ва суннат нурида
Илм – бу инсоният тараққиётининг асоси бўлиб, динимиз эса бу ҳақиқатни ҳар жиҳатдан юксак даражада таъкидлаб келади. Ислом дини илмни нафақат мақтайди, балки уни талаб қилишни ҳар бир мусулмон эркак ва аёлга вожиб деб санайди. Айниқса, илм талаб қилаётган кишиларга ёрдам бериш, уларни қўллаб-қувватлаш, йўлларини очиш ва уларга енгиллик яратиш – бу фақат инсонийлик эмас, балки ибодатнинг ўзидир. Ушбу мақолада Қуръон оятлари, ҳадиси шарифлар ва уламолар ҳикматлари асосида бу мавзу чуқурроқ таҳлил қилинади.
Қуръони каримда илм аҳлига эҳтиром
“Агар ҳар бир жамоатдан бир гуруҳ чиқиб, динни ўрганиб келса ва ўз қавмларини огоҳлантирса, эҳтимолки, улар (гуноҳлардан) сақланурлар эди” (Тавба сураси, 122-оят).
Бу оят илм талаб қилишнинг ижтимоий ва диний масъулият эканлигини очиқ-ойдин ифодалайди. Динни чуқур тушунадиган кишилар жамиятнинг маънавий устунидир. Уларнинг тайёргарлиги учун шароит яратиш – бу жамоанинг иймонига далолатдир. Ҳар бир мусулмон илм аҳлини рағбатлантириши, моддий-маънавий ёрдам бериши бу оят асосида шаръий масъулият бўлиб қолади.
“Айтинг: билганлар билан билмаганлар тенг бўлурми? Фақат ақл эгалари ибрат олурлар” (Зумар сураси, 9-оят).
Аллоҳ таоло илм эгаларининг даражасини улуғлаб, уларни билмаганлардан ажратмоқда. Бу оят, илм эгасини қадрлашни, унга хизмат қилишни ва унга ёрдам кўрсатишни Аллоҳнинг марҳаматига яқинлаштирадиган амаллардан бири деб англашга ундайди.
Ҳадиси шарифлар: Илм йўлида юрганларга жаннат йўли очилади
“Ким илм талаб қилиш йўлига тушса, Аллоҳ унга жаннат сари йўлни осон қилади” (Имом Муслим ривояти).
Бу ҳадис илм йўлида юрган кишини қўллаб-қувватлаган ҳар бир инсонни жаннат йўлининг шерикларидан бири бўлиши мумкинлигини билдиради. Илм олувчига сув олиб бериш, китоб олиб бериш, йўл харажатига ёрдам бериш, ҳатто унга дуолар қилиш ҳам бу йўлга хизмат қилишдир.
“Агар Аллоҳ бир кишига яхшиликни хоҳласа, уни динни тушунишга муваффақ қилади” (Имом Бухорий ва Муслим ривояти).
Бу ҳадисда Аллоҳнинг бир бандага берган энг катта неъматларидан бири – илмга рағбатдир. Шундай инсонларни қўллаб-қувватлаш, Аллоҳ иродасини бажараётгандай ажр олиб келади.
Талаба – Аллоҳнинг розилигини истаётган банда. Унга ёрдам – бу розилик сари қўл чўзишдир.
Уламолар ҳикматларида:
Имом Шофеъий раҳимаҳуллоҳ: “Илм талаб қилувчига хизмат қилиш Аллоҳга ибодат қилишдир”.
Бу сўзлар илмга хизмат қилишнинг даражасини аниқ белгилайди. Бу фақат одамга эмас, балки Аллоҳга қилинаётган хизмат сифатида баҳоланади.
Ибн Қаййим Жавзийя раҳимаҳуллоҳ: “Илм эгаларини кўтариш, уларга йўл очиш – жамиятнинг юксалиши учун замин яратади”.
Илм аҳли ёрдам олмаса, жамият заифлашади. Уларнинг илм олишига, ривожланишига, хизмат қилишига ёрдам бериш жамиятнинг тараққиётига хизматдир.
Илм йўлида ҳаракат қилаётган кишилар – бу умматнинг келажак пойдеворидир. Уларга ёрдам бериш, уларга хизмат қилиш, уларни моддий ва маънавий рағбатлантириш – Қуръон ва Суннат кўрсатмасидир. Ҳар биримиз бу йўлда ҳисса қўшсак, Аллоҳ ҳузурида ажру савоб оламиз ва охиратда илм билан дўстлашганлардан бўламиз, иншаАллоҳ.
Хулоса қилиб айтганда “Илм эгасига берганинг – Аллоҳга берганингдир!” бу сўзлар ҳар бир мусулмон қалбига ёзилиши керак.
Анвар ХУЖАХАНОВ,
Тошкент Ислом институти талабаси.